Δύο πόλεμοι και το υψηλό κόστος δανεισμού περιόρισαν την αναμενόμενη ανάπτυξη σε σχεδόν 40 χώρες οι οποίες στηρίζονται οικονομικά από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD), όπως ανέφερε η ίδια στην εξαμηνιαία της έκθεση. Η EBRD, η οποία παρακολουθεί τις οικονομικές τάσεις σε όλες τις αναδυόμενες οικονομίες στην Ευρώπη, στην Κεντρική Ασία, στη Μέση Ανατολή και την Αφρική, εξακολουθεί να αναμένει οικονομική ανάπτυξη 3% στα ανωτέρω κράτη, ήτοι υψηλότερη από το 2,5% το 2023. Εντούτοις, αυτή η πρόβλεψη είναι 0,2 ποσοστιαίες μονάδες χαμηλότερη από ό,τι στην έκθεσή της τον Σεπτέμβριο.
«Εκτιμούμε πως η τρέχουσα χρονιά θα είναι καλύτερη. Αλλά φυσικά υπάρχει μεγάλη αβεβαιότητα», δήλωσε η επικεφαλής οικονομολόγος της EBRD, Μπεάτα Γιαβόρσικ. «Τα θλιβερά νέα είναι ότι οι χώρες που στηρίζουμε πλήττονται τώρα από τον αντίκτυπο, όχι ενός, αλλά δύο πολέμων, σε Ουκρανία και Γάζα». Η αναθεώρηση προς τα κάτω οφείλεται εν μέρει στην πιο αργή από την αναμενόμενη ανάπτυξη στην Κεντρική Ευρώπη και τις χώρες της Βαλτικής, η οποία θεωρείται δυσμενής απόρροια της ασθενούς ανάπτυξης στη Γερμανία.
Συν τοις άλλοις, οι δευτερογενείς συνέπειες από τη σύρραξη στη Γάζα και η επιβράδυνση της προόδου των μεταρρυθμίσεων στην Αίγυπτο εμποδίζουν την ανάπτυξη στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο, αναφέρει η EBRD, μειώνοντας την προβλεπόμενη ανάπτυξη σε 3,4% το 2024 και 3,9% το 2025. Τα δε έσοδα της Αιγύπτου από τη διώρυγα του Σουέζ έχουν περιοριστεί, ενώ η πτώση του τουρισμού προς τον Λίβανο και την Ιορδανία «μπορεί να αποδειχθεί διαρκής», προσέθεσε. Εν τω μεταξύ, οι γεωπολιτικές αλλαγές επηρεάζουν τις επενδυτικές ροές, ενόσω το μερίδιο της Κίνας στις άμεσες ξένες επενδύσεις στις περιοχές της ΕΤΑΑ αυξήθηκε στο 39% το 2023 από λιγότερο από 10% το 2022. Κυρίως ευεργετούνται η Αίγυπτος, το Μαρόκο και η Σερβία.
Η Μπεάτα Γιαβόρσικ επισήμανε ότι η Πολωνία και η Κροατία ξεχώρισαν. Η ανάπτυξή τους αναμένεται να επιταχυνθεί στο 2,9% το 2024, διότι ο πληθωρισμός μετριάζεται και τα τουριστικά έσοδα της δεύτερης εκτινάσσονται κατά 40% σε σχέση με τα προπανδημικά επίπεδα.
Εντούτοις, το υψηλό κόστος δανεισμού δυσχεραίνει την ανάπτυξη συνολικά. Στην περιοχή, που υποστηρίζει με κονδύλια η ΕBRD, η μέση απόδοση των πενταετών κρατικών ομολόγων αυξήθηκε τρεις ποσοστιαίες μονάδες μεταξύ των αρχών Φεβρουαρίου 2022 και των αρχών Απριλίου 2024.
Οι συνέπειες από τον πόλεμο στην Ουκρανία επιβαρύνουν, επίσης, τους προϋπολογισμούς λόγω αύξησης των αμυντικών δαπανών.
