Η διαδικασία απαλλαγής από εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα του κλάδου της ναυτιλίας, η θαλάσσια ασφάλεια και η ευημερία των ναυτικών είναι οι βασικές προτεραιότητες για τον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό (ΙΜΟ) σήμερα. Σε συνέντευξή του στην «Κ», ο νεοεκλεγείς γενικός γραμματέας του ΙΜΟ Αρσένιο Ντομίνγκεζ μοιράζεται το όραμά του, καθώς και τις κύριες προτεραιότητές του για το μέλλον.
– Ποιες είναι οι προτεραιότητες του ΙΜΟ;
Το εύρος των θεμάτων με τα οποία ασχολείται ο ΙΜΟ είναι μεγάλο, αλλά υπάρχουν μερικά βασικά ζητήματα που απασχολούν αυτή τη στιγμή. Ενα από αυτά είναι η θαλάσσια ασφάλεια. Οι συνεχιζόμενες επιθέσεις κατά της διεθνούς ναυτιλίας στην περιοχή της Ερυθράς Θάλασσας μας θυμίζουν ότι οι γεωπολιτικές εντάσεις μπορούν να έχουν αντίκτυπο σε αθώους ναυτικούς, ορισμένοι από τους οποίους έχουν χάσει τη ζωή τους ενώ απλώς έκαναν τη δουλειά τους. Καταδικάζω τις επιθέσεις αυτές και συνεχίζω να συνεργάζομαι με εταίρους για την εξεύρεση πιθανών λύσεων.
Η ασφάλεια και η ευημερία των ναυτικών εξακολουθούν να αποτελούν προτεραιότητά μου, όπως και η ανάγκη να διασφαλιστεί ότι διαθέτουν την απαραίτητη τεχνογνωσία και τις ικανότητες για να κάνουν αποτελεσματικά τη δουλειά τους. Η ανάπτυξη της νέας τεχνολογίας απαιτεί νέες δεξιότητες και κανονισμούς, ώστε να συμβαδίζουν με νέες πραγματικότητες, όπως η ψηφιοποίηση του εμπορίου και το αυξανόμενο ενδιαφέρον για αυτόνομα πλοία με τεχνητή νοημοσύνη. Επίσης, η απαλλαγή της ναυτιλιακής βιομηχανίας από εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα αποτελεί πρόκληση, αλλά και μεγάλη ευκαιρία για να γίνει ακόμη πιο βιώσιμη και αποτελεσματική. Ολα αυτά τα ζητήματα αποτελούν μέρος της εκπλήρωσης της εντολής του ΙΜΟ για την προώθηση της ασφαλούς, προστατευμένης, αποτελεσματικής και περιβαλλοντικά ορθής ναυτιλίας, μέσω της διεθνούς συνεργασίας και ενός ισχυρού παγκόσμιου κανονιστικού πλαισίου.
– Η απανθρακοποίηση της ναυτιλίας και η πράσινη μετάβαση είναι φυσικά το μείζον ζήτημα σήμερα. Αναμένετε να υπάρξει οριστικό αποτέλεσμα και σχέδιο από τον ΙΜΟ έως το 2025;
Ο ΙΜΟ βρίσκεται σε καλό δρόμο για την υιοθέτηση μιας νέας δέσμης νομικά δεσμευτικών μεσοπρόθεσμων μέτρων πριν από το τέλος του 2025, τα οποία θα επιτρέψουν την επίτευξη μηδενικών (net) εκπομπών από τη ναυτιλία μέχρι το 2050 ή γύρω στο 2050, όπως ορίζεται στη στρατηγική του ΙΜΟ του 2023 για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από τα πλοία (IMO GHG 2023). Αυτά τα «μεσοπρόθεσμα μέτρα μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου» περιλαμβάνουν: (α) Παγκόσμιο πρότυπο για τα ναυτιλιακά καύσιμα και (β) αγκόσμιο μηχανισμό τιμολόγησης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Η ναυτιλία είναι η πρώτη μεγάλη βιομηχανία στον κόσμο που αναπτύσσει τέτοια δεσμευτικά μέτρα σε παγκόσμια κλίμακα.
H πράσινη μετάβαση πραγματοποιείται και είναι ενθαρρυντικό να βλέπω τις εταιρείες του κλάδου να συμμετέχουν σε αυτό το ταξίδι.
Μια σειρά από συγκεκριμένες προτάσεις για τα μέτρα αυτά εξετάζονται επί του παρόντος από τα κράτη-μέλη, μαζί με πλήθος άλλων στοιχείων, όπως οι οικονομικές επιπτώσεις τους στα κράτη, ιδίως στις αναπτυσσόμενες οικονομίες. Ομως η πράσινη μετάβαση πραγματοποιείται και είναι ενθαρρυντικό να βλέπω τον κλάδο να υιοθετεί το ταξίδι αυτό.
