Την τύχη τους στην Ελλάδα αποφασίζουν να δοκιμάσουν ξανά παίκτες της αγοράς ενοικίασης ηλεκτρικών πατινιών, μολονότι αντίστοιχα εγχειρήματα κατά το πρόσφατο παρελθόν δεν ευδοκίμησαν ούτε μακροημέρευσαν. Ο λόγος για την αμερικανική Lime, που ανακοίνωσε την επάνοδό της στην ελληνική αγορά, ξεκινώντας από τη Θεσσαλονίκη και συνεχίζοντας μέσα στον Ιούνιο στην Αθήνα.
Τα ηλεκτρικά πατίνια πριν από την πανδημία, το 2019, άρχισαν να αποτελούν ένα ανερχόμενο trend και στην Ελλάδα, ως εναλλακτική λύση για την πραγματοποίηση αστικών μετακινήσεων σε μικρές αποστάσεις. Η αμερικανική Lime και η Hive, δύο εταιρείες εκμίσθωσης κοινόχρηστων ηλεκτρικών πατινιών, επιχείρησαν να δοκιμαστούν στη δύσκολη –από άποψη υποδομών– ελληνική αγορά, τοποθετώντας πατίνια σε κεντρικά σημεία της Αθήνας, της Θεσσαλονίκης κ.ά. Ωστόσο η λειτουργία τους ήταν η βραχύβια. Η πανδημία, ο περιορισμός των μετακινήσεων, τα κενά στο νομοθετικό πλαίσιο για την ασφαλή κυκλοφορία των πατινιών, καθώς και πολλά περιστατικά κλοπών και βανδαλισμών, κατέστησαν τη λειτουργία τους εξαιρετικά δυσχερή, με αποτέλεσμα το 2020 να διακόψουν τη δραστηριότητά τους. Τότε τα περιστατικά ανάσυρσης ακόμη και ολόκληρου στόλου πατινιών από τον Θερμαϊκό δεν ήταν λίγα.
Βέβαια ο ίδιος ο κλάδος διήνυσε μια περίοδο αναδιάρθρωσης κατά την πανδημία, καθώς το μοντέλο λειτουργίας του είναι αρκετά δαπανηρό. Η αμερικανική Bird, της οποίας η κεφαλαιοποίηση έσπασε κάποτε το φράγμα του 1 δισ. δολ., χρεοκόπησε, ανακοινώνοντας πρόσφατα σχέδιο αναδιάρθρωσης των δραστηριοτήτων της για να εξυγιάνει τον ισολογισμό της. Από την άλλη, αρκετές εταιρείες απορροφήθηκαν από άλλους παίκτες, αποσύρθηκαν από αγορές ή συγχωνεύτηκαν. Ο λόγος για την Tier Mobility και την Dott, που πρόσφατα ανακοίνωσαν τη συγχώνευσή τους, δημιουργώντας τον μεγαλύτερο παίκτη στην Ευρώπη. Οι επενδυτές τους θα χορηγήσουν χρηματοδοτική ένεση 66 εκατ. δολ. και ο νέος όμιλος θα δραστηριοποιείται σε 20 χώρες, με τον ετήσιο τζίρο να αγγίζει τα 250 εκατ. ευρώ.
Η αμερικανική Lime, την οποία έχει χρηματοδοτήσει η Uber, είδε τα έσοδά της να βουλιάζουν κατά 95% στις αρχές της πανδημίας, κινούμενη πλέον στον δρόμο της κερδοφορίας. Mάλιστα, η εταιρεία ανακοίνωσε επενδύσεις 55 εκατ. δολ. για την επέκτασή της, καθώς και την προσθήκη 30.000 ηλεκτρικών πατινιών στον στόλο της σε Νότια Αμερική, Αυστραλία και Ευρώπη. Στο πλαίσιο του ευρύτερου σχεδιασμού της, πριν από λίγες μέρες η εταιρεία έκανε απόβαση στη Θεσσαλονίκη, ενώ μέσα στον Ιούνιο θα διαθέσει τα ηλεκτρικά της πατίνια και στην Αθηναϊκή Ριβιέρα. Συνολικά θα τοποθετήσει πάνω από 500 ηλεκτρικά πατίνια στις πόλεις που εισέρχεται.
