Ενα τολμηρό, για τα ελληνικά δεδομένα, σχέδιο εκμετάλλευσης των ακινήτων του χαρτοφυλακίου της Εταιρείας Ακινήτων Δημοσίου (ΕΤΑΔ) αποφάσισε να εφαρμόσει το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών προκειμένου να αντιπαρέλθει γραφειοκρατικά και όχι μόνο εμπόδια που έχουν καθυστερήσει την αξιοποίηση της περιουσίας της εταιρείας για δεκαετίες.
Επιγραμματικά, θα επιλεγούν 1.000 ακίνητα που είναι ώριμα όσον αφορά τους τίτλους τους αλλά και αξιόλογα, τα οποία ιδιώτης σύμβουλος του Δημοσίου θα κατηγοριοποιήσει ανάλογα με το είδος τους και άλλα κριτήρια. Κατόπιν, αριθμός εξ αυτών θα μεταβιβαστεί σε έως και εννέα εταιρείες holding, το μετοχικό κεφάλαιο των οποίων θα ελέγχει η ΕΤΑΔ. Στο τελικό στάδιο θα πωληθούν οι μετοχές των εταιρειών αυτών.
Κτηματομεσιτικές πηγές και σύμβουλοι ακινήτων όμως, ενώ χαρακτηρίζουν το σχέδιο φιλόδοξο, υπογραμμίζουν πως μόνον υπό προϋποθέσεις μπορεί να αποδειχθεί επιτυχές. Οι προϋποθέσεις αυτές αφορούν τη βέλτιστη ομαδοποίηση των ακινήτων και κυρίως την προηγούμενη διαβούλευση με την αγορά προκειμένου να χαρτογραφηθεί η ζήτηση και τα πακέτα να είναι ελκυστικά. Οπως εξηγούν οι ίδιοι κύκλοι, ένα σενάριο είναι η ομαδοποίηση κατά είδος ακινήτου, όπως τουριστικά, εμπορικά, οικιστικά, γραφειακά. Για να αποφασιστεί αυτό, όμως, θα πρέπει να προηγηθεί διαβούλευση με την αγορά ώστε να εξασφαλιστεί το μέγιστο δυνατό επενδυτικό ενδιαφέρον.
Σε κάθε περίπτωση, όταν η όλη «άσκηση» ολοκληρωθεί, θα προκύψουν εταιρείες holding με χαρτοφυλάκια ακινήτων των οποίων οι μετοχές θα βγουν προς πώληση.
«Στο ζήτημα της αξιοποίησης της ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου δεν γίνεται να καθυστερήσουμε άλλο. Είναι μια συζήτηση που συνεχίζεται επί δεκαετίες, με περιορισμένα αποτελέσματα. Και όταν γίνονται προσπάθειες, προκύπτουν νέες καθυστερήσεις επειδή η αξιοποίηση προχωράει για καθένα από τα δεκάδες χιλιάδες περιουσιακά στοιχεία ξεχωριστά», εξηγεί μιλώντας στην «Καθημερινή» ο υπουργός Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης. «Για αυτούς και άλλους λόγους αποφασίσαμε να προχωρήσουμε με ένα νέο μοντέλο που περιλαμβάνει δύο κυρίως πρωτοβουλίες. Πρώτον, οι διαγωνισμοί για την αξιοποίηση θα αφορούν χαρτοφυλάκια ή πακέτα ακινήτων και όχι μεμονωμένα ακίνητα. Διαφορετικά δεν θα τελειώσουμε ποτέ. Και δεύτερον, η Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου θα ξεκινήσει να συνεργάζεται με το ΤΑΙΠΕΔ, στο ξεκίνημα τουλάχιστον της διαδικασίας για την ωρίμανση κάποιων projects», διευκρινίζει ο κ. Χατζηδάκης, ξεκαθαρίζοντας πως το πρώτο project θα είναι η αξιοποίηση του γηπέδου Τάε Κβον Ντο στον Φαληρικό Ορμο και της χερσαίας ζώνης πέριξ αυτού.
