Οι γεωπολιτικές εντάσεις στη Μ. Ανατολή δεν καταγράφονται στην αγορά πετρελαίου. Το Φεβρουάριο του 2022 η τιμή του αργού εκτινάχθηκε 30% στα 120 δολάρια το βαρέλι με αφορμή την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Σήμερα, τέσσερις μήνες από την έναρξη της σύγκρουσης Ισραήλ – Χαμάς, ο μαύρος χρυσός διαμορφώνεται στα 80 δολάρια το βαρέλι. Η απόκοσμη ηρεμία των επενδυτών αποτυπώνει τις προσδοκίες για ασθενή ζήτηση, την άφθονη προσφορά και τις χαλαρές κυρώσεις των ΗΠΑ στο Ιράν.
Και τα τρία θα μπορούσαν να αλλάξουν. Ο κόσμος βρίσκεται σε διαφορετική κατάσταση από ό,τι το 2022, όταν η επιτάχυνση της ανάπτυξης μετά την πανδημία οδήγησε σε πολύ περιορισμένη προσφορά πετρελαίου. Αντίθετα, σήμερα παρατηρείται υπερπροσφορά. Η Διεθνής Υπηρεσία Ενέργειας υπολογίζει την παγκόσμια προσφορά να αυξάνεται κατά 1,5 εκατ. βαρέλια την ημέρα χάρη στους εκτός ΟΠΕΚ+ υπερκινητικούς παραγωγούς, ιδιαίτερα στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Οι χώρες του ΟΠΕΚ+, όπως η Σαουδική Αραβία, αντλούν συλλογικά περίπου 5 εκατ. βαρέλια πετρελαίου λιγότερα την ημέρα από όσο θα μπορούσαν για να στηρίξουν τις τιμές. Εάν αναταρασσόταν η αγορά, ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν δυνητικά θα στηριζόταν στον Σαουδάραβα πρίγκιπα Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν για να ανοίξει τις κάνουλες. Οι δε επιθέσεις στην Ερυθρά Θάλασσα κλονίζουν αυτή τη λεπτή ισορροπία, καθιστώντας πολύ πιο επικίνδυνο για τα πλοία να περνούν από τη διώρυγα του Σουέζ, την ταχύτερη διαδρομή προς την Ευρώπη.
Τα πετρελαιοφόρα, που διαπλέουν την Αφρική, φθάνουν με καθυστέρηση δύο εβδομάδων στον προορισμό τους, καταναλίσκοντας περισσότερο πετρέλαιο είτε λόγω μακρού ταξιδιού είτε επιταχύνοντας για να ανακτήσουν τον χαμένο χρόνο. Η εκτροπή πετρελαιοφόρων ισοδυναμεί με επιπλέον 200.000 βαρέλια την ημέρα, δήλωσε στο Breakingviews εμπειρογνώμονας πετρελαίου, διογκώνοντας την αύξηση της ζήτησης φέτος σε 1,4 εκατ. βαρέλια ημερησίως. Επιπλέον, οι προβλέψεις της ΔΥΕ για τη ζήτηση ίσως να είναι εσφαλμένες. Ο ΟΠΕΚ εκτιμά ότι θα υπάρξει ενισχυμένη ζήτηση φέτος στα 2,25 εκατ. βαρέλια την ημέρα λόγω των αυξημένων αγορών από τα πετροχημικά διυλιστήρια στην Κίνα και τη Μ. Ανατολή.
Τέλος, υπάρχει το Ιράν. Οι κυρώσεις στην εξαγωγή πετρελαίου, που του επιβλήθηκαν από τον προκάτοχο του Μπάιντεν, Ντόναλντ Τραμπ, τελούν εν ισχύι, αλλά η επιβολή τους ήταν χαλαρή. Οι εξαγωγές ιρανικού πετρελαίου αυξήθηκαν από κάτω από 500.000 βαρέλια την ημέρα το 2020 σε σχεδόν 1,5 εκατ. βαρέλια. Τα ενεργειακά έσοδα της χώρας στα 63 δισ. δολ. το 2022, όπως εκτιμά η ΔΥΕ, της προσφέρουν επιπλέον δύναμη πυρός για να χρηματοδοτήσει τους πληρεξουσίους της στον «Αξονα της Αντίστασης» γύρω από τη Μ. Ανατολή.
