Γεωμετρική πρόοδο εμφανίζει η αύξηση των καταγγελιών που υποβάλλουν οι πολίτες για τυχόν αυθαιρεσίες στις παραλίες μέσω της εφαρμογής (app) MyCoast. To app επιτρέπει την πρόσβαση στα δεδομένα παραχώρησης σε ιδιώτη μιας παραλίας (πολύγωνο παραχώρησης, εμβαδόν κ.λπ.), ώστε εάν διαπιστώνονται αυθαιρεσίες, να πραγματοποιείται ανώνυμη ή επώνυμη καταγγελία. Προσεχώς θα αποκτήσει μια νέα λειτουργία που θα βασίζεται στην τεχνητή νοημοσύνη και στην επεξεργασία των δορυφορικών δεδομένων που συλλέγει το Ελληνικό Κέντρο Διαστήματος (ΕΛΚΕΔ).
Το ΕΛΚΕΔ δηλαδή θα παρέχει σε πολύ σύντομο χρόνο από τη λήψη του αιτήματος στοχευμένες δορυφορικές λήψεις παραλιών –όπως φαίνεται από τη φωτογραφία που δημοσιεύει η «Κ»– για τις οποίες έχει συγκεντρωθεί ικανοποιητικός αριθμός καταγγελιών παράβασης των προβλεπόμενων από τη νομοθεσία όρων για την τοποθέτηση ομπρελοκαθισμάτων και σχετικών υποδομών (π.χ. παράνομη προβλήτα). Αυτό θα καταστεί εφικτό μέσω του συγχρηματοδοτούμενου από το Ταμείο Ανάκαμψης προγράμματος «Υπηρεσία Προγραμματισμού Δορυφορικών Αποστολών Παρατήρησης Γης» που υλοποιεί ο φορέας.
Οι δορυφορικές δηλαδή εικόνες πολύ υψηλής ανάλυσης του Ελληνικού Κέντρου Διαστήματος θα αποστέλλονται στις αρμόδιες υπηρεσίες, οι οποίες θα διαπιστώνουν ενδεχόμενες αποκλίσεις μέσω της σύγκρισης της επιφάνειας που πραγματικά καλύπτεται και των όσων προβλέπει το συμβόλαιο μίσθωσης μιας παραλίας. Ετσι, θα ανακαλύπτονται, αυτοματοποιημένα μέσω τεχνητής νοημοσύνης, αυθαιρεσίες όπως, για παράδειγμα, η ύπαρξη 19 παράνομων μεταλλικών κατασκευών και σειράς παραβάσεων στον αιγιαλό που εντοπίστηκαν πρόσφατα στην παραλία Αγία Μαρίνα Ρόδου.
«Η τεχνολογία είναι σύμμαχός μας, διότι δίνει πολλές δυνατότητες παρακολούθησης της κατάστασης στις ακτές, ενώ μπορεί να δίνει και συγκριτικά στοιχεία. Σε συνεργασία με το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών θέσαμε σε λειτουργία το MyCoast, το οποίο οι πολίτες φαίνεται ότι έχουν αγκαλιάσει. Μέσω της δωρεάν αυτής εφαρμογής ελέγχουν τα όρια στα οποία μπορούν να τοποθετηθούν ξαπλώστρες και ομπρέλες και μπορούν να αναφέρουν τυχόν παραβιάσεις. Δύο μόλις μήνες από την έναρξη της παραγωγικής λειτουργίας ενισχύουμε το app, ενσωματώνοντας δορυφορικές λήψεις υψηλής ανάλυσης που προσφέρει το Ελληνικό Κέντρο Διαστήματος, φορέας του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης.
Εχουν υποβληθεί σχεδόν 7.000 καταγγελίες, ενώ 50.000 πολίτες έχουν κατεβάσει την εφαρμογή.
Με τον τρόπο αυτό γίνεται πιο εύκολος αλλά και ακριβής ο εντοπισμός περιοχών που έχουν καταληφθεί από ομπρέλες, ξαπλώστρες και τραπεζοκαθίσματα, καθώς και πιο άμεση η επέμβαση των Αρχών. Δεν μένουμε στάσιμοι σε όσα έχουμε υλοποιήσει, εργαζόμαστε καθημερινά για την αναβάθμισή τους. Για παράδειγμα, ήδη αυτή τη στιγμή κάνουμε σχετικές δοκιμές αξιοποιώντας εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης τα οποία σκανάρουν αυτές τις εικόνες ακριβείας και μας κατατοπίζουν πλήρως για τις παραβάσεις. Στόχος μας είναι να παρέχουμε στις αρμόδιες αρχές τη δυνατότητα να έχουν ακριβή εικόνα της στιγμής και να μπορούν, εφόσον υπάρχουν παρανομίες, να παρεμβαίνουν», δηλώνει στην «Κ» ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Δημήτρης Παπαστεργίου.
Από την έναρξη λειτουργίας του MyCoast, που έχουν «κατεβάσει» περίπου 50.000 πολίτες, σχεδόν 7.000 καταγγελίες έχουν υποβληθεί, σύμφωνα με στοιχεία της ΓΓΠΣΨΔ με επικεφαλής τον Δημ. Αναγνωστόπουλο. Η αυθαίρετη κατάληψη έκτασης αντιπροσωπεύει τουλάχιστον το 65% των καταγγελιών και ακολουθούν η παρακώλυση ελεύθερης εισόδου και η αλλοίωση μορφολογίας ακτής. Πρωταγωνιστές, ως προς τις καταγγελλόμενες αυθαιρεσίες, είναι η Πρέβεζα με 900 καταγγελίες, η Χαλκιδική (861), η Ανατολική Αττική (704), τα Δωδεκάνησα και οι Κυκλάδες.
Οι νέες, προηγμένες τεχνολογικά, λειτουργίες που θα αποκτήσει σύντομα η εφαρμογή θα στηρίζονται στην τεχνολογία της «βαθιάς μάθησης» (deep learning). Μέσω δηλαδή της χρήσης τεχνητής νοημοσύνης, η εφαρμογή θα εκπαιδεύεται στην επεξεργασία δεδομένων με τρόπο αντίστοιχο –τηρουμένων των αναλογιών– του ανθρώπινου εγκεφάλου. Το μοντέλο βαθιάς μηχανικής μάθησης της εφαρμογής έχει εκπαιδευτεί και έχει προσαρμοστεί σε δεδομένα από περίπου 80 διαφορετικές δορυφορικές εικόνες και περιοχές, όπως η Χαλκιδική, η Σαντορίνη, η Μύκονος και η Πάρος.
Η υψηλή ανάλυση των εικόνων, σε συνδυασμό με λογισμικό αυτόματης αναγνώρισης αντικειμένων και εγκαταστάσεων, όπως ομπρελοκαθίσματα, θα επιτρέπουν τον έλεγχο μεγάλης έκτασης-μήκους ακτογραμμών με κάθε φωτογράφιση. Ως εκ τούτου, όπως αναφέρουν αρμόδια στελέχη, θα επιτυγχάνεται ταχύτερος και αποτελεσματικότερος προληπτικός ή κατασταλτικός έλεγχος σε μεγαλύτερη έκταση και με χαμηλότερο κόστος, αφού συχνά δεν είναι αναγκαίος ο επιτόπιος έλεγχος και η αποστολή κλιμακίου ελεγκτών. Πέρα από τον εντοπισμό και την αντιμετώπιση ανθρωπογενών παρεμβάσεων, οι δορυφορικές λήψεις υψηλής ανάλυσης συμβάλλουν και στην επιστημονική έρευνα, με επίκεντρο την προστασία του περιβάλλοντος.