Το συνολικό έργο της αξιοποίησης των ακινήτων της ΕΤΑΔ έχει ονομαστεί «Χαρτογράφηση, τμηματοποίηση, καταγραφή, εκτίμηση και ωρίμανση ακινήτων» και αφορά ένα υποσύνολο περίπου 36.000 ακινήτων του σημερινού χαρτοφυλακίου της ΕΤΑΔ. Οπως λένε αρμόδια στελέχη, η περίμετρος των 36.000 ακινήτων προκύπτει από την ανάλυση του χαρτοφυλακίου που έλαβε χώρα στο πλαίσιο πιλοτικού έργου που έχει ήδη ολοκληρωθεί. Αναλυτικότερα, στο αρχικό χαρτοφυλάκιο των 72.213 εγγραφών (19/1/23) εφαρμόστηκαν μια σειρά από κριτήρια συμπερίληψης. Επειτα από την εφαρμογή τους προέκυψε μια περίμετρος έργου 36.162 ακινήτων, εκ των οποίων τα 501 αποτέλεσαν το αντικείμενο της πιλοτικής άσκησης.
Δεν γίνεται να καθυστερήσουμε άλλο, αποφασίσαμε να προχωρήσουμε με ένα νέο μοντέλο, λέει στην «Κ» ο Κωστής Χατζηδάκης.
Τα εναπομείναντα ακίνητα θα αποτελέσουν την περίμετρο του κυρίως έργου. Το κύριο αντικείμενο προβλέπει την ανάλυση των 36.000 ακινήτων και την τμηματοποίηση, κατηγοριοποίηση και προτεραιοποίησή τους σε ομάδες των 1.000 ακινήτων. Τα παραδοτέα του έργου προβλέπουν ότι για μέχρι 1.000 ακίνητα θα ολοκληρωθούν ενέργειες τεχνικής και νομικής ωρίμανσης ώστε να είναι δυνατή η άμεση εμπορική αξιοποίησή τους, ενώ για έως 6.500 ακίνητα θα ολοκληρωθούν ενέργειες που θα επιτρέψουν την ασφαλή αποτίμησή τους. Για όλα τα υπόλοιπα θα γίνουν ενέργειες τμηματοποίησης και συμπλήρωσης των στοιχείων τους ώστε να διευκολυνθεί η αξιοποίησή τους σε δεύτερο χρόνο. Τα πακέτα που θα προικίσουν τις εταιρείες που θα πωληθούν θα προκύψουν από τα πρώτα 1.000 ακίνητα.
Ο συνολικός προϋπολογισμός του έργου θα είναι 16 εκατ. ευρώ και αναμένεται να διαρκέσει 24 μήνες, με το ενδεχόμενο παράτασης για 12 μήνες ακόμη. Η αρχιτεκτονική του έργου περιλαμβάνει δύο προσκλήσεις υποβολής προσφορών. Η πρώτη αφορά σύμβαση παροχής υπηρεσιών PMO (Project Management Office) με προϋπολογισμό 2 εκατ., που θα προσφέρει υπηρεσίες συμβούλων μέσω ομάδας έργου η οποία θα συνεργάζεται στενά με το Υπερταμείο και την ΕΤΑΔ. Οι απαιτούμενες υπηρεσίες θα περιλαμβάνουν την επιλογή, τμηματοποίηση και τεκμηρίωση ομάδων ακινήτων και τη διοργάνωση διαγωνιστικών διαδικασιών στις οποίες θα συμμετέχουν οι ανάδοχοι που θα επιλεγούν μέσω άλλου διαγωνισμού.
