Την υποχρέωση για όλες τις επιχειρήσεις να προσφέρουν στους πελάτες τους τη δυνατότητα να πληρώνουν απευθείας από τον λογαριασμό τους μέσω άμεσης πληρωμής έως τα τέλη Μαρτίου του 2025 προανήγγειλε χθες ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών μιλώντας στο συνέδριο Payments 360 που διοργάνωσε η ΔΙΑΣ. Η σχετική υποχρέωση έχει μέχρι σήμερα επιβληθεί σε ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολουμένους, οι οποίοι θα πρέπει έως τα τέλη Ιουνίου του τρέχοντος έτους να έχουν συνδέσει τον επαγγελματικό τους λογαριασμό με το IRIS, ώστε να μπορούν να δέχονται πληρωμές για τις υπηρεσίες που παρέχουν.
Από το βήμα του συνεδρίου ο Κωστής Χατζηδάκης κάλεσε τους ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολουμένους «να μην καθυστερήσουν», ενώ αντίστοιχη παρότρυνση απηύθυνε και προς τις τράπεζες, καλώντας τες «να ενημερώσουν τους πελάτες τους για τα οφέλη των άμεσων πληρωμών, που εκτός από ταχύτητα και ευκολία εξασφαλίζουν και φθηνότερες προμήθειες». «Οσοι γκρινιάζουν για τις τραπεζικές προμήθειες πρέπει να γνωρίζουν ότι υπάρχει το IRIS», υπογράμμισε ο Κωστής Χατζηδάκης. Μέσω του IRIS τα φυσικά πρόσωπα μπορούν να μεταφέρουν έως 500 ευρώ την ημέρα δωρεάν και οι ελεύθεροι επαγγελματίες να δέχονται πληρωμές με χαμηλό κόστος προμήθειας κοντά στο 0,5%.
Το πρόστιμο για τους ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολουμένους που δεν θα παρέχουν την υπηρεσία ανέρχεται σε 1.500 ευρώ – ανάλογο με το πρόστιμο που προβλέπει ο νόμος για τη μη εγκατάσταση POS. «Εχουμε αποδείξει πως ό,τι λέμε το εννοούμε», υπογράμμισε με έμφαση ο κ. Χατζηδάκης αναφερόμενος στο πρόστιμο που προβλέπεται για όσους δεν προσαρμοστούν, καθώς, με βάση τα στοιχεία που παρουσίασε ο αρμόδιος υπουργός, μέχρι σήμερα μόνο το ένα τρίτο των υπόχρεων αυτοαπασχολουμένων και ελεύθερων επαγγελματιών –περίπου 280.000 σε ένα σύνολο περίπου 900.000– έχουν συνδεθεί με το IRIS.
Παρά το γεγονός ότι από τους 150.000 χρήστες του 2023 προστέθηκαν άλλοι 125.000 (αύξηση περίπου 80%), ο αριθμός αυτών που έχουν συνδεθεί απέχει ακόμη από τον στόχο, τη στιγμή που οι άμεσες πληρωμές παρουσιάζουν αλματώδη αύξηση στις συναλλαγές μεταξύ ιδιωτών (person to person P2P), με τους εγγεγραμμένους χρήστες του IRIS να ξεπερνούν πλέον τα 2,6 εκατ., εκ των οποίων πάνω από 405.000 ενεγράφησαν από τον Ιανουάριο και μετά. Πρόκειται για μια αύξηση περίπου 18,5% μέσα σε τέσσερις μήνες, ενώ σε ό,τι αφορά τις πληρωμές από φυσικά πρόσωπα προς επιχειρήσεις από τις αρχές του 2024 έως και τον Απρίλιο πραγματοποιήθηκαν 111.000 συναλλαγές IRIS Person to Business, έναντι μόλις 11.000 πέρυσι, δηλαδή δεκαπλασιάστηκαν.
Το πρόστιμο για τους ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολουμένους που δεν θα παρέχουν την υπηρεσία ανέρχεται σε 1.500 ευρώ.
