Δυσάρεστες αναμνήσεις από την κρίση χρέους της Ευρωζώνης φέρνει η προειδοποίηση του οίκου πιστοληπτικής αξιολόγησης Scope Ratings προς ορισμένες μεγάλες οικονομίες της ότι κινδυνεύουν με υποβάθμιση του δημόσιου χρέους τους. Αιτία είναι η αμέλεια που επέδειξαν οι εν λόγω οικονομίες σε ό,τι αφορά την εξυγίανση των δημόσιων οικονομικών τους όταν τις ευνοούσε η επί δεκαετία και πλέον χαλαρή νομισματική πολιτική.
Σε έκθεσή του που έδωσε χθες στη δημοσιότητα ο εν λόγω οίκος διαπιστώνει ότι επιδεινώνεται η δημοσιονομική εικόνα μεγάλων οικονομιών της Ευρωζώνης εν μέσω αρνητικής συγκυρίας με αναιμική ανάπτυξη και αυξανόμενο το κόστος του δανεισμού. Αναφερόμενος ειδικότερα στην αύξηση του κόστους του δανεισμού, ο Scope Ratings υπογραμμίζει πως το 2028 οι τέσσερις μεγαλύτερες οικονομίες της Ευρωζώνης, Γαλλία, Ιταλία, Γερμανία και Ισπανία, θα καταβάλουν 170 δισ. ευρώ περισσότερους τόκους για την εξυπηρέτηση του χρέους από όσους κατέβαλαν το 2020. Εκφράζει ιδιαίτερη ανησυχία για τη δημοσιονομική εικόνα της Γαλλίας και του Βελγίου. «Ανησυχούμε ιδιαιτέρως για τις υπερχρεωμένες χώρες που παρουσιάζουν μεγάλα πρωτογενή δημοσιονομικά ελλείμματα, ενώ οι κυβερνήσεις τους λειτουργούν σε συνθήκες μεγάλης πολιτικής πόλωσης και κατακερματισμού του πολιτικού σκηνικού», τονίζουν οι οικονομολόγοι του εν λόγω οίκου και επισημαίνουν πως στις συνθήκες αυτές οι κυβερνήσεις δυσκολεύονται πολύ να εφαρμόσουν τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις.
Ο Αλβίζ Λεν Γιούνους, αναλυτής του Scope Ratings, επισημαίνει μάλιστα πως οι άλλοτε χώρες των μνημονίων, Ελλάδα, Ιρλανδία, Πορτογαλία, Ισπανία και Κύπρος, έχουν εγκωμιαστεί για τις αλλαγές που πέτυχαν σε ό,τι αφορά την υπερχρέωσή τους, αλλά την ίδια στιγμή άλλες χώρες της Ευρωζώνης επέδειξαν ολιγωρία και δεν εκμεταλλεύτηκαν τα χρόνια της χαλαρής νομισματικής πολιτικής για να φτιάξουν τα δημοσιονομικά τους. Σε ό,τι αφορά ειδικότερα τη Γαλλία και το Βέλγιο, έχουν ήδη βαθμολογηθεί με αρνητική προοπτική από τον Scope Ratings αλλά, σύμφωνα με τον εν λόγω αναλυτή, «ενδεχομένως δεν αντιλαμβάνονται πλήρως τις δυσμενείς χρηματοοικονομικές συνθήκες». Οι κυβερνήσεις τους, εξηγεί, «έχουν θέσει σε εφαρμογή σχέδια που στοχεύουν αποκλειστικά και μόνον στη σταθεροποίηση του δημοσίου χρέους τους στα υφιστάμενα υψηλά επίπεδα και αυτό σημαίνει πως το χρέος τους θα εξακολουθήσει να αυξάνεται μόλις εμφανιστεί η επόμενη κρίση».
Αναλυτής του οίκου τονίζει πως οι άλλοτε χώρες των μνημονίων, Ελλάδα, Ιρλανδία, Πορτογαλία, Ισπανία και Κύπρος, έχουν εγκωμιαστεί για τις αλλαγές που πέτυχαν σε ό,τι αφορά την υπερχρέωσή τους.
