Ανησυχητικά μηνύματα για την πορεία της Ευρωπαϊκής Ενωσης με αποδέκτη τις Βρυξέλλες έστειλαν δύο κορυφαίοι Ελληνες επιχειρηματίες, ο πρόεδρος του ΣΕΒ Δ. Παπαλεξόπουλος και ο πρόεδρος της Eurometaux Ευ. Μυτιληναίος ενόψει των ευρωεκλογών, που τις χαρακτήρισαν «από τις πιο δύσκολες που έχουμε ζήσει ποτέ».
Σε εκδήλωση που διοργάνωσε ο ΣΕΒ την περασμένη Πέμπτη, οι δύο επιχειρηματίες περιέγραψαν μια Ευρώπη που ψάχνει να βρει τον δρόμο της σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο διεθνές περιβάλλον, που χάνει σταθερά ανταγωνιστικότητα, αναπτύσσεται πολύ αργά, δεν έχει τεχνολογικό πλεονέκτημα στον κόσμο, έχει αδυνατίσει γεωπολιτικά και κλονίζεται από την άνοδο αντισυστημικών κομμάτων και ομάδων. Με ιδιαίτερα αιχμηρές διατυπώσεις για τον ρόλο των ευρωπαϊκών θεσμών, στη συζήτηση που συντόνισε ο διευθυντής της «Καθημερινής» Αλέξης Παπαχελάς, μίλησαν για την ανάγκη μιας δομικής μεταρρύθμισής τους που να ανταποκρίνεται στο σήμερα και για μια συνολικότερη ευρωπαϊκή επανεκκίνηση, με πολύ μεγαλύτερη έμφαση στην ανταγωνιστικότητα και στην ανάπτυξη.
Με την αγωνία των βιομηχάνων που δίνουν καθημερινά μάχη στον διεθνή στίβο, όπου Ασία και ΗΠΑ στηρίζουν τις επιχειρήσεις τους, οι δύο επιχειρηματίες ανέδειξαν τα σοβαρά εμπόδια που θέτει στις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις η αναχρονιστική δομή λειτουργίας της Ε.Ε. με τη βαθιά γραφειοκρατία, τη δυσκολία αποφάσεων σε κρίσιμα ζητήματα, τα αργά αντανακλαστικά στα νέα δεδομένα που διαμορφώνονται στη διεθνή σκηνή, όπως και τις αναποτελεσματικές πολιτικές στο ζήτημα του ενεργειακού κόστους.
«Χρειαζόμαστε ένα σοκ ρυθμιστικής απλοποίησης και δομικά λιγότερης γραφειοκρατίας», είπε ο Δημήτρης Παπαλεξόπουλος και περιγράφοντας το πρόβλημα μίλησε για ένα ευρωπαϊκό ρυθμιστικό πλαίσιο 5.500 σελίδων και 850 νομοσχεδίων που έφερε η Ε.Ε. για τις επιχειρήσεις πάνω στο οποίο προστίθεται και η ελληνική γραφειοκρατία. «Στην Ιταλία για να βγάλεις μια άδεια φωτοβολταϊκού χρειάζεσαι, αν είσαι τυχερός, πέντε χρόνια και εάν όχι, δέκα χρόνια όταν η ίδια άδεια στον Καναδά εκδίδεται σε λίγους μήνες. Στην Αμερική είναι όλα απλοποιημένα και προσανατολισμένα στην επιχειρηματικότητα και όχι στην πολιτική όπως συμβαίνει στην Ευρώπη», είπε ο Ευάγγελος Μυτιληναίος, μεταφέροντας την εμπειρία του από χώρες της επιχειρηματικής του δραστηριότητας.
Κίνδυνος αποβιομηχάνισης
Για το θέμα του ενεργειακού κόστους, οι δύο επιχειρηματίες συμφώνησαν ότι είναι ένα δομικό πρόβλημα για την Ευρώπη και θα παραμείνει ως τέτοιο για πολλά χρόνια ακόμη, ενώ επεσήμαναν τον κίνδυνο της αποβιομηχάνισης. «Οι ενεργοβόρες βιομηχανίες περνούν μια υπαρξιακή κρίση και κινδυνεύουμε να προλάβει η αποβιομηχάνιση την προσπάθεια για την ενεργειακή μετάβαση», τόνισε ο Δημήτρης Παπαλεξόπουλος, με τον Ευάγγελο Μυτιληναίο να βάζει στη συζήτηση και ζητήματα αθέμιτου ανταγωνισμού στην εσωτερική αγορά από πολιτικές αυτονόμησης των χωρών-μελών, φέρνοντας ως παράδειγμα την απόφαση του Βελγίου να επιχορηγήσει με το ποσό των 500 εκατ. την Arcelor Mittal.
