Κατά 15,5 δισ. ευρώ αυξήθηκε τον τελευταίο ενάμιση περίπου χρόνο ο πλούτος των Ελλήνων που είναι τοποθετημένος σε ρευστά διαθέσιμα, παρά το γενικευμένο κλίμα ακρίβειας και υψηλού πληθωρισμού που ροκανίζει τα εισοδήματα. Το πλεόνασμα αυτό, όπως προκύπτει από τα στοιχεία που δημοσιεύει η «Κ», κατευθύνθηκε σε καταθέσεις, αμοιβαία κεφάλαια και έντοκα γραμμάτια του ελληνικού Δημοσίου, ως εξής:
• Οι καταθέσεις των νοικοκυριών αυξήθηκαν κατά 5,5 δισ. ευρώ και συγκεκριμένα από τα 139,8 δισ. ευρώ τον Ιανουάριο του 2023 σε 145,3 δισ. ευρώ τον Απρίλιο του 2024.
• Οι εισροές σε αμοιβαία κεφάλαια έφθασαν τα 5,7 δισ. ευρώ, από τα οποία τα 3,2 δισ. ευρώ το 2023, ενώ άλλα 2,6 δισ. ευρώ ήταν οι εισροές μόνο το 5μηνο Ιανουαρίου – Απριλίου 2024.
• Οι εισροές σε έντοκα γραμμάτια του ελληνικού Δημοσίου εκτιμάται ότι ανήλθαν στα 4,2 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 750 εκατ. ευρώ είναι οι τοποθετήσεις κυρίως από «μικροεπενδυτές» από τον περασμένο Σεπτέμβριο που άνοιξε η σχετική δυνατότητα για απευθείας αγορά εντόκων έως το ποσό των 15.000 ευρώ. Αλλα 3,5 δισ. ευρώ εκτιμώνται οι συνολικές εισροές από ιδιώτες που αγοράζουν έντοκα στη δευτερογενή αγορά, χωρίς ανώτατο όριο εισόδου.
• Αλλα 112 εκατ. ευρώ είναι η αύξηση των εισροών σε ασφαλιστικά επενδυτικά προϊόντα το α΄ τρίμηνο του 2024, ενώ συνολικά η αγορά των unit linked συγκεντρώνει περί το 1 δισ. ευρώ.
Οι ετήσιες μερισματικές αποδόσεις των εταιρικών και κρατικών α/κ φθάνουν έως και 2,5%.
Η αύξηση των καταθέσεων κατά 5,5 δισ. ευρώ συνδέεται με την άνοδο του ΑΕΠ και τη βελτίωση των εισοδημάτων και είναι συμβατή με την εξέλιξη των καταθέσεων των νοικοκυριών τα τελευταία χρόνια, καθώς έχει προηγηθεί άνοδος 6,6 δισ. ευρώ το 2022. Τη διαφορά στη γενικότερη τάση κάνει η «επανεμφάνιση» των αμοιβαίων κεφαλαίων, που έχουν προσελκύσει συνολικά 5,7 δισ. ευρώ τους τελευταίους 16 μήνες και δη η προτίμηση από μικροεπενδυτές, που στρέφονται κυρίως στα προϊόντα προκαθορισμένης διάρκειας (target maturity) που προωθούν οι τράπεζες, ως εναλλακτική μορφή αποταμίευσης κόντρα στα χαμηλά επιτόκια των προθεσμιακών καταθέσεων.
Με ετήσιες μερισματικές αποδόσεις έως και 2,5%, οι τοποθετήσεις σε κρατικά και εταιρικά ομολογιακά α/κ αυτής της κατηγορίας ευνοούνται από το περιβάλλον των υψηλών επιτοκίων, που κάνει ελκυστικές τις τοποθετήσεις σε προϊόντα τύπου σταθερού εισοδήματος, «επανασυστήνοντας» με έναν τρόπο τους Ελληνες μικροεπενδυτές στις αγορές.
Οπως εξηγεί o διευθύνων σύμβουλος της Alpha Asset Management ΑΕΔΑΚ Παναγιώτης Αντωνόπουλος, «ήδη από το 2023 καταγράφεται μεγάλη αύξηση στο υπό διαχείριση ενεργητικό των αμοιβαίων κεφαλαίων και δεν είναι τυχαίο ότι το τελευταίο διάστημα το ενεργητικό των αμοιβαίων κεφαλαίων βρίσκεται στο υψηλότερο σημείο από την κρίση του 2009». Το γεγονός αυτό, σύμφωνα με τον κ. Αντωνόπουλο, «καταδεικνύει αφενός την εμπιστοσύνη των επενδυτών στα επενδυτικά προϊόντα και αφετέρου τη διεύρυνση της αποταμιευτικής κουλτούρας στη χώρα».
Το συνολικό ενεργητικό της εγχώριας αγοράς αμοιβαίων κεφαλαίων, όπως σημειώνει ο γενικός διευθυντής Wealth Management της Eurobank Θεοφάνης Μυλωνάς, «αγγίζει τα 19 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας θετική μεταβολή τους πρώτους 5 μήνες κατά 20,15%». Η μεταβολή αυτή, υπογραμμίζει, «δεν συνδέεται μόνο με την καλή πορεία των αγορών, κυρίως των μετοχικών, αλλά και με τις θετικές ροές σε συγκεκριμένες κατηγορίες αμοιβαίων κεφαλαίων, κυρίως αυτές των target maturity ομολογιακών, που αντιπροσωπεύουν 2,25 δισ. των συνολικών εισροών και σε επίπεδο assets φθάνουν τα 5,8 δισ., δηλαδή σχεδόν το 31% του συνολικού ενεργητικού της αγοράς».
Οι Ελληνες, όπως εξηγεί, «έχουν αρχίσει και στρέφονται προς τα επενδυτικά προϊόντα, κυρίως αυτά τα οποία κεφαλαιοποιούν στο υψηλό επιτοκιακό περιβάλλον, ωστόσο επειδή σύντομα αναμένουμε σταδιακή αλλαγή της τάσης, υπάρχουν από τους επαγγελματίες διαχειριστές προτάσεις και επιλογές επενδυτικές που μπορούν να προσφέρουν σημαντικές υπεραξίες στους μεριδιούχους».
Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση της Jefferies, το ποσοστό αποταμιεύσεων των Ελλήνων που είναι τοποθετημένο σε υπό διαχείριση περιουσιακά στοιχεία (asset under managment – aum) είναι από τα χαμηλότερα στην Ευρώπη, τόσο ως ποσοστό του ΑΕΠ όσο και ως ποσοστό έναντι των καταθέσεων. Ως ποσοστό των καταθέσεων περιορίζεται μόλις στο 10% έναντι 45% του μέσου όρου στην Ε.Ε., ενώ κάτω από το 10% είναι ως ποσοστό του ΑΕΠ έναντι 75% και 55% σε χώρες όπως η Ιταλία και η Ισπανία. Η εικόνα αυτή αναμένεται να αλλάξει σταδιακά, καθώς οι τράπεζες μέσω των ΑΕΔΑΚ τους σχεδιάζουν προϊόντα που εξασφαλίζουν ικανοποιητικές αποδόσεις.
