Παρότι το ράλι στη διεθνή αγορά ακινήτων επιβραδύνθηκε αισθητά μετά τις επανειλημμένες αυξήσεις των επιτοκίων δανεισμού ανά τον κόσμο, οι τιμές των κατοικιών βρίσκονται ακόμη πάνω από τον ιστορικό μέσο όρο, σύμφωνα με αναλυτές του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Οπως χαρακτηριστικά αναφέρεται σε σχετική ανάρτηση στο blog του Ταμείου, οι τιμές των ακινήτων στις ανεπτυγμένες οικονομίες, συμπεριλαμβανομένων των περισσοτέρων χωρών στην Ευρωπαϊκή Ενωση, εξακολουθούν να είναι υψηλότερες κατά 10% έως 25% σε σχέση με τα επίπεδα προ πανδημίας.
Αναλυτικά, βάσει της ίδιας ανάλυσης, η αύξηση του κόστους δανεισμού από τις κεντρικές τράπεζες ανά τον κόσμο είχε πολύ γρήγορα αντίκτυπο στις αγορές στεγαστικών δανείων, βάζοντας εμπόδια στην απόκτηση σπιτιού και στους ενδιαφερόμενους ιδιοκτήτες ακινήτων. Βέβαια, επιπλέον προβλήματα προκαλεί η έλλειψη κατάλληλων κατοικιών σε ορισμένες περιοχές. Συνολικά, είναι δυσκολότερο να αποκτήσει κανείς σπίτι όσο οι τιμές των κατοικιών και τα επιτόκια δανεισμού βρίσκονται σε τέτοια ύψη.
Το πρώτο εξάμηνο του 2023 η ζήτηση για στεγαστικά στις ανεπτυγμένες οικονομίες αυξήθηκε κατά τουλάχιστον 2% σε ετησιοποιημένη βάση. Στο διάστημα αυτό, το κόστος των κατοικιών σε ορισμένες χώρες, όπως Αυστραλία, Καναδάς και Νέα Ζηλανδία υποχώρησε σημαντικά, ενδεχομένως λόγω ράλι τιμών που ξεκίνησε πριν από την πανδημία ή εξαιτίας του μεγάλου ποσοστού στεγαστικών με κυμαινόμενο επιτόκιο. Συγκριτικά, οι τιμές υποχώρησαν κατά τουλάχιστον 15% σε ορισμένες ανεπτυγμένες οικονομίες, ενώ στις αναδυόμενες υπήρξε μεν πτώση, αλλά μικρότερη. Σε κάθε περίπτωση, σύμφωνα πάντοτε με τους οικονομολόγους του ΔΝΤ, η αξία των κατοικιών δεν έχει ακόμη επιστρέψει στα επίπεδα προ πανδημίας και η αγορά έχει ακόμη δρόμο μέχρι να διαγράψει τα κέρδη του 2021 και του 2022. Το εντονότερο αποτύπωμα των υψηλών επιτοκίων αναμένεται να είναι στο ποσοστό εξυπηρέτησης χρέους των νοικοκυριών –έναν δείκτη που αποτυπώνει τη δυνατότητά τους να αποπληρώσουν χρέη– σε χώρες όπου οι τιμές των κατοικιών παραμένουν «φουσκωμένες» και ο μέσος χρόνος αποπληρωμής στεγαστικών είναι συντομότερος, αναφέρει χαρακτηριστικά η ανάλυση.
