Τρία χρόνια υψηλού πληθωρισμού, γεωπολιτικού χάους και επιβράδυνσης στην Ευρώπη, και όμως η αμερικανική οικονομία παραμένει ισχυρή και ανθεκτική. Ο λόγος είναι η υψηλή κατανάλωση που αντιπροσωπεύει το 70% του αμερικανικού ΑΕΠ, καθώς οι δαπάνες των περισσότερων Αμερικανών παραμένουν σε υψηλά επίπεδα.
Ωστόσο, όλο και περισσότεροι οικονομικοί αναλυτές εκφράζουν φόβους πως η αμερικανική οικονομία είναι «η ιστορία δύο διαφορετικών αμερικανικών οικονομιών». Ορισμένες επιχειρήσεις και αρκετοί καταναλωτές ευημερούν ακόμη, αλλά κάποιοι άλλοι μένουν στο περιθώριο. Αυτό που πραγματικά συμβαίνει είναι πως η οικονομική δραστηριότητα στις ΗΠΑ παραμένει σχετικά ισχυρή, αλλά εμφανίζει τις πρώτες ενδείξεις επιβράδυνσης. Τον περασμένο μήνα η ανεργία αυξήθηκε στο 3,9%, οι καταναλωτές χαμηλού εισοδήματος άρχισαν να μειώνουν τις δαπάνες τους και οι επιχειρήσεις αρχίζουν να μειώνουν τις ώρες εργασίας και τις αμοιβές του προσωπικού. Οπως τονίζει ο Γκρέγκορι Ντάκο, επικεφαλής των οικονομολόγων της ΕΥ, «η εικόνα αυτή ενδέχεται να συγκαλύπτει κάποιες σοβαρότερες οικονομικές δυσκολίες για τα φτωχότερα 3/5 του αμερικανικού πληθυσμού που αντιμετωπίζουν ένα μείγμα υψηλών τιμών, μεγαλύτερων επιτοκίων και μειωμένων επαγγελματικών προοπτικών». Ο πλούτος των Αμερικανών παραμένει σε υψηλά επίπεδα και από τις αρχές του 2020 έως σήμερα έχει αυξηθεί κατά 40 τρισ. δολ., ενώ οι Αμερικανοί δεν έχουν διακόψει τις δαπάνες τους. Δεν είναι, όμως, ίδια τα οικονομικά όλων.
Σύμφωνα με τον Σκάιλερ Βέιναρντ, επικεφαλής του τομέα επενδύσεων στη Regan Capital, «η οικονομία είναι διχοτομημένη ανάμεσα στους έχοντες και τους μη έχοντες, καθώς η αμερικανική μεσαία τάξη αγωνίζεται να αντεπεξέλθει με τις υψηλές τιμές και τις μικρές αυξήσεις στους μισθούς». Τα αποτελέσματα και οι απόψεις των επιχειρήσεων διίστανται. Ενώ η McDonald’s υποστηρίζει πως ο κόσμος εξακολουθεί πάντα να αναζητάει την ποιότητα, η Starbucks εκτιμά πως οι πελάτες της γίνονται πολύ πιο προσεκτικοί στις δαπάνες τους και στελέχη της Mondelez αναφέρουν πως οι καταναλωτές παρατηρούν και ενδιαφέρονται περισσότερο για κάθε αύξηση των τιμών. Πρόσφατη έρευνα της τράπεζας Santander διαπιστώνει πως έχουν μεν υποχωρήσει κάπως οι φόβοι των πελατών της για τον πληθωρισμό, αλλά οι Αμερικανοί μεσαίου εισοδήματος δηλώνουν απαισιόδοξοι για την κατάσταση της οικονομίας. Σε ποσοστό 60% εκτιμούν πως η αμερικανική οικονομία θα διολισθήσει σε ύφεση μέσα στους επόμενους 12 μήνες και το 62% δηλώνει ότι περικόπτει σημαντικά τις δαπάνες του νοικοκυριού του.
Οπως τονίζει, άλλωστε, η Νανέτ Αμπουόφ Τζάκομπσον, στρατηγική αναλύτρια στη Hartford Funds, «είναι κοινό μυστικό ότι οι καταναλωτές με τα χαμηλότερα εισοδήματα αγωνίζονται πραγματικά να αντεπεξέλθουν με τον πληθωρισμό, αλλά έτσι κι αλλιώς το πλουσιότερο 1/5 των καταναλωτών είναι αυτό που κάνει τις μεγαλύτερες δαπάνες». Ορισμένοι οικονομολόγοι υποθέτουν πως η αμερικανική οικονομία έχει μπει σε αυτό που λέγεται «κυλιόμενη ύφεση». Πρόκειται για το είδος της ύφεσης που θίγει μόνον ορισμένους τομείς της οικονομίας. Αλλά υπάρχουν και είδη ύφεσης που πλήττουν κυρίως τους Αμερικανούς με τα χαμηλότερα εισοδήματα. Ορισμένα τμήματα της κοινωνίας μπορεί να γνωρίζουν νέα ανάπτυξη, ενώ άλλα εξακολουθούν να μένουν πίσω.
Η ανάκαμψη από την ύφεση του 2020 είχε δύο διαφορετικά σκέλη: οι φτωχές οικογένειες των μαύρων και των ισπανόφωνων επλήγησαν εις το έπακρον από την πανδημία, στη διάρκεια της οποίας εξανεμίστηκαν οι αποταμιεύσεις τους. Αλλοι που είχαν δουλειές γραφείου ανέκαμψαν γρήγορα, καθώς η κυβέρνηση τούς προσέφερε στήριξη, ενώ σημείωσαν άνοδο οι μετοχές και οι τιμές των κατοικιών. Οσοι δεν είχαν αποταμιεύσεις και απασχολούνταν στον τομέα των υπηρεσιών, εξακολουθούν να έχουν πρόβλημα ακόμη και σήμερα.
