Αποτελεί προ πολλού κοινό τόπο ότι όσες αμερικανικές επιχειρήσεις δραστηριοποιούνται στην Κίνα ανησυχούν για τους κινδύνους που ενδέχεται να αντιμετωπίσουν, εξαιτίας της διαρκώς οξυνόμενης αντιπαλότητας ανάμεσα στην Ουάσιγκτον και το Πεκίνο, ότι προσπαθούν να προστατευτούν τόσο από τις αυταρχικές πολιτικές του Πεκίνου, όσο και από τυχόν κυρώσεις των ΗΠΑ και ότι αναζητούν εναλλακτικούς προμηθευτές για να μειώσουν τους κινδύνους για τις εφοδιαστικές τους αλυσίδες.
Η ανησυχία του επιχειρηματικού κόσμου για τις επιπτώσεις από τον σινοαμερικανικό εμπορικό πόλεμο δεν περιορίζεται μόνον στο στρατόπεδο των ΗΠΑ ή γενικότερα της Δύσης. Η ίδια ανησυχία έχει καταλάβει τόσο τις κινεζικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στις ΗΠΑ όσο και τους επιχειρηματίες από διάφορες χώρες της Ασίας. Και η προσπάθεια μείωσης του ρίσκου όπως την χαρακτηρίζουν τελευταία τα ΜΜΕ των δυτικών χωρών είναι σε εξέλιξη και εξίσου ισχυρή μεταξύ των ασιατικών επιχειρήσεων και των Ασιατών μεγιστάνων.
Χρηματοδότηση
Οπως αναφέρει σχετικό ρεπορτάζ του Reuters, τελευταία στο Χονγκ Κονγκ και στη Σιγκαπούρη στελέχη τραπεζών, αξιωματούχοι και επενδυτές συζητούν για το πώς θα περιορίσουν την έκθεσή τους στην αμερικανική οικονομία και στο δολάριο και σπεύδουν να λάβουν τα αναγκαία μέτρα. Πλούσιοι και δισεκατομμυριούχοι της Ταϊβάν αναδιαρθρώνουν τα περιουσιακά τους στοιχεία, ασιατικές επιχειρήσεις αναζητούν εναλλακτικές πηγές χρηματοδότησης από άλλες γεωγραφικές ζώνες όπως, για παράδειγμα, από τις χώρες της Μέσης Ανατολής, και οικοδομούν μονάδες παραγωγής σε χώρες της νοτιοανατολικής Ασίας.
Ενδεικτική περίπτωση κινεζικής επιχείρησης που στράφηκε στα κεφάλαια της Μέσης Ανατολής είναι η αυτοκινητοβιομηχανία ηλεκτροκίνητων Nio, που προσφάτως έκλεισε συμφωνία με επενδυτή του Αμπου Ντάμπι και άντλησε, έτσι, 2,2 δισ. δολ. Τραπεζικές πηγές αναφέρουν, άλλωστε, πως πολλές κινεζικές επιχειρήσεις θέλουν να διεισδύσουν στην αμερικανική αγορά ή να εγγραφούν στο αμερικανικό χρηματιστήριο αλλά προσκρούουν σε εμπόδια. Για παράδειγμα, η κινεζική αλυσίδα προσιτής μόδας Shein αναγκάστηκε να στραφεί στην αγορά του Λονδίνου όπου και προώθησε την αρχική δημόσια εγγραφή της καθώς απέτυχαν οι προσπάθειές της να εγγραφεί στην αγορά της Νέας Υόρκης.
Την ίδια στιγμή, πολλές κινεζικές εταιρείες που έχουν διεισδύσει στην αμερικανική αγορά αλλάζουν την επωνυμία τους και προσπαθούν με κάθε τρόπο να πείσουν πως έχουν αποκοπεί από τη μητρική τους στην Κίνα για να μην αντιμετωπίσουν κυρώσεις και εμπόδια κάθε είδους. Οπως αναφέρει σχετικό ρεπορτάζ της Wall Street Journal, τον Δεκέμβριο μια νέα εταιρεία καταχωρίσθηκε στα αρχεία του Μίσιγκαν και είναι η American Lidar. Πίσω της, όμως, είναι ο κινεζικός όμιλος Hesai Group που βρίσκεται ήδη σε μαύρη λίστα της Ουάσιγκτον καθώς έχει χαρακτηριστεί επικίνδυνη για την εθνική ασφάλεια της υπερδύναμης.
