Τα τελευταία χρόνια οι οικονομίες της Δύσης καταβάλλουν προσπάθειες για να κατακτήσουν μερίδιο στα στρατηγικής σημασίας μέταλλα που χρειάζονται για τις πράσινες τεχνολογίες, ώστε να μην τα ελέγχει η Κίνα. Παρά τις προσπάθειές τους, όμως, οι κινεζικές εταιρείες κυριαρχούν όλο και περισσότερο επεκτείνοντας τις δραστηριότητές τους, αυξάνοντας την παραγωγή και οδηγώντας τις τιμές σε πτώση. Οπως επισημαίνει σχετικό ρεπορτάζ της Wall Street Journal, η Κίνα έχει γίνει ένα είδος «μονομελούς ΟΠΕΚ» των μετάλλων και όποιος επιχειρήσει να την ανταγωνιστεί, διαπιστώνει ότι δεν μπορεί.
Κι αυτό γιατί οι κινεζικές εταιρείες ορυχείων έχουν τη δυνατότητα να διαθέσουν μεγάλα κεφάλαια και κινούνται επιθετικά συνάπτοντας εδώ και πολλά χρόνια συμφωνίες με χώρες που η Δύση θεωρεί διεφθαρμένες και αναξιόπιστες, όπως η Ινδονησία, το Μάλι, η Βολιβία και η Ζιμπάμπουε. Επίσης, το Πεκίνο χρηματοδοτεί μέσω των κρατικών τραπεζών τις μονάδες και τα βιομηχανικά πάρκα που άνοιγε παντού. Οι κινεζικές βιομηχανίες επεξεργασίας νικελίου, εκ των αναγκαίων μετάλλων για τις μπαταρίες των ηλεκτροκίνητων οχημάτων, έχουν καταλάβει το αρχιπέλαγος της Ινδονησίας και αντλούν μεγάλες ποσότητες του μετάλλου. Στην ανατολική Ινδονησία έχουν δημιουργήσει στόλο μονάδων νικελίου και κοβαλτίου, αφού πρώτα κατέκτησαν την απαιτούμενη τεχνολογία που τα ορυχεία της Δύσης θεωρούσαν ακατάλληλη και πολύ ακριβή. Ενας από τους λόγους που οι δυτικές βιομηχανίες αδυνατούν να τις ανταγωνιστούν είναι το γνωστό χαμηλό κόστος λειτουργίας των κινεζικών εταιρειών.
Ο κολοσσός των ορυχείων, Glencore, αναστέλλει τη λειτουργία μονάδας νικελίου στη γαλλική κτήση της Νέας Καληδονίας, καθώς διαπίστωσε πως δεν μπορεί να επιβιώσει παρά την οικονομική στήριξη που της παρείχε το Παρίσι. Η βρετανική Horizonte Minerals που διαθέτει ορυχείο στη Βραζιλία, και όλοι περίμεναν πως θα εξελιχθεί σε σημαντική πηγή προσφοράς για τη Δύση, ανακοίνωσε τον περασμένο μήνα ότι εγκαταλείπεται από τους επενδυτές λόγω υπερπροσφοράς στην αγορά. Προσπάθειες, επίσης, κατέβαλε η Talon Metals, που έχει έδρα στο Τορόντο και ελέγχει ένα μεγάλο κοίτασμα νικελίου στην κεντρική Μινεσότα, το οποίο ο Λευκός Οίκος θεωρεί κεντρικό στο σχέδιό του για απεξάρτηση από την Κίνα.
Το αμερικανικό υπουργείο Ενέργειας δέσμευσε πάνω από 100 εκατ. δολ. για την Talon και την ανέγερση μονάδας επεξεργασίας νικελίου στη Βόρεια Ντακότα. Η Tesla συμφώνησε να αγοράζει νικέλιο για τις μπαταρίες της. Οι επενδυτές άρχισαν, όμως, να εγκαταλείπουν την Talon, η μετοχή της οποίας βρέθηκε σε ελεύθερη πτώση στο χρηματιστήριο του Τορόντο επειδή η αγορά είχε πλημμυρίσει με φθηνό κινεζικό νικέλιο από την Ινδονησία.