Ο δεύτερος αυτός διαγωνισμός αφορά συμβάσεις-πλαίσιο με μέχρι και 9 αναδόχους (που θα περιλαμβάνουν εκτιμητές, νομικούς και μηχανικούς) με προϋπολογισμό 14 εκατ. συνολικά. Οι ανάδοχοι θα συμμετέχουν σε διαγωνισμούς με κριτήριο τη χαμηλότερη τιμή για την προσφορά υπηρεσιών τμηματοποίησης, αξιολόγησης και εκτίμησης ακινήτων. Η σχετική διαγωνιστική διαδικασία είναι σε εξέλιξη και οι προσκλήσεις υποβολής προσφορών έχουν δημοσιευτεί στην ιστοσελίδα του Υπερταμείου καθώς και στην Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. Καταληκτική ημερομηνία για την υποβολή προσφορών για τη «Σύμβαση παροχής υπηρεσιών PMO» είναι αύριο Δευτέρα 27/5/24, ενώ για τη «Σύμβαση-πλαίσιο» είναι η Δευτέρα 10/6/24.
Ο υπουργός Οικονομικών, πέρα από την αξιοποίηση των ακινήτων της ΕΤΑΔ, έχει δρομολογήσει και σειρά δράσεων για τα ακίνητα της Γενικής Γραμματείας Διαχείρισης Δημόσιας Περιουσίας. Κατ’ αρχάς προχωράει η εκπόνηση Μητρώου Ακίνητης Περιουσίας, στο οποίο υποχρεούνται να καταγράφουν τα ακίνητά τους όλοι οι φορείς του Δημοσίου. Η προσπάθεια ξεκίνησε τον περασμένο Οκτώβριο και έκτοτε πραγματοποιούνται μηνιαίες διασκέψεις με εκπροσώπους όλων των φορέων.
Σε νέα φάση η αξιοποίηση του Τάε Κβον Ντο
Η πρώτη σημαντική συνεργασία μεταξύ της ΕΤΑΔ και του ΤΑΙΠΕΔ έχει ως αντικείμενο την αξιοποίηση του γηπέδου του Τάε Κβον Ντο στον Φαληρικό Ορμο και της χερσαίας ζώνης πέριξ αυτού. Η ΕΤΑΔ επιχείρησε τα τελευταία 10 χρόνια να αξιοποιήσει τρεις φορές το συγκεκριμένο ακίνητο, που θεωρείται ευρέως ιδανικό για την ανάπτυξη μητροπολιτικού συνεδριακού κέντρου, μέσω διαγωνισμών εκμίσθωσης με πρόσθετη υποχρέωση ελάχιστων επενδύσεων. Ωστόσο, η ανάπτυξη συνεδριακού κέντρου, όπως επιδιώκει η κυβέρνηση προκειμένου να αποκτήσει η πρωτεύουσα ένα ευρωπαϊκών προδιαγραφών συνεδριακό κέντρο, που θα τονώσει και τη δραστηριότητα του συνεδριακού τουρισμού, απαιτεί σημαντικές επενδύσεις, η χρηματοδότηση των οποίων τυπικά στις περισσότερες χώρες γίνεται μέσω κρατικών επιδοτήσεων ή και αναπτυξιακών προγραμμάτων.
Το γεγονός ότι αυτό το ακίνητο επιχειρήθηκε να βγει απλώς ως ακίνητο προς εκμίσθωση εκτιμάται ότι οδήγησε και στο μηδενικό ενδιαφέρον κατά τις προηγούμενες απόπειρες αξιοποίησής του. Ο τελευταίος διαγωνισμός κηρύχθηκε άγονος πριν από το Πάσχα. Προέβλεπε μεικτές εμπορικές χρήσεις και συνεδριακό χωρίς να προσδιορίζει προδιαγραφές για το μέγεθος αυτού, προκαλώντας ανησυχίες για ενδεχόμενη μετατροπή του σε εμπορικό κέντρο και κέντρο διασκέδασης.
Το επόμενο διάστημα, αναμένεται να ξεκινήσει άτυπη διαβούλευση μεταξύ δυνητικά ενδιαφερόμενων επιχειρηματιών και του ΤΑΙΠΕΔ.
