Μείωση στα πρόστιμα που αφορούν τις παραπλανητικές εκπτώσεις προβλέπει νομοσχέδιο του υπουργείου Ανάπτυξης το οποίο συζητείται αυτές τις ημέρες στη Βουλή, εξέλιξη που προκαλεί έντονες αντιδράσεις από την πλευρά της αντιπολίτευσης και των καταναλωτικών οργανώσεων, ειδικά μάλιστα καθώς η εν λόγω διάταξη έρχεται εν μέσω της συνεχιζόμενης συζήτησης για την ακρίβεια. Πρόκειται για ρύθμιση που έρχεται, αν μη τι άλλο, σε αντίφαση με την πρακτική που έχει ακολουθήσει μέχρι τώρα το υπουργείο Ανάπτυξης, της επιβολής υψηλών προστίμων σε μεγάλες αλυσίδες λιανικής για παράβαση της νομοθεσίας περί παραπλανητικών εκπτώσεων.
Ειδικότερα, σύμφωνα με το άρθρο 31 του υπό συζήτηση νομοσχεδίου, καταργούνται οι παράγραφοι 2α και 2β του άρθρου 15, καθώς και η παράγραφος 2 του άρθρου 21 του νόμου 4177/2013 περί ανακοίνωσης μείωσης τιμής. Η εν λόγω διάταξη αντικαθίσταται από τις προβλέψεις που υπάρχουν για πρόστιμα στον νόμο 2251/1994, όπως ισχύει, περί προστασίας καταναλωτή.
Τι σημαίνει αυτό στην πράξη; Οτι ενώ μέχρι τώρα προβλέπεται ότι σε περίπτωση παραπλανητικών εκπτώσεων επιβάλλεται πρόστιμο εις βάρος του εμπόρου έως το 2% του ετήσιου κύκλου εργασιών και πάντως όχι μικρότερο από 20.000 ευρώ, με την προτεινόμενη διάταξη τα πρόστιμα θα κυμαίνονται από 5.000 έως 1.500.000 ευρώ. Σημειώνεται ότι με την προηγούμενη διάταξη προβλεπόταν ότι σε περίπτωση υποτροπής εντός πέντε ετών, το ανώτατο ύψος του προστίμου προσαυξανόταν στο 4% του ετήσιου κύκλου εργασιών του. Επιπλέον, με την προτεινόμενη διάταξη προβλέπεται ακόμη και η μη επιβολή προστίμου, αλλά σε πρώτη φάση σύσταση προς τον έμπορο.
Αρμόδιες πηγές του υπουργείου Ανάπτυξης υποστήριξαν, μιλώντας στην «Καθημερινή», ότι οι νέες διατάξεις είναι αυστηρότερες, καθώς πλέον θα προβλέπεται η ανακοίνωση της επωνυμίας του παραβάτη, ανεξαρτήτως ύψους προστίμου, ενώ η Ελλάδα είναι η πρώτη χώρα στην Ε.Ε. σε επιβολή προστίμων.
Αλλαγή επέρχεται και ως προς τον ορισμό της προγενέστερης τιμής σε περίπτωση προοδευτικής μείωσης της τιμής πριν από τις εκπτώσεις. Υπενθυμίζεται ότι σε κάθε ανακοίνωση περί μείωσης τιμής υποδεικνύεται η προγενέστερη τιμή που εφάρμοζε ο έμπορος για καθορισμένο χρονικό διάστημα πριν από την εφαρμογή της μείωσης της τιμής. Ως προγενέστερη τιμή νοείται η χαμηλότερη τιμή που εφάρμοσε ο προμηθευτής κατά τη διάρκεια του χρονικού διαστήματος των 30 ημερών πριν από την εφαρμογή της μείωσης της τιμής. Εάν η τιμή μειώνεται προοδευτικά κατά τη διάρκεια των 60 ημερών, πριν από την εφαρμογή της μείωσης της τιμής, ως προγενέστερη τιμή νοείται η τιμή που ίσχυε πριν από την εφαρμογή της πρώτης από τις διαδοχικές μειώσεις τιμών.
Υπενθυμίζεται ότι ο Κώδικας Δεοντολογίας για ανακοινώσεις μείωσης τιμής που θεσπίστηκε με την υπουργική απόφαση 35935/2023 προέβλεπε ότι σε περίπτωση διαδοχικών αλλαγών τιμών, ως προγενέστερη θεωρείτο η χαμηλότερη των τελευταίων 30 ημερών. Αυτό δηλαδή που προβλεπόταν ήταν το εξής: εάν ένα προϊόν είχε 100 ευρώ και έπειτα από 5 ημέρες γινόταν μείωση τιμής 50% και έπειτα από 10 ημέρες μείωση τιμής 60%, προγενέστερη τιμή δεν θεωρούνται τα 100 ευρώ, αλλά τα 50 ευρώ. Εάν ύστερα από δέκα ημέρες ο έμπορος ανακοινώνει μείωση τιμής 40%, τότε ως προγενέστερη τιμή δεν θεωρούνται τα 100 ευρώ, αλλά τα 40 ευρώ, εκεί δηλαδή που είχε διαμορφωθεί η τιμή μετά τη μείωση κατά 60%.
Με τη νέα διάταξη το υπουργείο Ανάπτυξης κατ’ αρχάς μεγαλώνει το διάστημα των προοδευτικών μειώσεων τιμής, κάτι που επιτρέπεται από την κοινοτική οδηγία 2019/2161, όμως από τις κατευθυντήριες γραμμές που έχει εκδώσει η Κομισιόν προκύπτει ότι τα υπερβολικά μεγάλα χρονικά διαστήματα κατά τα οποία ισχύουν ανακοινώσεις για μείωση τιμών μπορεί να υποκρύπτουν αθέμιτες εμπορικές πρακτικές.