Το μερίδιο των κινεζικών εταιρειών στις εξορύξεις λιθίου έχει αυξηθεί από το 14% το 2018 στο 35% φέτος.
Παράλληλα, διάφορα επενδυτικά σχέδια για παραγωγή λιθίου στις ΗΠΑ και στην Αυστραλία έχουν αναβληθεί ή και ακυρωθεί, καθώς εκτοξεύθηκε η παραγωγή λιθίου από κινεζικές εταιρείες τόσο εντός της Κίνας όσο και στην υποσαχάρια Αφρική. Και το μοναδικό ορυχείο κοβαλτίου που λειτουργούσε στις ΗΠΑ ανέστειλε τη λειτουργία του πέρυσι και οι ιδιοκτήτες του δήλωσαν ότι δυσκολεύονταν να αντιμετωπίσουν την πλημμύρα από κοβάλτιο κινεζικής παραγωγής από την Ινδονησία και τη Δημοκρατία του Κονγκό.
Ετσι, το 2023 η μη κινεζική παραγωγή κοβαλτίου υποχώρησε στα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων 15 ετών, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Darton Commodities. Σύμφωνα, άλλωστε, με τη Fastmarkets, εταιρεία δεδομένων και πληροφοριών για θέματα εμπορευμάτων, το μερίδιο των κινεζικών εταιρειών στις εξορύξεις λιθίου είτε στο εξωτερικό είτε εντός της Κίνας έχει αυξηθεί από το 14% στο οποίο ανερχόταν το 2018 στο 35% φέτος. Στο ίδιο χρονικό διάστημα η επεξεργασία λιθίου εντός της Κίνας αυξήθηκε από το 63% στο 70%.
Επιπλέον, οι κινεζικές εταιρείες εξαγόραζαν επί χρόνια ξένες εταιρείες, που τώρα τους δίνουν τη δυνατότητα να αυξήσουν και πάλι την παραγωγή. Ανάμεσά τους η κρατική Zijin Mining που ανακοίνωσε πως φέτος θα αυξήσει την παραγωγή λιθίου περίπου 85 φορές σε σχέση με τα υφιστάμενα επίπεδα και κατά πέντε ακόμη φορές το επόμενο έτος. Η περίπτωση αυτής της εταιρείας σκιαγραφεί ρεαλιστικά τι συμβαίνει με το λίθιο.
Η πρόβλεψή της για διαστημική εκτόξευση της παραγωγής της σχετίζεται με ένα ορυχείο στην Αργεντινή, το οποίο αγόρασε πριν από δύο χρόνια. Το ορυχείο είχε ανακαλυφθεί από το 2015 όταν ο Αργεντινός γεωλόγος Βάλντο Πέρεζ βρήκε το τεράστιο απόθεμα λιθίου και δημιούργησε την καναδική εταιρεία με την επωνυμία Neo Lithium, που εισήχθη στο χρηματιστήριο του Τορόντο.
Το 2021 η διοίκηση αποφάσισε την πώληση της εταιρείας και ο τότε πρόεδρός της Κωνσταντίνος Καραγιαννόπουλος προσέγγισε πιθανούς αγοραστές, ορυχεία και βιομηχανίες μπαταριών για ηλεκτροκίνητα οχήματα από την Ιαπωνία, τη Γερμανία, τις ΗΠΑ, τη Νότια Κορέα και την Αυστραλία. Δεν βρήκε, όμως, ανταπόκριση. Οι τρεις καλύτερες προσφορές που είχε ήταν όλες από κινεζικές εταιρείες, συμπεριλαμβανομένης της πλειοδότριας Zijin που αγόρασε το ορυχείο έναντι 750 εκατ. δολαρίων.