Το γήπεδο θεωρείται ο τελευταίος διαθέσιμος χώρος στην Αττική για την ανάπτυξη μεγάλου εκθεσιακού και συνεδριακού κέντρου διεθνών προδιαγραφών. Η ανάπτυξή του θεωρείται προϋπόθεση και για την περαιτέρω μεγέθυνση της τουριστικής οικονομίας της Αττικής σε δωδεκάμηνη βάση. Είναι χαρακτηριστικό ότι σύμφωνα με μελέτη της Oxford Economics η σχετική δραστηριότητα στην Ελλάδα (στοιχεία 2022, οπότε και η πανδημία κρατούσε ακόμη σε ύφεση τη σχετική αγορά) αντιστοιχεί σε κύκλο εργασιών της τάξης του 1 δισ. ευρώ, ο όποιος μπορεί να μεγεθυνθεί σημαντικά με την προσθήκη μεγάλης κλίμακας συνεδριακού.
Το επόμενο διάστημα αναμένεται να ξεκινήσει άτυπη διαβούλευση μεταξύ δυνητικά ενδιαφερομένων επιχειρηματιών και του ΤΑΙΠΕΔ αφού προηγηθεί η υπογραφή μνημονίου συνεργασίας μεταξύ του ΤΑΙΠΕΔ και της ΕΤΑΔ. Σκοπός εκτός από τη συγκεκριμενοποίηση των χρήσεων είναι και να βρεθούν τα απαραίτητα χρηματοδοτικά εργαλεία, όπως για παράδειγμα ευρωπαϊκές επιδοτήσεις για την ανάπτυξη του συνεδριακού, η οποία εκτιμάται ότι θα απαιτήσει πόσο άνω των 80 εκατ. Εν τω μεταξύ, είναι γνωστό στην αγορά και βέβαια στην κυβέρνηση πως υπάρχει μια ομάδα γνωστών επιχειρηματιών με ενδιαφέρον για την ανάπτυξη μητροπολιτικού συνεδριακού κέντρου, η οποία υπό προϋποθέσεις θα μπορούσε να αποτελέσει κοινοπραξία συμμετοχής στον διαγωνισμό που τελικά θα διενεργήσει το ΤΑΙΠΕΔ.
Στο Ιδρυμα της Βουλής το Παλατάκι Θεσσαλονίκης
Σύγχρονος χώρος διοργάνωσης εκδηλώσεων και συνεδρίων κατόπιν ριζικής ανακαίνισής του θα γίνει το Κυβερνείο Θεσσαλονίκης, ευρύτερα γνωστό ως Παλατάκι.
Τη διαχείρισή του θα αναλάβει το Ιδρυμα της Βουλής και για τον σκοπό αυτό ξεκινάει η συνεργασία μεταξύ της ΕΤΑΔ, που έχει το ακίνητο στο χαρτοφυλάκιό της, και της Βουλής των Ελλήνων. Προβλέπεται παράλληλα διαβούλευση με την τοπική κοινωνία προκειμένου να προσδιοριστούν τα χαρακτηριστικά της μελλοντικής λειτουργίας του.
Το Παλατάκι, που άνοιξε τις πύλες του το 1960, χρειάζεται σήμερα σημαντικές παρεμβάσεις αποκατάστασης ώστε να μπορέσει να φιλοξενήσει τις σχεδιαζόμενες δραστηριότητες. Για να συμβεί αυτό, το Υπερταμείο και η ΕΤΑΔ θα προβούν στην εκτίμηση του κόστους των μελετών ωρίμανσης για τον προσδιορισμό του κόστους της αποκατάστασης του ακινήτου και του περιβάλλοντος χώρου και θα προβούν στην κάλυψη της δαπάνης των μελετών.