– Ποιες είναι οι πρωτοβουλίες του ΙΜΟ για την προώθηση της εικόνας και των πλεονεκτημάτων της ναυτιλίας;
Πολλοί δεν συνειδητοποιούν ότι πάνω από το 80% του παγκόσμιου εμπορίου αγαθών μεταφέρεται διά θαλάσσης. Καθημερινά, τα πλοία μεταφέρουν ζωτικά αγαθά, όπως σιτηρά, ορυκτά, φάρμακα και καύσιμα σε προορισμούς σε όλο τον κόσμο, ενώ παράλληλα διασφαλίζουν ότι τα προϊόντα, όπως τρόφιμα, καύσιμα και ρούχα, φτάνουν εγκαίρως στους τοπικούς προμηθευτές. Ομως αυτός ο απαραίτητος ρόλος της ναυτιλίας συχνά παραβλέπεται ή θεωρείται δεδομένος.
Από τότε που ανέλαβα καθήκοντα γενικού γραμματέα φέτος τον Ιανουάριο, έχω θέσει προτεραιότητα την ενίσχυση της προβολής και της δημόσιας εικόνας του οργανισμού και του κλάδου. Το επιτυγχάνουμε αυτό μέσω της αυξημένης δραστηριοποίησης στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, της πιο ενεργούς παρουσίας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και της βελτίωσης της διαφάνειας των διαδικασιών μας. Προσπαθούμε να μεταφράσουμε το εξαιρετικό τεχνικό μας έργο σε ιστορίες που αναδεικνύουν πραγματικά την αξία του κλάδου και το συναρπαστικό μέλλον που έχουμε μπροστά μας. Και θέλουμε να συνδεθούμε με ακροατήρια πέραν της ναυτιλίας – επειδή στην πραγματικότητα η ναυτιλία ωφελεί τους πάντες.
– Ποιες είναι οι πρωτοβουλίες του ΙΜΟ για την προσέλκυση περισσότερων ναυτικών στα πλοία; Πόσο επιζήμια είναι γεγονότα όπως η πανδημία σ’ αυτές τις προσπάθειες;
Εστιάζω στην ενίσχυση τεσσάρων βασικών πυλώνων του έργου του ΙΜΟ: το τεχνικό μας έργο, την υποστήριξή μας προς τα κράτη-μέλη, την εικόνα μας και τους ανθρώπους μας. Οσον αφορά την τέταρτη πτυχή, το όραμά μου είναι να προσελκύσουμε περισσότερους ανθρώπους να ακολουθήσουν ναυτιλιακή καριέρα και, πάνω απ’ όλα, να προσελκύσουμε και να διατηρήσουμε τους καλύτερους επαγγελματίες που μπορούν να οικοδομήσουν μια ακμάζουσα ναυτιλιακή κοινότητα χωρίς αποκλεισμούς. Ο ΙΜΟ συνεργάζεται με αρμόδιους εταίρους, όπως ο Διεθνής Οργανισμός Εργασίας (ΔΟΕ), για να υποστηρίξει τον κλάδο ώστε να πληροί τα παγκόσμια πρότυπα για ένα ασφαλές εργασιακό περιβάλλον. Πρόκειται για ένα επείγον ζήτημα, δεδομένου ότι η αυξανόμενη ζήτηση για ναυτικούς ξεπερνάει γρήγορα την προσφορά.
Οι άνθρωποι είναι πιο πιθανό να ασχοληθούν με τη ναυτιλία εάν είναι σίγουροι ότι η εργασία θα είναι ικανοποιητική, δίκαιη, οικονομικά αποδοτική και ότι τα δικαιώματά τους θα γίνονται σεβαστά. Ο κλάδος πρέπει να αποδείξει ότι αυτό ισχύει. Οι νεότερες γενιές εκτιμούν ιδιαίτερα την ανάπτυξη και την ψυχική ευημερία. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας οι ναυτικοί βρέθηκαν περιορισμένοι στα πλοία για μεγάλα χρονικά διαστήματα στη θάλασσα, μακριά από τις οικογένειες και τα αγαπημένα τους πρόσωπα. Εργαστήκαμε για να αντλήσουμε διδάγματα από την εμπειρία αυτή και τα εφαρμόσαμε για να βελτιώσουμε την υποστήριξή μας προς τους ναυτικούς, συνεχίζοντας παράλληλα να προωθούμε τη σταδιοδρομία στη θάλασσα.
