Αλλάζει το κλίμα για τους κολοσσούς της Δύσης που παραμένουν στη Ρωσία, παρά τις υποσχέσεις περί αποχώρησης, μετά την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία. Μεγάλες εταιρείες, όπως η Avon Products, η Air Liquide και η Reckitt εξακολουθούν να δραστηριοποιούνται στη χώρα, καθώς αυξάνονται τα γραφειοκρατικά εμπόδια για την αποχώρησή τους και η δραστηριότητα των καταναλωτών ανακάμπτει.
Η μάρκα καλλυντικών που ανήκει στη Natura, ο γαλλικός παραγωγός βιομηχανικού αερίου και ο βρετανικός κολοσσός των προϊόντων προσωπικής φροντίδας είναι μεταξύ των εκατοντάδων δυτικών επιχειρήσεων που έχουν παραμείνει, μετά την εισβολή το 2022. «Πολλές ευρωπαϊκές εταιρείες βρέθηκαν πραγματικά μεταξύ σφύρας και άκμονος. Είπαν ότι θα φύγουν. Τους παρουσιάστηκε όμως μια γκάμα αγοραστών που ήταν απαράδεκτοι γι’ αυτούς», είπε στέλεχος που συνεργάζεται με δυτικές εταιρείες στη χώρα. Συνολικά, περισσότερες από 2.100 πολυεθνικές έχουν μείνει στη Ρωσία από το 2022, σύμφωνα με τη Σχολή Οικονομικών Επιστημών του Κιέβου, σε σύγκριση με περίπου 1.600 διεθνείς εταιρείες που είτε εγκατέλειψαν τη ρωσική αγορά είτε μείωσαν τις δραστηριότητές τους.
Λίγο μετά την εισβολή του 2022 στην Ουκρανία, πολλές δυτικές φίρμες υποσχέθηκαν να περιορίσουν την παρουσία τους στη Ρωσία, καθώς η Δύση προσπαθούσε να «γονατίσει» την οικονομία της χώρας και να αποστραγγίσει τα πολεμικά ταμεία του Κρεμλίνου. Ομως η Μόσχα αύξησε σταδιακά το κόστος της εταιρικής αποχώρησης, επιβάλλοντας υποχρεωτική έκπτωση 50% σε περιουσιακά στοιχεία από «μη φιλικές» χώρες που πωλούνται σε Ρώσους αγοραστές και ελάχιστο «φόρο εξόδου» 1%. Επίσης, ήταν όλο και πιο δύσκολο να βρεθούν ντόπιοι αγοραστές, αποδεκτοί τόσο από τον πωλητή όσο και από τη Μόσχα.
Η Air Liquide ανακοίνωσε τον Σεπτέμβριο του 2022 ότι είχε συμφωνήσει να πωλήσει τις δραστηριότητές της στη Ρωσία στην ομάδα των τοπικών διευθυντών που τη διοικούσαν, δεν έλαβε όμως ποτέ την έγκριση της ρωσικής κυβέρνησης. Αντίστοιχα, η Avon ξεκίνησε μια διαδικασία πωλήσεων για τις ρωσικές δραστηριότητές της και έλαβε προσφορές αλλά αποφάσισε να μην τις δεχθεί. Και η Reckitt, ενώ ανακοίνωσε τον Απρίλιο του 2022 ότι «ξεκινάει τη μεταβίβαση της ρωσικής επιχείρησής της», ο νέος διευθύνων σύμβουλός της Κρις Λιχτ υιοθέτησε μια πιο μετρημένη προσέγγιση. «Εξετάζουμε όλες τις επιλογές, αλλά έχει γίνει πιο περίπλοκο», είπε τον περασμένο μήνα.
Περισσότερες από 2.100 πολυεθνικές έχουν μείνει στη Ρωσία από το 2022, ενώ περίπου 1.600 είτε την εγκατέλειψαν είτε μείωσαν τις δραστηριότητές τους.
Στην εξίσωση μετρούν και οι δυσκολίες που αντιμετώπισαν εταιρείες όπως η Carlsberg και η Danone, μετά την ανακοίνωση των σχεδίων αποχώρησης. Ενώ η Danone κατάφερε τελικά να συνάψει συμφωνία για να πωλήσει τα περιουσιακά στοιχεία με μεγάλη έκπτωση, η Carlsberg παραμένει εγκλωβισμένη σε μια παρατεταμένη δικαστική διαμάχη με τη Μόσχα και ένα από τα πρώην κορυφαία στελέχη της ζυθοποιίας βρίσκεται σε ρωσική φυλακή.
Η Αλεξάνδρα Προκοπένκο, από το Carnegie Russia Eurasia, είπε ότι οι αυξανόμενοι μισθοί και μια καλύτερη από την αναμενόμενη οικονομική κατάσταση τροφοδότησε μια έκρηξη δαπανών, καθιστώντας τη Ρωσία πολύ πιο ελκυστική για τις πολυεθνικές, ιδιαίτερα στον τομέα των καταναλωτών. Η PepsiCo ανακοίνωσε τον Μάρτιο του 2022 ότι ανέστειλε την πώληση και την παραγωγή του εμβληματικού της ποτού στη Ρωσία, αλλά συνεχίζει να λειτουργεί μια γαλακτοκομική επιχείρηση στη χώρα, που απασχολεί 20.000 άτομα άμεσα και 40.000 έμμεσα στον τομέα της γεωργίας.
Η ανταγωνιστική Coca-Cola σταμάτησε να στέλνει τα αναψυκτικά της στη Ρωσία, αλλά τον ρόλο έχει αναλάβει η εμφιαλώτρια του γίγαντα ποτών στην περιοχή, η Coca-Cola HBC, στην οποία κατέχει το 21%. Μεταξύ των περισσότερων των 2.000 εταιρειών που έχουν δηλώσει ότι θα παραμείνουν στη Ρωσία, στις οποίες περιλαμβάνονται οι Mondelez, Unilever, Nestlé και Philip Morris, κάποιες έχουν γίνει πιο ανοιχτές στις προθέσεις τους. Ο διευθύνων σύμβουλος της Mondelez δήλωσε πρόσφατα στους FT ότι οι επενδυτές δεν έχουν ηθική υποχρέωση να εγκαταλείψουν τη χώρα.
Ενα δεύτερο στέλεχος που συνεργάζεται με δυτικές εταιρείες στη Ρωσία είπε ότι υπήρξε μια αισθητή αλλαγή στο κλίμα. Ενώ οι εταιρείες που έφυγαν τις πρώτες εβδομάδες μετά την εισβολή ένιωσαν μια ηθική επιταγή να το κάνουν, «το τρέχον κύμα φαίνεται να αναρωτιέται περισσότερο: πρέπει πραγματικά να φύγουμε; Θέλουμε να φύγουμε; Μερικές από αυτές τις εταιρείες έχουν κατασκευάσει τέσσερα-πέντε εργοστάσια σε 30 χρόνια. Δεν πρόκειται να τα πωλήσουν με έκπτωση 90%», τόνισε.
