Κλυδωνισμούς στην ενεργειακή συμμαχία Μόσχας – Πεκίνου προκαλεί η εμπλοκή στη συμφωνία-μαμούθ για τον αγωγό «Power of Siberia 2», που θα έδινε το «φιλί της ζωής» στη ρωσική οικονομία. Το deal ήταν ένα από τα πρωταρχικά αιτήματα που έθεσε ο Βλαντιμίρ Πούτιν στον Κινέζο ομόλογό του Σι Τζινπίνγκ όταν συναντήθηκαν τον περασμένο μήνα, έκτοτε όμως ναυάγησε με αφορμή τις «παράλογες» –σύμφωνα με το Κρεμλίνο– οικονομικές αξιώσεις της Κίνας. Το Πεκίνο έχει ζητήσει, σύμφωνα με τους Financial Times, να πληρώνει το εισαγόμενο από τη Ρωσία φυσικό αέριο σε τιμές σχεδόν τόσο χαμηλές όσο είναι εκείνες εντός Ρωσίας και μάλιστα χωρίς να δεσμεύεται να εισάγει μεγάλες ποσότητες αερίου μέσω του εν λόγω αγωγού των 50 δισ. κυβικών μέτρων.
Το έργο «Power of Siberia 2» θα αποτελούσε, ωστόσο, σωσίβιο για την κρατική ρωσική Gazprom, καθώς θα συνέδεε την κινεζική αγορά με τα πλούσια κοιτάσματα φυσικού αερίου της δυτικής Ρωσίας που τροφοδοτούσαν κάποτε την Ευρώπη. Ο κολοσσός κατέγραψε πέρυσι ζημίες ύψους 6,9 δισ. δολαρίων, τις μεγαλύτερες εδώ και τουλάχιστον ένα τέταρτο του αιώνα, εν μέσω της κατακόρυφης πτώσης πωλήσεων στην Ευρώπη. Kι ενώ η Ρωσία δηλώνει σίγουρη για τον αγωγό «στο εγγύς μέλλον», το αδιέξοδο στις σινορωσικές διαπραγματεύσεις ήταν ο λόγος που ο διευθύνων σύμβουλος της Gazprom, Αλεξέι Μίλερ, δεν ακολούθησε τον Πούτιν στην επίσημη επίσκεψη στο Πεκίνο τον περασμένο μήνα, μια απουσία «άκρως συμβολική» κατά την Τατιάνα Μίτροβα, ερευνήτρια στο Κέντρο Παγκόσμιας Ενεργειακής Πολιτικής του Πανεπιστημίου Κολούμπια.
Η συμφωνία για τον αγωγό ήταν ένα από τα τρία βασικά αιτήματα που υπέβαλε ο Πούτιν στον Σι, σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, μαζί με τη μεγαλύτερη δραστηριότητα κινεζικών τραπεζών στη Ρωσία αλλά και το κινεζικό «μπλόκο» στην ειρηνευτική διάσκεψη που οργανώνει η Ουκρανία στις 15-16 Ιουνίου στην Ελβετία. Η Κίνα ανακοίνωσε την Παρασκευή ότι δεν θα πάρει μέρος στη σύνοδο, ενώ, σύμφωνα με πληροφορίες, Πεκίνο και Μόσχα συζητούσαν τη εμπλοκή μιας ή περισσότερων τραπεζών που θα χρηματοδοτούσαν το εμπόριο εξαρτημάτων για την αμυντική βιομηχανία της Ρωσίας.
Το Πεκίνο έχει ζητήσει να πληρώνει το εισαγόμενο ρωσικό φυσικό αέριο σε τιμές Μόσχας.
Μια συμφωνία για τον αγωγό, ωστόσο, παραμένει μακρινή, ενώ η προτεινόμενη συνεργασία με τις κινεζικές τράπεζες είναι πολύ μικρότερης κλίμακας από αυτή που είχε ζητήσει η Ρωσία. Ολα τα παραπάνω δείχνουν πώς ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει καταστήσει την Κίνα τον ανώτερο εταίρο στις σχέσεις των δύο χωρών, σύμφωνα με τον Aλεξάντερ Γκαμπούεφ, διευθυντή του Carnegie Russia Eurasia Center στο Βερολίνο. «Η Κίνα θα μπορούσε να χρειαστεί στρατηγικά το ρωσικό φυσικό αέριο ως μια ασφαλή πηγή εφοδιασμού πέρα από τις θαλάσσιες διαδρομές που θα επηρεάζονταν σε περίπτωση σύγκρουσης γύρω από την Ταϊβάν ή τη Θάλασσα της Νότιας Κίνας. Αλλά, για να αξίζει τον κόπο αυτό, χρειάζεται πραγματικά μια πολύ φθηνή τιμή και ευέλικτες υποχρεώσεις», τόνισε.
Η ζήτηση της Κίνας για εισαγόμενο φυσικό αέριο αναμένεται να φθάσει περίπου τα 250 δισ. κυβικά μέτρα (bcm) έως το 2030, από λιγότερα από 170 bcm το 2023, σύμφωνα με το Κέντρο Παγκόσμιας Ενεργειακής Πολιτικής (CGEP), το oποίο σημειώνει ότι το επίπεδο ζήτησης του 2030 θα μπορούσε ακόμη να καλυφθεί σε μεγάλο βαθμό ή εξ ολοκλήρου μέσω των υφιστάμενων συμβάσεων προμήθειας. Ωστόσο, μέχρι το 2040 το χάσμα μεταξύ της ζήτησης εισαγωγών της Κίνας και των υφιστάμενων δεσμεύσεων θα έφτανε τα 150 bcm, ανέφερε. Η έλλειψη εναλλακτικής χερσαίας οδού για τις εξαγωγές φυσικού αερίου της Ρωσίας σημαίνει ότι η Gazprom θα πρέπει πιθανώς να αποδεχθεί τους όρους της Κίνας.
Η Κίνα έχει ήδη εξασφαλίσει σημαντικά χαμηλότερες τιμές από τη Ρωσία σε σύγκριση με τις άλλες χώρες (Μιανμάρ, Ουζμπεκιστάν) από τις οποίες εισάγει φυσικό αέριο, ενώ οι εξαγωγές της Gazprom προς την Ευρώπη μειώθηκαν στα 22 bcm το 2023, από 230 κατά μέσον όρο ετησίως τη δεκαετία πριν από την πλήρη εισβολή στην Ουκρανία. Η αποτυχία στις ενεργειακές διαπραγματεύσεις με την Κίνα θα ήταν ένα ισχυρό περαιτέρω πλήγμα. Μια αδημοσίευτη έκθεση μεγάλης ρωσικής τράπεζας, την οποία είδαν η FT, εξαίρεσε πρόσφατα το «Power of Siberia 2» από τη βασική πρόβλεψή της για την Gazprom. Αυτό μείωσε τα αναμενόμενα κέρδη της εταιρείας για το 2029 –όταν η τράπεζα περίμενε την έναρξη του έργου– κατά σχεδόν 15%.