Πρόκειται για γνώριμο ελιγμό όσων επιχειρήσεων αντιμετωπίζουν προβλήματα είτε επειδή έχουν δυσφημιστεί από κάποιο σκάνδαλο είτε δεν συνάδουν με το ρυθμιστικό πλαίσιο της χώρας στην οποία δραστηριοποιούνται: δημιουργούν μια θυγατρική με διαφορετική επωνυμία και προσπαθούν να διατηρήσουν όσο γίνεται στο σκοτάδι τις καταβολές τους. Η ύπαρξη της μαύρης λίστας και ο ελιγμός της νέας επωνυμίας έχουν προσφέρει νέες ευκαιρίες στις αμερικανικές επιχειρήσεις που θέλουν να συνεργαστούν με κινεζικές, καθώς πολλές κινεζικές είναι ιδιαιτέρως δημοφιλείς στους Αμερικανούς καταναλωτές.
TikTok και BIG Group
Η εξαιρετικά δημοφιλής εφαρμογή TikTok κατέβαλλε επί χρόνια προσπάθειες για να αποστασιοποιηθεί από την κινεζική μητρική της ByteDance γι’ αυτό και άνοιξε επιτελικά γραφεία στις ΗΠΑ και εξέτασε κάθε τρόπο που θα μπορούσε να εμφανιστεί με άλλη επωνυμία στις ΗΠΑ. Παρά τις προσπάθειές της, όμως, ενδέχεται να μην αποφύγει τελικά την πλήρη απαγόρευση λειτουργίας στην αμερικανική αγορά, ενώ αντικρούει δικαστικώς τις κινήσεις της Ουάσιγκτον προς αυτή την κατεύθυνση. Εχει ήδη υποβάλει αγωγή κατά της αμερικανικής κυβέρνησης την οποία κατηγορεί για παραβίαση της Πρώτης Τροπολογίας που κατοχυρώνει την ελευθερία του λόγου στις ΗΠΑ.
Στο Χονγκ Κονγκ και στη Σιγκαπούρη στελέχη τραπεζών, αξιωματούχοι και επενδυτές συζητούν για το πώς θα περιορίσουν την έκθεσή τους στην αμερικανική οικονομία και στο δολάριο.
Μια άλλη περίπτωση είναι η θυγατρική της κινεζικής εταιρείας βιοτεχνολογίας BIG Group που έχει έδρα στη Μασαχουσέτη και προσφάτως αφαίρεσε το «BGI» από την επωνυμία της για να αποφύγει τα βέλη. Παράλληλα η SZ DJI Technology, η μεγαλύτερη στον κόσμο βιομηχανία drones, διαβλέποντας τον κίνδυνο απαγόρευσης στις ΗΠΑ έκλεισε συμφωνία με αμερικανική νεοφυή εταιρεία στην οποία θα πουλάει drones. Πριν από χρόνια, ο κινεζικός κολοσσός των τηλεπικοινωνιών, η Huawei, αντιμέτωπη με το ορατό ενδεχόμενο απαγόρευσής της, δημιούργησε θυγατρική με άλλη επωνυμία, την Futurewei.
Εκθεση στο δολάριο
Παράλληλα, τόσο οι κινεζικές επιχειρήσεις όσο και οι επιχειρήσεις άλλων ασιατικών χωρών όπως της Ταϊβάν, της Σιγκαπούρης ή ακόμη και του Χονγκ Κονγκ αναζητούν τρόπους για να περιορίσουν την έκθεσή τους στο δολάριο καθώς έχει ενταθεί η ανησυχία για τη βιωσιμότητα του αμερικανικού χρέους που ενδέχεται να επηρεάσει το δολάριο. Υπάρχει βέβαια πάντα ο κίνδυνος οι ΗΠΑ να δράσουν και σε άλλες περιπτώσεις όπως αυτήν της Ρωσίας και των περιουσιακών της στοιχείων που έχουν «παγώσει» ή έχουν κατασχεθεί μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
Το Reuters επικαλείται μάλιστα υψηλόβαθμο τραπεζικό στέλεχος σε χώρα της Ασίας, που τονίζει πως η αποσύνδεση των ασιατικών επιχειρήσεων από την αμερικανική οικονομία είναι απίθανο να είναι ολοκληρωτική, αλλά και αν γίνει ποτέ θα χρειαστεί χρόνια, αν όχι δεκαετίες. Εξάλλου οι εταιρείες και οι επενδυτές της Ασίας θέλουν να διατηρήσουν την πρόσβαση στις ΗΠΑ καθώς πρόκειται για την αγορά με τη μεγαλύτερη ρευστότητα.