Υπερταμείο και ΕΤΑΔ θα προβούν στην εκτίμηση του κόστους αποκατάστασης – Κατόπιν ριζικής ανακαίνισης θα γίνει χώρος εκδηλώσεων και συνεδρίων.
Με βάση το κόστος αποκατάστασης που θα προσδιοριστεί, η Βουλή θα εξετάσει και θα αποφασίσει για την κάλυψη της δαπάνης αποκατάστασης είτε εξ ολοκλήρου είτε μερικώς. Αφού ολοκληρωθεί η εκτίμηση του κόστους, τα συνεργαζόμενα μέρη θα διερευνήσουν την περαιτέρω συνεργασία τους για την εκπόνηση του επιχειρησιακού σχεδίου και των ενεργειών συντονισμού υλοποίησης του έργου. Στις μελλοντικές χρήσεις του περιλαμβάνεται και η λειτουργία σύγχρονου χώρου εστίασης ανοιχτού για το κοινό.
Το Παλατάκι είναι ένα μεγάλο νεοκλασικό κτίριο στην περιφέρεια του Δήμου Καλαμαριάς στη Θεσσαλονίκη, επισήμως γνωστό ως Κυβερνείο. Σχεδιάστηκε από τους Π. Σακελλάριο και Ι. Χριστόπουλο στη δεκαετία του 1950 και εγκαινιάστηκε το 1960 για να χρησιμοποιηθεί ως κατοικία τού τότε υπουργού Βορείου Ελλάδος.
Λίγα χρόνια μετά παραχωρήθηκε στη βασιλική οικογένεια ως θερινή κατοικία, αλλά λέγεται ότι χρησιμοποιήθηκε ως τέτοια μόνο για μία νύχτα, καθώς τα μέλη της βασιλικής οικογενείας φέρεται να προτιμούσαν το ξενοδοχείο Μεντιτερανέ στην παλιά παραλία. Κατά τη διάρκεια της δικτατορίας χρησιμοποιήθηκε εκ νέου ως υπουργείο Βορείου Ελλάδος. Στα πρώτα χρόνια της Μεταπολίτευσης χρησιμοποιήθηκε και ως χώρος φιλοξενίας προσωπικοτήτων, με τον Κωνσταντίνο Καραμανλή να αναφέρεται ως συχνός φιλοξενούμενος.
Μετά το 2006 πρακτικά εγκαταλείφθηκε. Αν και οι εξωτερικοί χώροι του χρησιμοποιούνταν και χρησιμοποιούνται για υπαίθριες εκδηλώσεις, το εσωτερικό του έμεινε αναξιοποίητο και υπάρχουν καταγγελίες για σημαντικές λεηλασίες κατά την τελευταία δεκαοκταετία της εγκατάλειψης.
Το Παλατάκι θεωρείται χαρακτηριστικό δείγμα ανακτορικής νεοκλασικής αρχιτεκτονικής με προπύλαιο και αποτελείται από δύο βασικούς ορόφους με εμβαδόν 1.604 τ.μ., συν ένα υπόγειο 1.330 τ.μ. και 1.105 τ.μ. εξώστες, ενώ βρίσκεται επί οικοπέδου 15 στρεμμάτων, με θέα στον Θερμαϊκό Κόλπο, περίπου 8 χιλιόμετρα νότια του κέντρου της Θεσσαλονίκης.
Οι χώροι του περιλαμβάνουν μία κύρια πύλη με θαλάμους φρουράς, ένα παρεκκλήσι, ένα ελικοδρόμιο και πρόσβαση σε μια αποβάθρα στη θάλασσα. Στην πρόσοψη δεσπόζει μια ιωνική κιονοστοιχία δύο επιπέδων και μια μεγάλη μαρμάρινη αυλή. Μια κιονοστοιχία διατρέχει επίσης την πίσω πλευρά του κτιρίου διαμορφώνοντας μεγάλο υπαίθριο χώρο που διευκολύνει τη φιλοξενία εκδηλώσεων.
