Ηπια διόρθωση των τιμών πώλησης κατοικιών προβλέπουν τράπεζες και φορείς της αγοράς ακινήτων για το 2024, καθώς, όπως εκτιμούν, το «ράλι» της τελευταίας διετίας οδεύει προς το τέλος του. Ασφαλώς, η κοινή συνισταμένη των εκτιμήσεων είναι ότι οι αξίες θα συνεχίσουν να αυξάνονται συνολικά, πλην όμως με σαφώς ηπιότερο ρυθμό, ενώ θα υπάρξουν και περιοχές χαμηλότερης ζήτησης, όπου ενδεχομένως να παρατηρηθεί σταθεροποίηση, ή ακόμα και μικρή κάμψη των τιμών πώλησης, προκειμένου να διευκολυνθούν οι πωλήσεις.
Τον «τόνο» έδωσε η ίδια η Τράπεζα της Ελλάδος, λίγο πριν «εκπνεύσει» το 2023, σημειώνοντας στην έκθεσή της για τη νομισματική πολιτική ότι «έχουν εντοπιστεί οι πρώτες ενδείξεις, που παραπέμπουν ενδεχομένως σε μια επικείμενη περίοδο διόρθωσης των τιμών, ειδικά για χρήσεις, χαρακτηριστικά και θέσεις ακινήτων χαμηλότερης ζήτησης. Σύμφωνα με την ΤτΕ, «οι προσδοκίες για το επόμενο διάστημα παραμένουν συγκρατημένα θετικές, υπό την επίδραση των διεθνών εξελίξεων και του περιβάλλοντος υψηλού πληθωρισμού, αυξημένων επιτοκίων και αβεβαιότητας, που επηρεάζουν άμεσα την Ευρώπη και την παγκόσμια οικονομία συνολικά. Παράλληλα, η μεταβολή των χαρακτηριστικών της ζήτησης, που ξεκίνησε με αφορμή την περίοδο της πανδημίας, συνεχίζεται μέχρι σήμερα, με συγκεκριμένες κατηγορίες ακινήτων και θέσεις να προσελκύουν δυσανάλογα υψηλό επενδυτικό ενδιαφέρον, ενισχύοντας την εικόνα μιας αγοράς διαφορετικών ταχυτήτων. Στον βαθμό που η ζήτηση από το εξωτερικό θα διατηρηθεί και η προσφορά ποιοτικών ακινήτων θα παραμείνει περιορισμένη, οι τιμές εκτιμάται ότι θα συνεχίσουν την ανοδική πορεία τους στο υψηλών προδιαγραφών τμήμα της αγοράς συμπαρασύροντας ανοδικά και τις τιμές στις δευτερεύουσες αγορές. Οι ρυθμοί αύξησης των τιμών αναμένεται ωστόσο να γίνουν ηπιότεροι, καθώς η τρέχουσα συγκυρία δεν επιτρέπει στους επενδυτές εφησυχασμό αναφορικά με τη μεσοπρόθεσμη εξέλιξη των συνθηκών της αγοράς», καταλήγει η ΤτΕ.
Σε πρόσφατη ανάλυσή της, η Alpha Finance ανέφερε ότι ο μέσος ετήσιος ρυθμός ανόδου των τιμών κατά το διάστημα 2023-2025 θα διαμορφωθεί σε μόλις 3%. Οπως αναφέρει σχετική ανάλυση της εταιρείας, πρόκειται για μια πρόβλεψη που υποστηρίζεται τόσο από την Ευρωπαϊκή Ενωση Τραπεζών, όσο και από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Πιο αισιόδοξη εμφανίζεται η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος, η οποία σημειώνει σε δική της ανάλυση για τις τιμές πώλησης κατοικιών, ότι η μέση αύξησή τους για το διάστημα 2023-2024 θα αγγίξει το 7%. Συνολικά δε για το διάστημα από το 2025 έως το 2030, η Εθνική Τράπεζα προβλέπει μέση αύξηση των τιμών πώλησης κατά 5% σε ετήσια βάση. Αντίστοιχα, η Cerved Property Services εκτιμά ότι οι αξίες των κατοικιών θα εξακολουθήσουν να αυξάνονται τόσο το 2024 όσο και το 2025, αλλά με ηπιότερο ρυθμό ανόδου έναντι των προηγούμενων μηνών. Συγκεκριμένα, το 2024 οι τιμές πώλησης κατοικιών προβλέπεται να αυξηθούν κατά 5,5% και το 2025 κατά 4,1%.