Η προειδοποίηση του εν λόγω οίκου συνάδει σε γενικές γραμμές με τις προβλέψεις που έδωσε στη δημοσιότητα το ΔΝΤ την περασμένη εβδομάδα, σύμφωνα με τις οποίες το χρέος τόσο της Ιταλίας όσο και της Γαλλίας έχει πάρει και πάλι την ανιούσα. Το ΔΝΤ κάλεσε μάλιστα τη Ρώμη και το Παρίσι να επισπεύσουν τη μείωση των δημοσίων δαπανών τους και να προχωρήσουν ταχύτερα από τον ρυθμό που προβλέπουν τώρα προκειμένου να κρατήσουν το χρέος τους υπό κάποιον έλεγχο. Η Γαλλία παραδοσιακά θεωρείτο ασφαλέστερη ως προς το αξιόχρεόν της, αλλά στη διάρκεια της περασμένης δεκαετίας την υποβάθμισαν οι οίκοι πιστοληπτικής αξιολόγησης και έχασε όλες τις βαθμολογίες των τριών Α, δεδομένου ότι το χρέος της αυξάνεται σταθερά επί χρόνια.
Οι εκτιμήσεις του Scope Ratings αποκλίνουν από εκείνες του ΔΝΤ μόνον σε ό,τι αφορά τη Γερμανία, καθώς το Ταμείο επανέλαβε πάγιες συστάσεις του για χαλάρωση της δημοσιονομικής πολιτικής, αύξηση των δαπανών με σκοπό τις επενδύσεις σε υποδομές και την ψηφιοποίηση της οικονομίας της αλλά και τη στήριξη της έρευνας και της ανάπτυξης από πλευράς των επιχειρήσεων και με απώτερο στόχο την τόνωση της οικονομίας. Συνέστησε μάλιστα στο Βερολίνο την αύξηση του δημοσιονομικού ελλείμματος από το 0,35% του ΑΕΠ στο 1,35% για φέτος, ενώ παράλληλα μπορεί να διατηρεί το ίδιο ποσοστό χρέους. Σημειωτέον ότι πρόκειται για τη μοναδική μεγάλη ευρωπαϊκή οικονομία που μπορεί να επιδείξει τέτοια δημοσιονομική σύνεση αλλά τελευταία αμφισβητείται το οικονομικό της μοντέλο εξαιτίας των παραδοσιακά στενών σχέσεών της με τη Ρωσία και των εμπορικών της σχέσεων με την Κίνα.
«Οι ανεπτυγμένες ευρωπαϊκές οικονομίες με συγκριτικά αυξημένα επίπεδα χρέους πρέπει να εφαρμόσουν πιο ουσιαστική και πιο άμεση πολιτική δημοσιονομικής εξυγίανσης από αυτήν που εφαρμόζουν τώρα οι κυβερνήσεις τους», τόνισε το ΔΝΤ, ενώ έδωσε έμφαση με ιδιαίτερη αναφορά του στο πρόβλημα υπερχρέωσης του Βελγίου, της Γαλλίας και της Ιταλίας. Η δημοσιονομική εικόνα του Βελγίου είναι πράγματι αυτή που προκαλεί περισσότερη έκπληξη και ανησυχία καθώς το χρέος του αναμένεται να έχει αυξηθεί κατά 10 εκατοστιαίες μονάδες μόνον μέσα σε μια πενταετία, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις.
Σημειωτέον ότι την Παρασκευή ενδέχεται να ανακοινωθούν νέες βαθμολογίες της Γαλλίας από τους οίκους Moody’s και Fitch. Η Ιταλία, άλλωστε, που βρέθηκε στην κρίση χρέους της περιόδου 2011-2012, εξαιτίας της υπερχρέωσής της περιμένει νέες ανακοινώσεις από τη Fitch στις 3 Μαΐου και από τη Moody’s στις 31 Μαΐου. Ενδεχομένως θα κινήσει και η Κομισιόν διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος κατά της Ρώμης καθώς υπερβαίνει μονίμως τα όρια.