Ο κ. Χατζηδάκης προανήγγειλε την επέκταση των άμεσων πληρωμών για όλες τις επιχειρήσεις έως τον Μάρτιο του 2025. «Το επόμενο βήμα για εμάς αφορά την επέκταση των άμεσων πληρωμών σε όλο το φάσμα των συναλλαγών: τόσο στο ηλεκτρονικό εμπόριο (e-commerce) όσο και στο φυσικό εμπόριο (κατάστημα). Δηλαδή, πλέον σε όλες τις επιχειρήσεις. Αυτή είναι η επόμενη μεγάλη πρόκληση. Και σε αυτό το πλαίσιο η κυβέρνηση και το υπουργείο θα καταβάλουν κάθε προσπάθεια ώστε όλα τα εμπλεκόμενα μέρη (οι τράπεζες, το σύστημα άμεσων πληρωμών ΔΙΑΣ και η ΑΑΔΕ) να συντονιστούν και να κάνουν τις αναγκαίες τεχνικές προσαρμογές, με στόχο να διασφαλιστεί ότι θα υπάρχει η δυνατότητα άμεσων πληρωμών και στις συναλλαγές προς όλα τα είδη των επιχειρήσεων», τόνισε ο υπουργός.
Η πρωτοβουλία εντάσσεται στο πλαίσιο της προσαρμογής στη χώρα μας του νέου κανονισμού της Ε.Ε. που υποχρεώνει τις τράπεζες να προσφέρουν άμεσες πληρωμές. Οπως εξήγησε μιλώντας στο ίδιο συνέδριο ο αναπληρωτής διευθυντής της ΤτΕ Γιώργος Κορφιάτης, ο κανονισμός καθιστά αφενός υποχρεωτική την παροχή άμεσων μεταφορών πίστωσης με ορίζοντα τον Ιανουάριο του 2025 και αφετέρου ρυθμίζει την τιμολόγηση, έτσι ώστε οι άμεσες πληρωμές να μην τιμολογούνται ακριβότερα από τις απλές μεταφορές χρημάτων μεταξύ λογαριασμών. Τέλος, επιβάλλει διαδικασίες επαλήθευσης του ονόματος του δικαιούχου της πληρωμής (IBAN name check), ενισχύοντας την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα. «Εάν αποτύχουμε να ικανοποιήσουμε την απαίτηση για καινοτόμες πληρωμές, άλλοι φορείς θα καλύψουν αυτό το κενό», επισήμανε ο κ. Κορφιάτης, αναφέροντας τις big tech εταιρείες που αναλαμβάνουν μεγαλύτερο ρόλο και μερίδιο στην παροχή λύσεων.
Οι πληρωμές από λογαριασμό σε λογαριασμό (Account to Account – A2A) αποτελούν κυρίαρχο μέσο σε αγορές όπως η Ινδία και η Βραζιλία και πολύ λιγότερο στην Ευρώπη. Οπως προκύπτει από τη μελέτη The Global Payments Report 2024, η μέθοδος A2A αντιπροσώπευε το 18% της αξίας συναλλαγών στο ηλεκτρονικό εμπόριο στην Ευρώπη το 2023, έναντι 17% των πιστωτικών καρτών, 13% των χρεωστικών καρτών και 30% των ηλεκτρονικών πορτοφολιών, που κυριαρχούν σε σχέση με άλλες μεθόδους. Εντούτοις είναι διαδεδομένες σε ώριμες ευρωπαϊκές αγορές στον χώρο των ψηφιακών συναλλαγών, όπως η Φινλανδία, η Ολλανδία, η Νορβηγία, η Πολωνία και η Σουηδία.
Το A2A κυριαρχεί ιδιαίτερα στην Ολλανδία και την Πολωνία, όπου το iDEAL και το BLIK –αντίστοιχες υπηρεσίες όπως το IRIS– συγκεντρώνουν τη συντριπτική επιλογή για ηλεκτρονικές πληρωμές μεταξύ Ολλανδών και Πολωνών καταναλωτών, αντίστοιχα. Eίναι χαρακτηριστικό ότι οι A2A πληρωμές αντιπροσωπεύουν το 62% της αξίας συναλλαγών ηλεκτρονικού εμπορίου στην Ολλανδία το 2023 και το 68% της αξίας συναλλαγών ηλεκτρονικών επικοινωνιών της Πολωνίας, με προοπτική μάλιστα να φθάσουν το 73% έως το 2027. Η υπηρεσία των άμεσων πληρωμών αντιπροσωπεύει το 24% των συναλλαγών μέσω ηλεκτρονικού εμπορίου και στη Γερμανία, έναντι μόλις 11% των πιστωτικών καρτών και 6% των χρεωστικών καρτών, καθώς προκρίνεται έναντι των πληρωμών μέσω του πλαστικού χρήματος, που επιβαρύνουν τον έμπορο ή τον ελεύθερο επαγγελματία με υψηλότερες προμήθειες.