Κατά το δ΄ τρίμηνο του 2023 οι ζητούμενες τιμές πώλησης κατέγραψαν αύξηση σε σχέση με το γ΄ τρίμηνο.
Αξίζει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με τους δείκτες τιμών που επιμελείται η ΤτΕ, κατά το περυσινό εννεάμηνο, οι τιμές των διαμερισμάτων (σε ονομαστικούς όρους) αυξήθηκαν κατά 13,9% σε ετήσια βάση, έναντι αύξησης κατά 11,2% κατά το αντίστοιχο περυσινό διάστημα. Μεταξύ των επιμέρους γεωγραφικών ζωνών που παρακολουθεί η ΤτΕ, η Θεσσαλονίκη κατέγραψε τη μεγαλύτερη άνοδο τιμών με 16,5% σε ετήσια βάση, ενώ ακολούθησε η Αθήνα με αύξηση κατά 14,5%. Παράλληλα, οι τιμές των παλαιών διαμερισμάτων (ηλικίας άνω των πέντε ετών) αυξήθηκαν με μέσο ετήσιο ρυθμό της τάξεως του 14,4%, έναντι 13,1% για τις τιμές των νέων διαμερισμάτων.
Με βάση τον δείκτη τιμών κατοικιών Spitogatos Property Index (SPI), του ομώνυμου δικτύου ηλεκτρονικών αγγελιών, κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2023 οι ζητούμενες τιμές πώλησης κατέγραψαν ακόμα ταχύτερη αύξηση σε σχέση με το τρίτο τρίμηνο. Συγκεκριμένα, η μέση ετήσια άνοδος άγγιξε το 14,8%, έναντι αύξησης κατά 13,6% κατά το τρίτο τρίμηνο. Η μέση τιμή πώλησης διαμορφώνεται σε 2.293 ευρώ/τ.μ., έναντι 2.230 ευρώ/τ.μ. που ήταν κατά το αμέσως προηγούμενο τρίμηνο.
Η εξέλιξη αυτή καταδεικνύει την όλο και μεγαλύτερη απόκλιση που χωρίζει τις προσδοκίες των πωλητών και την πραγματικότητα της αγοράς, με βάση το επίπεδο της ζήτησης. Οπως σημειώνουν μεσιτικές πηγές, οι αγοραπωλησίες κατοικιών καταγράφουν τάση μείωσης καθ’ όλη τη διάρκεια του δευτέρου εξαμήνου του 2023, καθώς έχει περιοριστεί ο αριθμός των αγοραστών που μπορούν να ανταποκριθούν οικονομικά στις τιμές αυτές. Η αύξηση των επιτοκίων επίσης λειτουργεί αρνητικά σε επίπεδο προσδοκιών των αγοραστών. Στο πλαίσιο αυτό, ακίνητα τα οποία δεν έχουν επενδυτικό ενδιαφέρον και επομένως απευθύνονται αποκλειστικά στην εγχώρια αγορά, θα πρέπει να καταγράψουν διόρθωση των ζητούμενων τιμών τους, προκειμένου να προσελκύσουν αγοραστικό ενδιαφέρον. Σε αντίθετη περίπτωση, θα παραμείνουν απούλητα για μεγάλο χρονικό διάστημα.