Ο ίδιος επέκρινε συνολικότερα την ευρωπαϊκή πολιτική στην ενέργεια, η οποία όπως είπε διαμορφώθηκε αγνοώντας την παγκοσμιοποίηση και τον ανταγωνισμό με τις ΗΠΑ και την Κίνα. «Κατακλυζόμαστε από τις ΑΠΕ και πλέον έχουμε περισσότερη ενέργεια από αυτή που χρειαζόμαστε γιατί δεν έχουμε φτιάξει δίκτυα. Είναι σαν η Ευρώπη να έφτιαξε ένα μεγάλο σταθμό ηλεκτροπαραγωγής και να ξέχασε να τον συνδέσει με το δίκτυο», πρόσθεσε.
Ο κ. Μυτιληναίος χαρακτήρισε δομικό το πρόβλημα της Ευρώπης και τόνισε ότι η Ε.Ε. χρειάζεται ένα νέο Καταστατικό Χάρτη που θα αλλάξει τη συνθήκη της Λισσαβώνας του 2007. Ο ίδιος άσκησε σφοδρή κριτική στους ευρωπαϊκούς θεσμούς και ειδικά στη σημερινή ηγεσία της Κομισιόν, την οποία χαρακτήρισε ως «τη χειρότερη Επιτροπή που υπήρξε ποτέ στην Ευρώπη», ενώ έκανε ειδική μνεία στον πρώην πρόεδρο της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι, ο οποίος έχει πιστωθεί τη σωτηρία του ευρώ με τη στάση του στη διάρκεια της κρίσης χρέους και το περίφημο whatever it takes. «Θα ήταν εξαιρετική ευκαιρία για την Ευρώπη εάν ο Ντράγκι δεχόταν να αναλάβει την προεδρία», τόνισε χαρακτηριστικά, με τον κ. Παπαλεξόπουλο να συμφωνεί.
Οι δύο επιχειρηματίες εξέφρασαν τις ανησυχίες τους και για το αντισυστημικό κύμα που αναπτύσσεται στην Ευρώπη και απειλεί τη συνοχή της, συνδέοντας το φαινόμενο με την υποβάθμιση του επιπέδου ζωής που είχαν κατακτήσει οι προηγούμενες γενιές των Ευρωπαίων πολιτών και την αδυναμία των ευρωπαϊκών θεσμών να πείσουν ότι μπορούν να το βελτιώσουν.
Είναι το σπίτι μας…
Παρά την αιχμηρή κριτική πάντως και οι δύο επιχειρηματίες υπερασπίστηκαν το ευρωπαϊκό οικοδόμημα. «Η Ευρώπη παρά τα προβλήματα δεν θα διαλυθεί, ούτε θα γίνει μουσείο. Ισως να περάσει κι άλλες κρίσεις αλλά θα βρει τον δρόμο της», είπε ο κ. Παπαλεξόπουλος. «Η Ευρώπη για την Ελλάδα είναι το σπίτι της, και δεν διανοούμαι τι θα γινόταν αν απειληθεί το ευρωπαϊκό οικοδόμημα. Κάνουμε κριτική για να βελτιωθεί και να γίνει πιο ανταγωνιστικό», σημείωσε ο κ. Μυτιληναίος.
Σε ό,τι αφορά τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας, οι δύο ισχυροί άνδρες της βιομηχανίας εμφανίστηκαν συγκρατημένα αισιόδοξοι. Ο κ. Παπαλεξόπουλος εστίασε σε κινδύνους που μπορεί να έρθουν για τα δημοσιονομικά, με το τέλος του Ταμείου Ανάκαμψης το 2026 και το «ξεπάγωμα» της καταβολής τόκων για το δημόσιο χρέος μετά το 2032. Ο κ. Μυτιληναίος παρατήρησε ότι η ευφορία που υπάρχει σήμερα στην ελληνική οικονομία τροφοδοτείται κυρίως από τον χρηματιστηριακό τομέα και όχι από την πραγματική οικονομία, δηλώνοντας ωστόσο ότι πιστεύει περισσότερο στην Ελλάδα απ’ ό,τι στην Ευρώπη.