Το γουάν
Παρά τις εύλογες αυτές επισημάνσεις του τραπεζίτη, πηγές του Reuters επισημαίνουν πως τελευταία επικρατεί ένα κλίμα κατεπείγοντος μεταξύ ασιατικών επιχειρήσεων που διαπιστώνουν τη συνεχή κλιμάκωση της έντασης και τις ανταλλαγές δασμών και κυρώσεων. Τραπεζικό στέλεχος στη Σιγκαπούρη επισήμανε πως στο παρελθόν ο κόσμος μιλούσε για αντικατάσταση του δολαρίου που θα διαρκούσε από 20 έως 30 χρόνια, αλλά τώρα μιλούν μόνον για 10 έως 15 χρόνια.
Τα αριθμητικά στοιχεία καταδεικνύουν πόσο δύσκολο είναι ένα τέτοιο εγχείρημα. Το αμερικανικό δολάριο εξακολουθεί να αντιπροσωπεύει σχεδόν το 60% των παγκόσμιων συναλλαγματικών διαθεσίμων. Εχει, ωστόσο, μεσολαβήσει τα τελευταία χρόνια μια σταδιακή μείωση του ποσοστού των διαθεσίμων που αντιπροσωπεύει και μια μερική απομάκρυνση κάποιων χωρών από το αμερικανικό νόμισμα, όπως έχει επισημάνει το ΔΝΤ. Παράλληλα, στοιχεία από το διεθνές σύστημα διατραπεζικών πληρωμών SWIFT καταδεικνύουν πως το 84% της χρηματοδότησης εμπορικών συναλλαγών παγκοσμίως γίνεται σε δολάρια.
Στη διάρκεια του περασμένου έτους το κινεζικό γουάν αναδείχθηκε για πρώτη φορά πρώτο νόμισμα στην Κίνα σε ό,τι αφορά τις πληρωμές διασυνοριακών συναλλαγών. Και παράλληλα οι κεντρικές τράπεζες της Κίνας, του Χονγκ Κονγκ, της Ταϊλάνδης και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων αναπτύσσουν ένα σύστημα διασυνοριακών διακανονισμών που θα δώσει σε όσες τράπεζες συμμετάσχουν σε αυτό τη δυνατότητα να διεκπεραιώνουν πληρωμές στα τοπικά νομίσματα.
Στη δίνη του σινοαμερικανικού πολέμου
Η κινεζική εταιρεία Hesai, μητρική της Lidar, εγκλωβίστηκε στη δίνη του σινοαμερικανικού εμπορικού πολέμου όταν κατηγορήθηκε πως οι αισθητήρες της, που είναι καίριας σημασίας για την αμερικανική αυτοκινητοβιομηχανία και τις ένοπλες δυνάμεις, ενδέχεται να συγκεντρώνουν ευαίσθητα δεδομένα Αμερικανών. Οι αισθητήρες της Lidar δίνουν στα οχήματα τη δυνατότητα να αναγνωρίζουν το περιβάλλον και να ενεργοποιούν αυτομάτως τα φρένα. Ενα μήνα μετά την ίδρυση της American Lidar και των εγκαταστάσεών της στην αμερικανική ενδοχώρα, το αμερικανικό υπουργείο Αμυνας καταχώρισε την Hesai στις εταιρείες που συνεργάζονται με τις κινεζικές ένοπλες δυνάμεις και δραστηριοποιούνται στις ΗΠΑ. Η μετοχή της έπεσε 30% σε μια ημέρα μόλις δόθηκε στη δημοσιότητα η σχετική λίστα και έκτοτε δεν έχει ανακάμψει.
Η Hesai επιμένει, βέβαια, πως οι αισθητήρες της δεν αποτελούν κίνδυνο για κανέναν καθώς δεν μπορούν να αποθηκεύσουν ή να μεταβιβάσουν εικόνες ασύρματα. Πάντως, η Hesai ακύρωσε τα σχέδιά της για ανέγερση μονάδας παραγωγής της American Lidar εντός ΗΠΑ και απέδωσε την αποτυχία στο γεγονός ότι χαρακτηρίστηκε κινεζική στρατιωτική επιχείρηση. Προ ημερών, όμως, υπέβαλε μήνυση κατά του αμερικανικού υπουργείου Αμυνας απαιτώντας να αφαιρεθεί από τη μαύρη λίστα καθώς δεν συνεργάζεται με κανένα στρατιωτικό σώμα της Κίνας ούτε ελέγχεται από την κινεζική κυβέρνηση.
