Ανώτατο όριο αύξησης δαπανών 3%-3,2% ετησίως ή περίπου 3 δισ. ευρώ για τα επόμενα τέσσερα χρόνια όρισε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την Ελλάδα στο δημοσιονομικό «μονοπάτι» που εισηγήθηκε, ενόψει της εφαρμογής των νέων δημοσιονομικών κανόνων από το 2025.
Συγκεκριμένα, οι προτάσεις που έφτασαν, σύμφωνα με πληροφορίες, στην ελληνική πλευρά προβλέπουν αύξηση των καθαρών πρωτογενών δαπανών κατά 3% το 2025, 3,1%-3,2% το 2026 και το 2027, και 3% το 2028. Πρόκειται για προτάσεις που κινούνται εντός των πλαισίων του Προγράμματος Σταθερότητας, το οποίο κατέθεσε τον περασμένο Απρίλιο η Ελλάδα στην Κομισιόν και ίσως είναι και λίγο πιο χαλαρές.
Σε κάθε περίπτωση, στο οικονομικό επιτελείο αναφέρουν ότι τους επιτρέπουν να εφαρμόσουν το πρόγραμμα της κυβέρνησης με τις παροχές που έχουν εξαγγελθεί για τα επόμενα χρόνια, όχι όμως και να τις ξεπεράσουν. Για το 2025 οι παροχές αυτές ανέρχονται συνολικά σε 870 εκατ. ευρώ και αφορούν:
1. Μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 0,5%, κόστους 215 εκατ. ευρώ.
2. Κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος για τους επαγγελματίες, κόστους 120 εκατ. ευρώ.
3. Μόνιμη επιστροφή του ειδικού φόρου κατανάλωσης στους αγρότες, κόστους 100 εκατ. ευρώ.
4. Αύξηση του φοιτητικού στεγαστικού επιδόματος με κόστος 15 εκατ. ευρώ.
Για το 2025 οι παροχές ανέρχονται συνολικά σε 870 εκατ. ευρώ.
5. Αύξηση των συντάξεων, η οποία με βάση τον γνωστό μαθηματικό τύπο εκτιμάται ότι θα κοστίσει περίπου 400 εκατ. ευρώ.
6. Αναστολή του ΦΠΑ στις οικοδομές, κόστους 20 εκατ. ευρώ.
Το επόμενο διάστημα η κυβέρνηση –όπως και των άλλων χωρών– θα διαπραγματευθεί με την Κομισιόν στη βάση των προτάσεών της για την αύξηση των καθαρών πρωτογενών δαπανών και θα συμφωνηθεί το 4ετές δημοσιονομικό – διαρθρωτικό πρόγραμμα έως τις 20 Σεπτεμβρίου. Στόχος είναι να μειώνεται το χρέος κατά 1% του ΑΕΠ ετησίως τουλάχιστον (για χώρες όπως η Ελλάδα, με χρέος άνω του 90% του ΑΕΠ τους).
Εκτέλεση προϋπολογισμού
Εν τω μεταξύ, τα οριστικά στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού την περίοδο Ιανουαρίου – Μαΐου, που δόθηκαν χθες στη δημοσιότητα, επιβεβαιώνουν την υπεραπόδοση των εσόδων.
Συγκεκριμένα, τα φορολογικά έσοδα ήταν 24,715 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 1,331 δισ. ευρώ ή κατά 5,7% έναντι του στόχου που είχε περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού.
Ωστόσο, όπως εξηγεί η ανακοίνωση του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, η υπερεκτέλεση αυτή προέρχεται κυρίως: πρώτον, από την είσπραξη δύο δόσεων του ΕΝΦΙΑ 2024 (Απρίλιος και Μάιος) συνολικού ποσού 1,150 δισ. ευρώ έναντι πρόβλεψης για ποσό 982 δισ. ευρώ, καθόσον είχε προβλεφθεί ότι η πρώτη δόση θα είχε εισπραχθεί τον Μάιο, και, δεύτερον, από την καλύτερη απόδοση των φόρων εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων του προηγούμενου έτους που εισπράχθηκαν σε δόσεις μέχρι και το τέλος Φεβρουαρίου 2024 (σημειώνεται ότι εκτιμώμενο ποσό ύψους 647 εκατ. ευρώ προσμετράται στο δημοσιονομικό αποτέλεσμα του έτους 2023), όσο και από την καλύτερη απόδοση στην είσπραξη των φόρων του τρέχοντος έτους.
Ετσι, η καθαρή υπεραπόδοση υπολογίζεται ότι είναι 600 εκατ. ευρώ, αλλά εν τω μεταξύ έχουν προστεθεί δαπάνες εκτιμώμενου ύψους 1 δισ. ευρώ (συντάξεις, έργα στη Θεσσαλία κ.ά.), επομένως χρειάζονται άλλα 400 εκατ. ευρώ υπερέσοδα για να καλυφθούν.
