Σε δυναμικό κέντρο παραγωγής λιθίου μετατρέπεται ένα εγκαταλελειμμένο χωριό στην άκρη των Ανδεων της Αργεντινής, ανοίγοντας νέες οικονομικές προοπτικές για την απομακρυσμένη περιοχή, που άλλοτε έσφυζε από ζωή χάρη στο κοντινό θειωρυχείο. Πρόκειται για ένα από τα πέντε μεγάλα τέτοια έργα στην Αργεντινή, που την καθιστούν ιδανικό πεδίο στρατηγικής αντιπαλότητας μεταξύ Κίνας και ΗΠΑ, οι οποίες διεκδικούν τις απαραίτητες προμήθειες για την ενεργειακή μετάβαση.
Το λίθιο, ο «λευκός χρυσός» όπως συχνά αποκαλείται, είναι αναγκαίο για την παραγωγή μπαταριών και συνεπώς για την αποθήκευση ενέργειας και τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Η Αργεντινή είναι η τέταρτη μεγαλύτερη παραγωγός στον κόσμο, έχοντας το ένα πέμπτο των αποθεμάτων στη Γη. Στην περιοχή των Ανδεων συγκεκριμένα έχει εντοπιστεί το δεύτερο μεγαλύτερο κοίτασμα. Και όσο η παραγωγή στη χώρα αυξάνεται, το Πεκίνο και η Ουάσιγκτον θέλουν να πάρουν μερίδιο της πίτας. Η Κίνα, μεγάλη παραγωγός μπαταριών λιθίου και η χώρα που επεξεργάζεται το μεγαλύτερο μέρος του παγκόσμιου αποθέματος λιθίου, έχει σαφές πλεονέκτημα σε ό,τι αφορά τις επενδύσεις στην παραγωγή της Αργεντινής. Οι ΗΠΑ, όμως, προσπαθούν να αναπτύξουν τις δικές τους εφοδιαστικές αλυσίδες «καθαρών» τεχνολογιών εκτός του κινεζικού ελέγχου κι έτσι θέλουν να σταματήσουν την αυξανόμενη επιρροή του Πεκίνου στη Νότια Αμερική με νέες επενδύσεις.
Σχεδόν το 60% των κοιτασμάτων λιθίου βρίσκεται σε ένα γεωγραφικό τρίγωνο μεταξύ Αργεντινής, Χιλής και Βολιβίας. Ενώ η Βολιβία δυσκολεύεται να ανεβάσει την παραγωγή και όσο η εξόρυξη στη Χιλή έχει επιβραδυνθεί, η Αργεντινή έχει επιταχύνει χάρη στις ιδιωτικές επενδύσεις. Τα τελευταία χρόνια μάλιστα έχει γίνει μία από τις πιο ελκυστικές αγορές για επενδύσεις, συγκεντρώνοντας το ενδιαφέρον μιας μεγάλης ομάδας διεθνών επιχειρήσεων στην αγορά λιθίου.
Στα βορειοδυτικά της χώρας έχουν ξεκινήσει σχεδόν 40 έργα, εκ των οποίων η πλειονότητα βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο. Σύμφωνα με πρόσφατη παγκόσμια ανάλυση για την εξόρυξη λιθίου, τα 11 από τα 42 έργα που αναμένεται να ξεκινήσουν μεταξύ 2024 και 2026 βρίσκονται στην Αργεντινή, περισσότερα δηλαδή από κάθε άλλη χώρα.
Βάσει στοιχείων από την κυβέρνηση της Αργεντινής, ανάμεσα στο 2020 και το 2023 έγιναν επενδύσεις 3,2 δισ. δολαρίων από κινεζικές εταιρείες για προγράμματα εξόρυξης, συμπεριλαμβανομένων επτά έργων λιθίου. Οι ΗΠΑ επένδυσαν σε τρία τέτοια έργα. Επίσης, οι κινεζικές επενδύσεις πέτυχαν τον στόχο τους: το 2023, τουλάχιστον το 40% των εξαγωγών λιθίου κατέληξαν στην Κίνα, έναντι 9% στις ΗΠΑ.
Ωστόσο, η ισορροπία φαίνεται να άλλαξε με την εκλογή του Χαβιέ Μιλέι, ο οποίος έκανε στροφή στην εξωτερική πολιτική της χώρας και δείχνει να προτιμά να έχει στενότερες σχέσεις με τις ΗΠΑ εις βάρος των δεσμών του με την Κίνα.
Ενδεικτικά, τον Δεκέμβριο του 2023 ο Μιλέι απέρριψε πρόταση να μπει στην ομάδα των αναδυόμενων οικονομιών BRICS, όπου η Κίνα έχει κυρίαρχο ρόλο. Από την άλλη, οι ΗΠΑ προσπαθούν να διασφαλίσουν εγγυήσεις για ομαλή ροή λιθίου από την Αργεντινή.
