«Πόλεμος» έχει ξεσπάσει ανάμεσα στην κυβέρνηση της Νορβηγίας και στους πλουσιότερους πολίτες της χώρας, με αφορμή τα νέα σκληρότερα μέτρα που προωθεί το Οσλο για τη φορολόγηση των «εχόντων», κίνηση που σύμφωνα με τους επικριτές της θα επιδεινώσει τη μεγάλη εξάρτηση της οικονομίας από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο. Η κυβέρνηση, υπό την ηγεσία του Εργατικού Κόμματος, σκοπεύει να επεκτείνει το πεδίο εφαρμογής ενός φόρου στα κέρδη κεφαλαίου. Η πρόταση, που αποκαλύφθηκε για πρώτη φορά τον Μάρτιο και αναμένεται να συζητηθεί στο κοινοβούλιο αργότερα φέτος, επιχειρεί να κλείσει ένα κενό στη νομοθεσία που εκμεταλλεύθηκαν οι δισεκατομμυριούχοι και μετακόμισαν στην Ελβετία για να αποφύγουν τις υψηλότερες εισφορές στα πλούτη τους.
Ο πιθανός αντίκτυπος είναι ανησυχητικός για ένα ευρύτερο φάσμα επιχειρηματιών. Ανάμεσά τους οι επικεφαλής startups, όπως η Mάριτ Ρόντεβαντ της εταιρείας Strise A.S., η οποία κατασκευάζει λογισμικό για την καταπολέμηση του ξεπλύματος χρήματος. «Χρειαζόμαστε πραγματικά νέες βιομηχανίες. Οι πολιτικοί πρέπει να σκεφτούν ότι αυτός ο φόρος δεν μας κάνει ανταγωνιστικούς στην παγκόσμια σκηνή», λέει, προειδοποιώντας ότι το μέτρο ίσως την αναγκάσει να «παγώσει» τις προσλήψεις στη Νορβηγία και να αναζητήσει προσωπικό στο Ηνωμένο Βασίλειο. Παρομοίως, ο επιχειρηματίας Γιόχαν Μπραντ, συνιδρυτής της εταιρείας εκπαιδευτικής τεχνολογίας Kahoot, λέει ότι είναι «πολύ πιθανόν» να αλλάξει έδρα μετά τα σχεδιαζόμενα μέτρα.
Η κυβερνητική πρόταση επιδιώκει να ενισχύσει το υπάρχον καθεστώς, σύμφωνα με το οποίο δεν επιβάλλεται «φόρος εξόδου» έως ότου πραγματοποιηθούν κέρδη σε μια πώληση. Η αλλαγή που προτάθηκε τον Μάρτιο –φορολόγηση των μη πραγματοποιηθέντων κερδών– θα ισχύει για οποιονδήποτε έχει μεταναστεύσει από τότε. Ξεκινώντας από το όριο των 46.901 δολαρίων, ο φόρος –με συντελεστή 37,8%– θα πρέπει να καταβληθεί εντός 12 ετών από την αποχώρηση, είτε εφάπαξ είτε σε άτοκες δόσεις. Η οργάνωση εργοδοτών της χώρας, NHO, εξέφρασε τη λύπη της για τον αντίκτυπο του σχεδίου στην ανταγωνιστικότητα, λέγοντας ότι θα μπορούσε να επηρεάσει «την ικανότητα της Νορβηγίας να προσελκύει τεχνογνωσία και επιχειρηματικά κεφάλαια απαραίτητα για την καινοτομία», ενώ ανέφερε τον κίνδυνο «μιας περαιτέρω αύξησης της μετανάστευσης».
Το Οσλο, λένε οι επικριτές του σχεδιαζόμενου μέτρου, δεν δείχνει να σοβαρολογεί στον στόχο της διαφοροποίησης από τη μακροχρόνια εξάρτηση από τον κλάδο του πετρελαίου, ο οποίος θεωρείται ότι συνεισφέρει περίπου στο ένα πέμπτο του ΑΕΠ και στο 44% των εξαγωγών της χώρας.
Η κυβέρνηση του πρωθυπουργού Γιόνας Γκαρ Στόρε απαντάει ότι παραμένει προσηλωμένη στη δημιουργία μιας πιο ισότιμης κοινωνίας. Το πλουσιότερο 1% των Νορβηγών κατείχε το 22% της καθαρής περιουσίας το 2022, σύμφωνα με τη Στατιστική Υπηρεσία της χώρας, σε σύγκριση με το 34% στις ΗΠΑ, το 30% στη Γερμανία και το 21% στο Ηνωμένο Βασίλειο, με βάση την Εκθεση Παγκόσμιου Πλούτου της UBS. Στη σχετική ανακοίνωσή του το υπουργείο Οικονομικών ανέφερε ότι το σχέδιο ευθυγραμμίζεται με την αυξανόμενη διεθνή εστίαση στην «αποτελεσματικότερη φορολόγηση των πλουσίων». Οι επιχειρηματίες της χώρας δεν είναι τόσο σίγουροι. Το οικοσύστημα startup της Νορβηγίας υποχώρησε στην 25η θέση παγκοσμίως, δύο θέσεις κάτω από πέρυσι, πολύ πιο κάτω από τον μέσο όρο των σκανδιναβικών χωρών εκτός από την Ισλανδία, σύμφωνα με μια κατάταξη της StartupBlink.
