Επιτόκιο χρηματοδότησης μεταξύ 4% και 7% εξασφαλίζουν τα συγχρηματοδοτούμενα ή εγγυημένα προγράμματα της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας, του Ευρωπαϊκού Ταμείου Επενδύσεων ή της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων που «τρέχουν» οι τράπεζες, κινητοποιώντας πόρους έως και 6,5 δισ. ευρώ, περίπου, για τη χρηματοδότηση μικρών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
Στο επίκεντρο της ζήτησης βρίσκεται το πρόγραμμα ΤΕΠΙΧ III, που ξεκίνησε στα τέλη του προηγούμενου μήνα με την υποβολή αιτήσεων στην Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα και σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία μέχρι σήμερα ενδιαφέρον έχουν εκδηλώσει περίπου 3.000 επιχειρήσεις, με έμφαση κυρίως στο πρόγραμμα επιδότησης επιτοκίου. Η επιδότηση εφαρμόζεται στο 40% του δανείου, το οποίο είναι επιδοτούμενο από την ΕΑΤ και άρα άτοκο, διαμορφώνοντας το τελικό επιτόκιο ακόμη και κάτω από το 4% εάν, π.χ., η τράπεζα εφαρμόζει ένα μέσο επιτόκιο 6% στο υπόλοιπο τμήμα του δανείου. Η τελική τιμολόγηση μπορεί μάλιστα να είναι ακόμη πιο ευνοϊκή, με δεδομένο ότι το Ταμείο μπορεί να επιδοτήσει περαιτέρω έως και 300 μονάδες βάσης το επιτόκιο που εφαρμόζει η Τράπεζα για τα δύο πρώτα χρόνια διάρκειας του δανείου (ισχύει για όσες επιχειρήσεις δεν έχουν δανειοδοτηθεί από την ΕΑΤ στο παρελθόν), περιορίζοντας το τελικό κόστος ακόμη και κοντά στο 2%, όμως για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.
Με δεδομένο ότι στις 19 Ιουνίου αρχίζει η υποβολή αιτήσεων προς τις τράπεζες, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις το σκέλος του ΤΕΠΙΧ III με την επιδότηση επιτοκίου θα γίνει «ανάρπαστο» από τις επιχειρήσεις ακόμη και έως τα τέλη του μήνα, δίνοντας τη σκυτάλη στο πρόγραμμα εγγυοδοσίας που δεν πριμοδοτεί το επιτόκιο, αλλά εγγυάται την εξόφληση του δανείου.
Δάνεια με εγγυήσεις
Το πρόγραμμα εγγυοδοσίας, αν και όχι τόσο φθηνό σε επίπεδο τελικής τιμολόγησης, επιτρέπει στις επιχειρήσεις να δανειστούν με την εγγύηση της ΕΑΤ, χωρίς δηλαδή να ζητηθούν πρόσθετες εξασφαλίσεις, και με αυτό τον τρόπο λειτουργεί ευνοϊκά και στο επίπεδο της τιμολόγησης. Στην περίπτωση αυτή, το επιτόκιο θα είναι αυτό που εφαρμόζουν στον τιμοκατάλογό τους οι τράπεζες, με τη διαφορά ότι θα είναι το επιτόκιο ενός δανείου με εξασφαλίσεις και άρα φθηνότερο. Οι τράπεζες προωθούν για τις επιχειρήσεις και σταθερά επιτόκια, τα οποία έχουν κάνει την εμφάνισή τους τα δύο τελευταία χρόνια ως αντίδοτο στην άνοδο των κυμαινόμενων επιτοκίων, και το μέσο επιτόκιο σταθερής διάρκειας 3 έως 5 χρόνια διαμορφώνεται κοντά στο 6%-7%.
Στο ΤΕΠΙΧ ΙΙΙ έχουν ήδη υποβληθεί 3.000 αιτήσεις, κυρίως για το πρόγραμμα επιδότησης επιτοκίου για το 40% του δανείου.
