Παρά την αναιμική παγκόσμια ανάπτυξη και τα προβλήματα που παρατηρούμε στην Ε.Ε. και την Ευρωζώνη με την αντιμετώπιση του πληθωρισμού και τις διαταραχές στην εφοδιαστική αλυσίδα, στην οικονομία αλλά και στην κοινωνία, συχνά συναντάμε φαινόμενα που φαίνονται αντιφατικά μεταξύ τους. Παρ’ όλα αυτά είναι υπαρκτά και συνθέτουν την έννοια της παγκοσμιοποίησης καθώς και της πολυπλοκότητας των αγορών.
Ενα τέτοιο παράδοξο είναι η αναζήτηση καταφυγίου σε επενδύσεις ασφαλείας όπως ο χρυσός, ταυτόχρονα όμως με την αύξηση των τιμών των μετοχών. Κατά το τρέχον έτος παρατηρούμε πως το ενδιαφέρον για τον χρυσό και η τιμή του δείχνουν να συσχετίζονται θετικά με τη δυναμική αύξηση των αγορών χρηματοπιστωτικών τίτλων, γεγονός που δεν συνηθίζεται σε μεγάλες περιόδους ανάπτυξης ή αντίστοιχες οικονομικής ύφεσης.
Αρχικά, ας αναλύσουμε το φαινόμενο της αύξησης της τιμής του χρυσού. Ο χρυσός έχει παραδοσιακά θεωρηθεί ασφαλές καταφύγιο επενδύσεων σε περιόδους αβεβαιότητας και αστάθειας στις αγορές. Κατά το 2024, οι παγκόσμιες γεωπολιτικές εξελίξεις, οι κοινωνικές αναταραχές σε αναδυόμενες οικονομίες ή ακόμη και οι φόβοι για υπερθέρμανση της οικονομίας μέσω της μεγάλης δημοσιονομικής στήριξης κυρίως από την πλευρά της Ε.Ε. στα κράτη-μέλη οδήγησαν αρκετούς θεσμικούς επενδυτές και μεγάλα funds στο να επενδύσουν σε πολύτιμα μέταλλα, κυρίως σε χρυσό, με αποτέλεσμα η ζήτηση να εκτοξευθεί, καθώς και η τιμή του αντίστοιχα.
Αυτό που παρατηρούμε το 2024, το οποίο ήδη έχει ξεκινήσει ως φαινόμενο από το 2023, είναι η θετική, αν όχι γραμμική συσχέτιση των τιμών των μετοχών σε μεγάλα χρηματιστήρια της Ε.Ε. και των ΗΠΑ, ιδίως σε κλάδους τεχνολογίας και καινοτομίας, της τιμής του χρυσού που έχει προσεγγίσει ήδη τα 2.300 δολάρια ανά ουγγιά, καθώς και της τιμής του πετρελαίου, όπου φαίνεται ότι με αφετηρία την τιμή του brent, αλλά και των τιμών των παραγώγων, έχει αυξητική τάση για όλο το 2024.
Μάλιστα έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον αν στην εξίσωση της θετικής συσχέτισης των συγκεκριμένων μεταβλητών και περιουσιακών στοιχείων προσθέσουμε και την τάση που ισχύει στα κρυπτονομίσματα, όπου βλέπουμε έπειτα από αρκετούς μήνες υποτονικότητας το bitcoin να επανέρχεται δυναμικά στη ζήτηση των επενδυτών, σπάζοντας ήδη το φράγμα των 70.000 δολαρίων, με προοπτική περαιτέρω ανόδου εντός του τρέχοντος έτους, εν μέσω και της ανακοίνωσης για περιορισμό της προσφοράς του.
Με βάση τα παραπάνω, το παράδοξο έγκειται στο ότι συνήθως η τιμή του χρυσού κινείται αντίθετα από τις μετοχές και την ισχυρή ζήτηση, ενώ στην ίδια λογική μια πτώση της τιμής του πετρελαίου οδηγεί σε αύξηση της τιμής του χρυσού, η οποία πολλές φορές με τη σειρά της δεν συνδέεται με δυναμικές εισροές σε κρυπτονομίσματα υψηλής κεφαλαιοποίησης.
Συμπερασματικά θα λέγαμε πως οι παραπάνω συσχετίσεις, μέσω της παραδοξότητας που περιγράφηκε, πρακτικά μαρτυρούν πως το τρέχον οικονομικό και κοινωνικό περιβάλλον βρίσκεται σε μια ασταθή ισορροπία, όπου όλοι επενδύουν σε όλα, διαφοροποιώντας ταυτόχρονα τις στρατηγικές αντιστάθμισης κινδύνου, μέσα από τις γεωπολιτικές εντάσεις, την επιμονή του πληθωρισμού, αλλά και τη διατήρηση των υψηλών επιτοκίων από πλευράς των μεγάλων κεντρικών τραπεζών.
*Ο κ. Μελέτης Ρεντούμης είναι οικονομολόγος τραπεζικός.