Σε ό,τι αφορά το κόστος, ο χρήστης δεν χρεώνεται το ξεκλείδωμα του πατινιού, αλλά πληρώνει στη συνέχεια 0,20 ευρώ ανά λεπτό χρήσης. Στο μεταξύ, στην Αθήνα και συγκεκριμένα στους Δήμους Αλίμου, Παλαιού Φαλήρου, Κηφισιάς, Καλλιθέας, Βούλας – Βουλιαγμένης, αναμένεται επίσημα να διατεθούν σε λίγες μέρες περίπου 300 ηλεκτρικά πατίνια της εταιρείας Hop, που τώρα δραστηριοποιείται στη Θεσσαλονίκη.
Βέβαια, όπως λένε και ειδικοί στην «Κ», η πρόκληση είναι μεγάλη, ιδίως σε ό,τι αφορά τις υποδομές της πρωτεύουσας.
«Η μετακίνηση με ηλεκτρικό πατίνι υπολογίζεται κάτω από 1% στο σύνολο των μετακινήσεων που πραγματοποιούνται καθημερινά», παρατηρεί ο Παναγιώτης Τζούρας, συγκοινωνιολόγος – μηχανικός, διδάκτωρ στο ΕΜΠ, προσθέτοντας πως «τα νέα ηλεκτρικά πατίνια είναι πιο αναβαθμισμένα, πιο ασφαλή και πιο σταθερά σε σύγκριση με αυτά που κυκλοφορούσαν το 2019». «Η τιμολογιακή πολιτική, όμως, παραμένει ίδια, εξακολουθεί να είναι “ακριβό” άθλημα», επισημαίνει. «Και το οδικό δίκτυο της Αθήνας παρέμεινε το ίδιο. Δεν υπάρχουν κατάλληλες υποδομές για να κινηθεί το πατίνι, καθώς δεν είναι τόσο ευέλικτο σε κραδασμούς όπως το ποδήλατο. Σε δρόμους όπως η Διονυσίου Αρεοπαγίτου υπάρχει πλακόστρωτο, έπειτα στον δρόμο τα αυτοκίνητα είναι πολλά, πού θα κινηθούν;».
Ο ίδιος τονίζει πως στο οδικό δίκτυο της Αθήνας υπάρχουν ασυνέχειες, ενώ εκτιμά πως και οι ιδιοκτήτες ηλεκτρικών πατινιών θα χρειαστεί να στρέφονται σε ακριβά μοντέλα, διότι οι κλίσεις των αθηναϊκών δρόμων και οι υψομετρικές διαφορές απαιτούν μια πιο ανθεκτική και δυνατή μπαταρία. «Στη Θεσσαλονίκη, αντίθετα, υπάρχει ένας συνεχής άξονας στο παραλιακό μέτωπο επιτρέποντας την ομαλή μετακίνηση των χρηστών», εξηγεί, μιλώντας για τις διαφορές των δύο πόλεων.
Από το 2021 δημιουργήθηκε θεσμικό πλαίσιο γύρω από τα ηλεκτρικά σκούτερ, για να μπουν κανόνες σε ένα πεδίο ανεξέλεγκτο. Βάσει αυτού, τα οχήματα πρέπει να κινούνται με ταχύτητα από 6 χλμ. έως 25 χλμ. και να μην κινούνται σε δρόμους όπου το όριο ταχύτητας ξεπερνάει τα 50 χλμ. Παράλληλα, η χρήση κράνους είναι υποχρεωτική. Ωστόσο, η έλλειψη αστυνόμευσης γύρω από την τήρηση των κανόνων αποτελεί αιτία ακόμη και θανατηφόρων δυστυχημάτων.
Κατά τον Γιώργο Καρρά, διευθύνοντα σύμβουλο της Hop Greece Technology, «μεγάλη πρόκληση είναι να δημιουργηθούν κανόνες για ομαλή συνεργασία με δήμους και δημότες», επισημαίνοντας πως πρέπει να υπάρξει πλαίσιο για τη χρήση των πατινιών (παρκάρισμα ώστε να μην ενοχλούνται οι πολίτες, άδεια εκμετάλλευσης δημόσιου χώρου από τον δήμο και πληρωμή τελών ανά πατίνι κ.λπ). «Χρειάζεται ένα ρυθμιστικό πλαίσιο για να μην είναι άναρχα όλα αυτά», σημειώνει.
