Συνολικά κεφάλαια 5,54 δισ. ευρώ εκτιμάται ότι έχουν εισρεύσει στην αγορά ακινήτων και στην οικονομία γενικότερα, μέσω του προγράμματος «χρυσή βίζα», κατά τη διάρκεια των σχεδόν 10 ετών λειτουργίας του. Με βάση τα τελευταία στοιχεία του υπ. Μετανάστευσης, ο συνολικός αριθμός των αδειών μόνιμου επενδυτή που έχουν εκδοθεί, ή πρόκειται να εκδοθούν τους επόμενους μήνες (με βάση τις εκκρεμείς αιτήσεις), ανέρχεται σε 22.298.
Ασφαλώς, εκτιμάται ότι το συνολικό ποσό είναι υψηλότερο, καθώς κάποιοι επενδυτές δεν περιορίστηκαν στην απόκτηση μόνο ενός ακινήτου ύψους 250.000 ευρώ. Αντιθέτως, όπως ανέφερε χθες ο κ. Βασίλης Λειβαδάς, της εταιρείας ανάπτυξης κατοικιών Green Properties, «πολλοί από τους πελάτες μας προχώρησαν σε αγορές κι άλλων κατοικιών, καθώς στόχος τους ήταν η εξασφάλιση υψηλών αποδόσεων και εσόδων, μέσω της εκμετάλλευσης». Ο κ. Λειβαδάς ήταν μεταξύ των συμμετεχόντων, στο πλαίσιο του 1ου Real Estate Conference, με αντικείμενο τη «χρυσή βίζα», που διοργανώθηκε από τον Σύνδεσμο Ανωνύμων Εταιρειών και Επιχειρηματικότητας εντός της εβδομάδας.
Μόνο κατά τη διάρκεια του 2023 χορηγήθηκαν 4.231 νέες άδειες, αριθμός που ήταν υψηλότερος κατά σχεδόν 100% έναντι του 2022. Είναι χαρακτηριστικό ότι πέρυσι υποβλήθηκαν συνολικά 8.351 αιτήματα χορήγησης άδειας επενδυτή, αριθμός που ξεπέρασε κάθε προηγούμενο, ισοδυναμώντας με αγορές ακινήτων συνολικής αξίας πάνω από 2 δισ. ευρώ. Σήμερα, εκκρεμούν 7.596 αιτήσεις, εξέλιξη που οφείλεται ασφαλώς στην υπερφόρτωση των υπηρεσιών. Οπως ανέφερε ο κ. Αλέξανδρος Ρισβάς, εταίρος διαχειριστής της εταιρείας «Ρισβάς & Συνεργάτες», «έχουμε αιτήσεις του γραφείου μας για λογαριασμό πελατών μας, που έχουν ημερομηνία υποβολής από τον Μάρτιο του 2023, αλλά ακόμα δεν έχουν εγκριθεί, λόγω του μεγάλου όγκου των αιτημάτων που έχουν συσσωρευτεί».
Η «έκρηξη» των αιτήσεων οφείλεται ασφαλώς στην αντίστοιχη εκτίναξη του αριθμού των αγοραπωλησιών που παρατηρήθηκε το 2023, λόγω των αλλαγών που ψηφίστηκαν στο πρόγραμμα, μέσω του διπλασιασμού του ελάχιστου ύψους επένδυσης στο κέντρο της Αθήνας, τα βόρεια και τα νότια προάστια. Οι αλλαγές ξεκίνησαν να ισχύουν από τον Αύγουστο του 2023 και μετά.
Μάλιστα, από τη μέχρι στιγμή εικόνα της πορείας των αιτημάτων που κατατίθενται σε μηνιαία βάση, δεν προκύπτει καμία υστέρηση της ζήτησης σε σχέση με την περίοδο πριν από τις αλλαγές. Ουσιαστικά δηλαδή το επενδυτικό «κύμα» μετατοπίστηκε προς άλλες περιοχές, κυρίως της Αττικής, αλλά και προς δημοφιλείς τουριστικές περιοχές, όπως η Κρήτη και η Χαλκιδική, κάτι που επισημάνθηκε και σε πρόσφατη ανάλυση της εταιρείας πώλησης εξοχικών κατοικιών Elxis.
