Οπως πολλοί ελεύθεροι επαγγελματίες και φυσικά πρόσωπα που διατηρούν ατομικές επιχειρήσεις θα έχουν πληροφορηθεί, από το φορολογικό έτος 2023 και μετά το ετήσιο φορολογητέο εισόδημά τους από επιχειρηματική δραστηριότητα τεκμαίρεται ότι δεν μπορεί να υπολείπεται του ποσού που προκύπτει από ένα συνδυασμό κριτηρίων που προβλέπουν οι διατάξεις του άρθρου 28Α του ΚΦΕ. Τέτοια κριτήρια λαμβάνουν υπόψη τον ετήσιο κατώτατο μισθό ενός υπαλλήλου με προσαυξήσεις μετά τα πρώτα έξι έτη από την έναρξη της επαγγελματικής τους δραστηριότητας, τον μισθό του υψηλότερα αμειβόμενου υπαλλήλου της επιχείρησης, το κόστος μισθοδοσίας του προσωπικού, τον μέσο ετήσιο κύκλο εργασιών των αντίστοιχων επιχειρήσεων που έχουν τον ίδιο ΚΑΔ κ.λπ.
Οι νέες αυτές διατάξεις τέθηκαν λόγω του γεγονότος ότι πολλές ατομικές επιχειρήσεις δήλωναν πολύ μικρά κέρδη που τις καθιστούσαν αφορολόγητες ή σχεδόν αφορολόγητες.
Ωστόσο, επειδή το μέτρο αυτό αφορά όλες τις ατομικές επιχειρήσεις πλην ειδικών εξαιρέσεων (π.χ. αγροτικές επιχειρήσεις, αυτούς που έχουν μέχρι τρεις πελάτες, ασφαλιστικούς διαμεσολαβητές, αναπήρους, καφενεία σε μικρούς οικισμούς), προβλέφθηκε προς άρση τυχόν αδικιών να μπορεί να αμφισβητηθεί από τους φορολογουμένους τόσο για αντικειμενικούς λόγους (παρ. 3 άρθρου 28A ΚΦΕ) όσο και για λόγους ακρίβειας και πληρότητας των δηλωθέντων εισοδημάτων τους που προκύπτει από τα λογιστικά τους βιβλία (παρ. 4 άρθρου 28A ΚΦΕ).
Οι αντικειμενικοί λόγοι για τους οποίους το ελάχιστο αυτό εισόδημα μπορεί να αμφισβητηθεί είναι:
α) Στρατιωτική θητεία.
β) Φυλάκιση.
γ) Νοσηλεία σε νοσοκομείο ή κλινική.
δ) Αδυναμία άσκησης δραστηριότητας λόγω εγκυμοσύνης ή κατά τους δώδεκα (12) μήνες μετά τον τοκετό ή την υιοθεσία ή αναδοχή τέκνου.
ε) Εκτεταμένες φυσικές καταστροφές που κατέστησαν αδύνατη, συνολικά ή μερικά, την άσκηση της επαγγελματικής ή επιχειρηματικής τους δραστηριότητας.
στ) Ανάκληση της άδειας λειτουργίας της ατομικής τους επιχείρησης ή της άδειας άσκησης επαγγέλματός τους.
ζ) Απαγόρευση λειτουργίας του καταστήματος ή άλλου χώρου άσκησης της επαγγελματικής ή επιχειρηματικής τους δραστηριότητας σε εφαρμογή απόφασης δημόσιας αρχής για λόγους προστασίας της δημόσιας υγείας ή άλλου λόγου που υπαγορεύει το δημόσιο συμφέρον.
η) Αλλοι λόγοι ανωτέρας βίας που εμποδίζουν την άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.
Για την επίκληση των ανωτέρω λόγων ο φορολογούμενος θα πρέπει να υποβάλει αίτηση μέσω ειδικής εφαρμογής που έχει αναπτυχθεί από την ΑΑΔΕ και να συνυποβάλει τα αναγκαία τεκμήρια / δικαιολογητικά. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η αίτηση υποβάλλεται μετά την έκδοση της πράξης διοικητικού ή διορθωτικού προσδιορισμού φόρου κάθε φορολογικού έτους, πράγμα που σημαίνει ότι ο φόρος θα βεβαιωθεί αρχικά και οι δόσεις καταβολής του θα «τρέχουν».
Πέραν των ανωτέρω, από τον νομοθέτη προβλέφθηκε ότι ο φορολογούμενος μπορεί να αμφισβητήσει το ελάχιστο τεκμαρτό εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα και χωρίς τη συνδρομή των ανωτέρω αντικειμενικών προϋποθέσεων. Στην περίπτωση αυτή μπορεί να ζητήσει τη διενέργεια φορολογικού ελέγχου για την επιχείρησή του προκειμένου να αποδειχθεί η ακρίβεια της δήλωσής του για εισόδημα μικρότερο του τεκμαρτού (παρ. 4 άρθρου 28A ΚΦΕ).
Η αμφισβήτηση αυτή δηλώνεται με την υποβαλλόμενη εμπροθέσμως δήλωση φορολογίας εισοδήματος του φυσικού προσώπου, συμπληρώνοντας τους νέους κωδικούς 443-444 του εντύπου Ε1. Εκτός όμως από τη συμπλήρωση των κωδικών αυτών, ο φορολογούμενος θα πρέπει να συμπληρώσει και να υποβάλει ηλεκτρονικά στην ΑΑΔΕ εντός 60 ημερών από τη λήξη της προθεσμίας υποβολής της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος ένα ερωτηματολόγιο αναφορικά με την περιουσιακή του κατάσταση και τις συνθήκες διαβίωσης του ιδίου, της/του συζύγου του και των προστατευόμενων μελών, το οποίο θα αξιολογηθεί κατά τον φορολογικό έλεγχο.
*Ο κ. Σταύρος Πετριδίσογλου είναι ορκωτός ελεγκτής – λογιστής και υπεύθυνος του φορολογικού τμήματος της Accounting Solutions A.E. (www.accountingsolutions.gr).
