Βελτίωση κατέγραψαν οι μέσες μηνιαίες αποδοχές των μισθωτών του ιδιωτικού τομέα το 2023, απόρροια κατά βάση της αύξησης του κατώτατου μισθού, που συμπαρέσυρε προς τα πάνω όλα τα μισθολογικά κλιμάκια. Καθοριστικό ρόλο στη βελτίωση αυτή διαδραμάτισαν επίσης οι ελλείψεις σε προσωπικό που αντιμετωπίζουν πολλές επιχειρήσεις σχεδόν σε όλους τους κλάδους, κάτι που οδήγησε αρκετούς εργοδότες στο να προχωρήσουν σε πιο ελκυστικές αμοιβές ή να μετατρέψουν συμβάσεις μερικής απασχόλησης σε συμβάσεις πλήρους απασχόλησης. Η βελτίωση αυτή εν μέρει περιόρισε τις απώλειες που υφίστανται τα εισοδήματα από τον πληθωρισμό, ο οποίος βρέθηκε το 2023 για δεύτερη συνεχή χρονιά σε υψηλά επίπεδα. Αλλωστε ένα μεγάλο ποσοστό, 30,9%, έλαβε μισθό το 2023 έως 800 ευρώ μεικτά, μισθωτοί δηλαδή που βρίσκονται στο όριο του σημερινού οριοθετημένου βασικού μισθού στον ιδιωτικό τομέα.
Από την επεξεργασία των στοιχείων του πληροφοριακού συστήματος «Εργάνη» προκύπτει ότι οι μέσες μηνιαίες μεικτές αποδοχές (όπως προκύπτει από το σύνολο των μηνιαίων μεικτών αποδοχών που κατέβαλαν οι εργοδότες διά του αριθμού των εργαζομένων με σχέση μισθωτής εργασίας ιδιωτικού δικαίου) διαμορφώθηκαν το 2023 σε 1.251 ευρώ έναντι 1.176 ευρώ το 2022, καταγράφοντας αύξηση περίπου 6,4%. Πρόκειται για το υψηλότερο ποσό των τελευταίων δέκα ετών, αλλά εξακολουθεί να υστερεί σε σχέση με τα προ οικονομικής κρίσης επίπεδα.
Υπενθυμίζεται ότι το 2022 οι μέσες μηνιαίες μεικτές αποδοχές είχαν αυξηθεί κατά 5,28% σε σύγκριση με το 2021. Ωστόσο, ο μέσος ετήσιος πληθωρισμός το 2022 είχε διαμορφωθεί σε 9,6% και το 2023 σε 3,5%. Με άλλα λόγια, σωρευτικά τη διετία 2022-2023 η αύξηση του γενικού δείκτη τιμών καταναλωτή ήταν υψηλότερη από την αντίστοιχη αύξηση των μέσων μεικτών μηνιαίων αποδοχών των μισθωτών. Λόγω της αύξησης του κατώτατου μισθού προκύπτει μια μετατόπιση των μισθωτών από τις χαμηλές εισοδηματικές ομάδες στις μεσαίες.
Αύξηση κατώτατου μισθού, ελλείψεις προσωπικού, οι βασικοί λόγοι που οδήγησαν σε βελτίωση αποδοχών το 2023.
Ετσι, το 2023 καταγράφηκε μείωση κατά 15,45% του αριθμού όσων λαμβάνουν μηνιαίες αποδοχές μέχρι 800 ευρώ μεικτά, αν και βεβαίως αποτελούν ακόμη πολύ υψηλό ποσοστό, περίπου 31%. Αξίζει να σημειωθεί ότι το 2022 η ομάδα αυτή αποτελούσε το 37% των μισθωτών του ιδιωτικού τομέα (συμπεριλαμβάνονται και οι εργαζόμενοι σε δημόσιες επιχειρήσεις με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου). Από την άλλη, έχει αυξηθεί το ποσοστό των εργαζομένων με μεικτές μηνιαίες αποδοχές άνω των 800 ευρώ, με τη μεγαλύτερη μάλιστα αύξηση να καταγράφεται στην ομάδα όσων λαμβάνουν μεικτές μηνιαίες αποδοχές άνω των 3.000 ευρώ και στην ομάδα όσων λαμβάνουν μεικτές μηνιαίες αποδοχές από 1.501-2.000 ευρώ.
Η πολυπληθέστερη υποκατηγορία (16,25%), πάντως, είναι οι «μικρομεσαίοι» μισθωτοί, όσοι δηλαδή λαμβάνουν μηνιαίες αποδοχές από 1.101-1.200 ευρώ. Στην κατηγορία αυτή καταγράφεται αύξηση κατά 33,33% ή κατά 93.276 εργαζομένους συγκριτικά με το 2022.
Τα στοιχεία του 2023 δείχνουν μια ακόμη ενδιαφέρουσα εξέλιξη στην αγορά εργασίας: τον περιορισμό των συμβάσεων με «ελαστικές» μορφές εργασίας και την αύξηση των συμβάσεων πλήρους απασχόλησης. Σημειώνεται ότι στροφή προς τις συμβάσεις πλήρους απασχόλησης κάνουν οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ –ο «παράδεισος» μέχρι πρόσφατα της μερικής απασχόλησης– προκειμένου να περιορίσουν τις αποχωρήσεις προσωπικού.
Διευκρινίζεται πάντως ότι η κατηγοριοποίηση που γίνεται στα στοιχεία της «Εργάνης» δεν περιλαμβάνει τον αριθμό των εργαζομένων με απασχόληση από 40 ώρες και άνω (πενθήμερο 8ωρης εργασίας), εντάσσοντας προφανώς αυτή την κατηγορία σε όσους απασχολούνται από 35 ώρες και άνω εβδομαδιαίως. Πάντως, το 2023 αυξήθηκε κατά 2,46% το ποσοστό των μισθωτών που απασχολούνται πάνω από 35 ώρες την εβδομάδα. Τούτο βεβαίως σημαίνει ότι κι ένα σημαντικό μέρος μισθωτών έχει αυξήσει τις ώρες που δουλεύει την εβδομάδα, κάνοντας πάνω από μία δουλειά για να καλύψει το ολοένα και υψηλότερο κόστος ζωής. Σύμφωνα με τα στοιχεία της «Εργάνης» για το 2023, 122.375 άτομα απασχολούνταν σε περισσότερες από μία επιχειρήσεις, έναντι 111.743 το 2022.