Οι επιχειρήσεις εκτιμάται πως είναι οι πρώτες ωφελημένες από τη μείωση των επιτοκίων που αποφάσισε αυτή την εβδομάδα η ΕΚΤ. Αυτό γιατί η συντριπτική πλειοψηφία των επιχειρηματικών δανείων συνδέεται ευθέως με το euribor, το οποίο προεξοφλώντας την τάση αποκλιμάκωσης έχει ξεκινήσει την πτωτική πορεία του και βρίσκεται σήμερα κοντά στο 3,7%. Αν και η πτωτική πορεία απέχει πολύ ακόμη από το να καταστήσει τα επιτόκια δανεισμού χαμηλά, τα προγράμματα που «τρέχουν» αυτή την περίοδο επιτρέπουν τη συμπίεση των spreads που εφαρμόζουν οι τράπεζες, καθιστώντας φθηνότερο τον δανεισμό εν μέσω υψηλών πληθωριστικών πιέσεων και υψηλού κόστους χρήματος.
Το Ταμείο Ανάκαμψης
Η ναυαρχίδα των προγραμμάτων θεωρείται το Ταμείο Ανάκαμψης, που δίνει τη δυνατότητα χρηματοδότησης με σταθερό επιτόκιο 0,35% για τις μικρές επιχειρήσεις και 1% για τις υπόλοιπες, στο 50% της χορήγησης, για δάνεια 36-180 μηνών, ανεξαρτήτως ποσού. Τα δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης είναι φθηνότερα και στο επίπεδο του spread που εφαρμόζουν οι τράπεζες, το οποίο κυμαίνεται κοντά στο 2%-3% (+euribor), καθώς πρόκειται για επενδυτικά σχέδια με υψηλές εξασφαλίσεις, σε αντίθεση με τα δάνεια εκτός Ταμείου Ανάκαμψης που επιβαρύνονται με μέσο spread 4% έως 6%. Με δεδομένο ότι το 50% του δανείου είναι με χαμηλό επιτόκιο 0,35%, το τελικό κόστος μπορεί έτσι να πέσει στο μισό, δηλαδή στο 2,5%-3%.
Με βάση τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία, οι υποβληθείσες επενδυτικές προτάσεις στην πλατφόρμα GoBeyond φθάνουν τις 700, συνολικού προϋπολογισμού 24,2 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 10 δισ. ευρώ, αντιστοιχούν σε δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης, 8,2 δισ. ευρώ είναι τα δάνεια των τραπεζών, ενώ στα 6 δισ. ευρώ διαμορφώνεται η ιδία συμμετοχή των επιχειρήσεων. Από τα 700 επενδυτικά σχέδια, τα 435, ποσοστό 62%, έχουν κατατεθεί από πολύ μικρές, μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜμΕ) και έχουν συνολικό προϋπολογισμό 5,4 δισ. ευρώ.
Από τα 435 επενδυτικά σχέδια, τα 295 επενδυτικά σχέδια έχουν υποβληθεί από πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις και έχουν προϋπολογισμό 3,3 δισ. ευρώ, και τα υπόλοιπα 140 από μεσαίες επιχειρήσεις και έχουν προϋπολογισμό 2,1 δισ. ευρώ.
Σύμφωνα με τις τράπεζες, ακόμη και σε ένα μικρό επιχειρηματικό δάνειο εκτός ευρωπαϊκών ή των αναπτυξιακών προγραμμάτων της ΕΑΤ το επιτόκιο προσφοράς έχει συγκλίνει στον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Την τάση αυτή επιβεβαιώνουν τα τελευταία στοιχεία της ΤτΕ, βάσει των οποίων το μέσο κυμαινόμενο επιτόκιο για νέα δάνεια έως 250.000 ευρώ διαμορφώθηκε τον Απρίλιο στο 5,91% (έναντι 5,20% που είναι ο μέσος ευρωπαϊκός όρος), ενώ για μεγαλύτερα ποσά άνω του 1 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο επιτόκιο διαμορφώθηκε στο 5,94%, έναντι 5,19%, μέσου ευρωπαϊκού όρου.