Ωστόσο, όπως τονίζουν όσοι δραστηριοποιούνται στην αγορά επενδυτικής μετανάστευσης, οι αλλαγές στο καθεστώς του προγράμματος προκάλεσαν σοβαρές στρεβλώσεις στην αγορά κατοικίας. «Είχαμε ενημερώσει προς πάσα κατεύθυνση και με κάθε τρόπο την τότε πολιτική ηγεσία ότι οι αλλαγές θα δημιουργούσαν σοβαρή στρέβλωση στην αγορά ακινήτων, λόγω της απότομης αύξησης της ζήτησης, ώστε να προλάβουν οι επενδυτές να αποκτήσουν κατοικία με το όριο των 250.000 ευρώ», σημείωσε ο κ. Βαγγέλης Κτενιάδης, πρόεδρος της εταιρείας ανάπτυξης και διαχείρισης ακινήτων V2 Development και αντιπρόεδρος της Ελληνοκινεζικής Επιτροπής Ανάπτυξης και Επιχειρηματικότητας του Εμπορικού Επιμελητηρίου Αθηνών. Σύμφωνα με τον ίδιο, «αυτό που συμβαίνει σήμερα στην περιοχή του Πειραιά, όπου μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα είδαμε αυξήσεις των τιμών κατά 30%-40%, ήταν απολύτως προβλέψιμο και το είχαμε επισημάνει προς τους αρμοδίους».
Οπως εξήγησε ο κ. Κτενιάδης, το 99% των επενδυτών που αγοράζουν ακίνητα στην Ελλάδα, με στόχο την εξασφάλιση της άδειας παραμονής, τα αξιοποιεί μέσω της ενοικίασής τους, κυρίως μακροπρόθεσμης. «Επομένως, δεν ευθύνεται η “χρυσή βίζα” για το πρόβλημα των κλειστών ακινήτων», σημείωσε ο κ. Κτενιάδης. Σύμφωνα με τους επαγγελματίες του κλάδου, το βασικότερο πρόβλημα που εξηγεί τη στεγαστική κρίση, πέραν ασφαλώς των κλειστών ακινήτων που απουσιάζουν από την αγορά και ωθούν τις τιμές προς τα πάνω, είναι το γεγονός ότι οι μισθοί παραμένουν ουσιαστικά καθηλωμένοι στα επίπεδα που διαμορφώθηκαν κατά τη διάρκεια της κρίσης. Οπως σημειώνουν, οι όποιες αυξήσεις έγιναν τα τελευταία χρόνια έχουν υπερκαλυφθεί από τις αυξήσεις που πραγματοποιήθηκαν στις τιμές βασικών καταναλωτικών αγαθών, όπως επίσης και στο κόστος της ενέργειας.
Οσον αφορά τις προθέσεις της κυβέρνησης να προβεί σε νέες αλλαγές στο καθεστώς της «χρυσής βίζας», μέσω της επέκτασης του ορίου των 500.000 ευρώ και σε άλλες περιοχές (ίσως ακόμα και πανελλαδικά), τα στελέχη της αγοράς τόνισαν ότι είναι λάθος να στοχοποιείται το πρόγραμμα και ότι τα οφέλη του είναι πολλαπλάσια. «Ελληνες είναι αυτοί που πουλάνε και σε ελληνικά χέρια καταλήγουν τα κεφάλαια αυτά, τα οποία στη συνέχεια επιστρέφουν στην οικονομία, καθώς είτε αποπληρώνουν οφειλές και χρέη του παρελθόντος, είτε επανεπενδύονται πίσω στην αγορά ακινήτων», ανέφερε ο κ. Ρισβάς.
Παράλληλα, τονίστηκε ότι πολλές αγορές από τους επενδυτές αφορούν κατασκευές επαγγελματιών, δηλαδή νεόδμητα διαμερίσματα, μιας και αρκετοί κατασκευαστές εστίασαν τη δραστηριότητά τους στην ανάπτυξη κατοικιών, που απευθύνονται κυρίως σε ξένους αγοραστές.
