Τέλος στο ράλι των τιμών των τροφίμων προβλέπουν οι αναλυτές της Oxford Economics για το 2024, με τις εκτιμήσεις αυτές να γεννούν ελπίδες για αποκλιμάκωση των τιμών και στα ράφια των σούπερ μάρκετ.
Σύμφωνα με τις προβλέψεις της εταιρείας αναλύσεων, το ράλι ανόδου για τις τιμές των τροφίμων αναμένεται όχι μόνο να σταματήσει, αλλά και να γυρίσει σε καθοδική τροχιά, με τις τιμές να πέφτουν σε χαμηλό έτους, μειώνοντας αισθητά τις πληθωριστικές πιέσεις και στις τιμές λιανικής.
Η ανάσα που θα δώσει στους καταναλωτές η μείωση των τιμών των βασικών προϊόντων διατροφής οφείλεται, σύμφωνα με τα στοιχεία, στην άφθονη προσφορά που διαπιστώνεται σε σημαντικές καλλιέργειες, ιδιαίτερα στο σιτάρι και στο καλαμπόκι.
Οι πλούσιες συγκομιδές των τελευταίων μηνών και για τις δύο βασικές καλλιέργειες οδήγησαν σε σταθερή μείωση των τιμών. Τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης για το σιτάρι έχουν υποχωρήσει σχεδόν 10% από την αρχή του έτους, ενώ τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης για το καλαμπόκι κατά 6% την ίδια περίοδο, σύμφωνα με τα στοιχεία της FactSet.
Οι αγρότες αύξησαν την παραγωγή τόσο του σιταριού όσο και του καλαμποκιού υπό την πίεση των υψηλότερων τιμών που προκάλεσε η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022.
Ως αποτέλεσμα, οι παγκόσμιες συγκομιδές αραβοσίτου για την περίοδο εμπορίας που λήγει τον Αύγουστο του τρέχοντος έτους είναι πιθανό να διαμορφωθούν σε επίπεδα ρεκόρ, σύμφωνα με την ανάλυση της Oxford. Οι συγκομιδές σιταριού προβλέπεται επίσης να ανέλθουν σε υψηλά επίπεδα, αν και ελαφρώς χαμηλότερα από το ρεκόρ της περιόδου εμπορίας 2022-2023, αναφέρει η έκθεση. Παρά την κατάρρευση της πρωτοβουλίας για τα σιτηρά της Μαύρης Θάλασσας τον Ιούλιο του περασμένου έτους, οι ουκρανικές γεωργικές εξαγωγές είναι σημαντικές, σημειώνει ο επικεφαλής οικονομολόγος της Oxford Economics Κίραν Αχμέντ.
Οι ρωσικές εξαγωγές σιταριού έχουν επίσης κατακλύσει τις διεθνείς αγορές, διατηρώντας τις τιμές σε χαμηλά επίπεδα. Το σιτάρι και το καλαμπόκι, μαζί με το ρύζι, αντιπροσωπεύουν πάνω από το ήμισυ της παγκόσμιας διατροφικής αλυσίδας. Αυτό σημαίνει ότι η κατεύθυνση των τιμών τους θα επηρεάσει καθοριστικά τους προϋπολογισμούς τροφίμων των καταναλωτών σε όλο τον κόσμο.
Οι κακές καιρικές συνθήκες θα μπορούσαν να ανατρέψουν το θετικό σενάριο, σύμφωνα με την έκθεση της Oxford Economics.
Παρόλο που οι τιμές του σιταριού και του καλαμποκιού σημείωσαν ισχυρή πτώση, οι τιμές του ρυζιού ανεβαίνουν σταθερά, με τις παγκόσμιες προμήθειες να παρεμποδίζονται από τους εξαγωγικούς περιορισμούς που επέβαλε η Ινδία, η οποία αντιπροσωπεύει περίπου το 40% της παγκόσμιας παραγωγής ρυζιού.
Οι κακές συγκομιδές στη χώρα πέρυσι ώθησαν επίσης τις τιμές σε υψηλότερα επίπεδα. Σε αντίθεση με την πτώση που παρατηρήθηκε στις τιμές του σιταριού και του αραβοσίτου, τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης για το ακατέργαστο ρύζι έχουν ενισχυθεί πάνω από 8% από την αρχή του έτους.
Οι παγκόσμιες τιμές των τροφίμων κατέγραψαν μείωση 9% το 2023, σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα. Παρομοίως, ο παγκόσμιος δείκτης τιμών του Οργανισμού Τροφίμων των Ηνωμένων Εθνών σημείωσε χαμηλό τριών ετών τον Φεβρουάριο, αλλά κατέγραψε μια μικρή ανάκαμψη τον Μάρτιο, η οποία οφειλόταν στις αυξήσεις για τα γαλακτοκομικά προϊόντα, το κρέας και τα φυτικά έλαια.
Η έκθεση πάντως κάνει λόγο για περαιτέρω μείωση των τιμών κατά 5,6% φέτος, προτού αυτές αυξηθούν σε ετήσια βάση το επόμενο έτος.
Ενα σημείο που χρειάζεται προσοχή, ωστόσο, σύμφωνα με τους αναλυτές, είναι οι κακές καιρικές συνθήκες που πλήττουν την εμπιστοσύνη των αγροτικών επιχειρήσεων και τις προοπτικές των καλλιεργειών. Ενδεικτικός είναι ο αντίκτυπος στην τιμή του κακάο, που εκτοξεύτηκε πρόσφατα σε επίπεδα ρεκόρ, καθώς οι αγρότες της Δυτικής Αφρικής δίνουν μάχη με τις κακές καιρικές συνθήκες και τις ασθένειες.
Οι αγοραστές στην Αφρική και στην Ασία επίσης τηρούν στάση αναμονής στην αγορά σιταριού, με την ελπίδα ακόμη χαμηλότερων τιμών, επομένως η επιστροφή τους στην αγορά θα μπορούσε να οδηγήσει σε ανάκαμψη των τιμών. Επιπλέον, οι τιμές του ρυζιού, οι οποίες παραμένουν υψηλές, θα μπορούσαν επίσης να ενθαρρύνουν περισσότερους περιορισμούς στις εξαγωγές που προέρχονται από την Ινδία.
Ως εκ τούτου, στην έκθεση της Oxford Economics τονίζεται πως «ενώ η βασική μας υπόθεση είναι ότι οι τιμές των τροφίμων θα παραμείνουν υποτονικές φέτος, υπάρχουν αυξημένοι κίνδυνοι οι τιμές να ανακάμψουν πιο έντονα από ό,τι αναμενόταν. Αυτό θα μπορούσε να διατηρήσει τον πληθωρισμό των τιμών των τροφίμων υψηλότερα από ό,τι στο βασικό μας σενάριο, εξακολουθώντας να ασκεί πίεση στον καταναλωτή», κι έτσι αφήνει μια πικρή επίγευση παρά τις αισιόδοξες προβλέψεις.