Δυναμική επιστροφή στον τομέα της κατασκευής πραγματοποιούν το τελευταίο διάστημα οι μεγάλοι κατασκευαστικοί όμιλοι, ενώ σχεδιάζουν και την περαιτέρω επέκτασή τους στον συναφή τομέα των έργων παραχώρησης εκμετάλλευσης, θέλοντας να ενισχύσουν και το σκέλος της παραγωγής εσόδων σε σταθερή βάση και για μεγάλο χρονικό διάστημα. Την ίδια στιγμή, όσοι όμιλοι είχαν αναπτύξει σημαντική παρουσία στον τομέα της ενέργειας ή των έργων ΑΠΕ (Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας) προχώρησαν σε κινήσεις αποεπένδυσης, καταγράφοντας και σημαντικές υπεραξίες.
Η ρευστότητα που έχει αντληθεί πρόκειται να διοχετευθεί στη διεκδίκηση νέων έργων τόσο στην εγχώρια, όσο και στη διεθνή αγορά, παράλληλα βέβαια με την περαιτέρω μείωση του τραπεζικού δανεισμού και την ενίσχυση των ισολογισμών των εταιρειών, έπειτα από μια δύσκολη περίοδο που μεσολάβησε, εξαιτίας της οικονομικής κρίσης.
Η πρόσφατη συμφωνία της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ για την πώληση της συμμετοχής της στην ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή, θα προσθέσει 880 εκατ. ευρώ στο «ταμείο» του ομίλου, κεφάλαια που θα αξιοποιηθούν για την περαιτέρω ενίσχυση του ρόλου των κατασκευών και των έργων παραχώρησης, όπως επίσης και του τομέα της διαχείρισης απορριμμάτων, όπου αναμένεται σημαντικός όγκος νέων διαγωνισμών το επόμενο διάστημα.
Αντίστοιχα, η Ελλάκτωρ ολοκλήρωσε πρόσφατα την πλήρη πώληση (100%) της θυγατρικής Ανεμος, στον όμιλο Motor Oil, έναντι συνολικού τιμήματος 1,12 δισ. ευρώ. Παράλληλα, βρίσκεται σε εξέλιξη και η πώληση της Ηλέκτωρ, θυγατρικής στον τομέα της διαχείρισης απορριμμάτων, επίσης στη Motor Oil, αντί 114 εκατ. ευρώ. Πέραν του μηδενισμού του δανεισμού, η εισηγμένη εξασφάλισε και σημαντική ρευστότητα άνω των 700 εκατ. ευρώ, που σχεδιάζει να αξιοποιήσει κατ’ αρχάς για την ανάπτυξη έργων ακινήτων, όπως η μαρίνα Αλίμου, η έκταση στις Γούρνες Ηρακλείου (πρώην αμερικανική βάση) και το ακίνητο του Καμπά στην Παλλήνη.
Μετά τις κινήσεις αυτές, το επόμενο βήμα για μερίδα εταιρειών θα είναι η διεκδίκηση νέων συμβάσεων παραχώρησης στις αγορές των Βαλκανίων, με ιδιαίτερη έμφαση στη Ρουμανία, αλλά και στη Βουλγαρία και στη Σερβία. Για παράδειγμα, τόσο ο όμιλος Intrakat, όσο και ο όμιλος ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ εμφανίζονται ιδιαίτερα «θερμοί» για την επέκταση της παρουσίας τους στην κατασκευαστική αγορά της Ρουμανίας. Οπως ανέφερε εντός της εβδομάδας η διοίκηση της Intrakat, η αγορά της Ρουμανίας παρουσιάζει υψηλή διαθεσιμότητα και απορροφητικότητα ευρωπαϊκών πόρων για μεγάλα έργα, ενώ προωθεί πλέον τη χρήση των ΣΔΙΤ και των έργων παραχώρησης, όπου η ελληνική εταιρεία διατηρεί ισχυρό ενδιαφέρον. Η Intrakat φιλοδοξεί να τετραπλασιάσει τα έσοδά της από τη ρουμανική αγορά, με δεδομένο ότι μόνο κατά την προσεχή διετία θα δημοπρατηθούν νέα έργα συνολικής αξίας 26 δισ. ευρώ.
Αντίστοιχα και ο όμιλος ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, διά στόματος του επικεφαλής Γιώργου Περιστέρη, θα επιδιώξει την ανάληψη νέων έργων παραχώρησης, τόσο στη Ρουμανία όσο και στη Βουλγαρία. Απευθυνόμενος στους μετόχους της πρόσφατης γενικής συνέλευσης, ο κ. Περιστέρης επισήμανε ότι «γνωρίζουμε ότι στις αγορές αυτές σχεδιάζονται έργα παραχώρησης της τάξεως των 2-3 δισ. ευρώ συνολικής επενδυτικής δαπάνης, κάτι που σημαίνει ότι τα ίδια κεφάλαια που απαιτούνται, είναι σε επίπεδο που μπορούμε να καλύψουμε ως όμιλος. Μόλις προκηρυχθούν λοιπόν οι σχετικοί διαγωνισμοί, θα επιδιώξουμε να συμμετάσχουμε».
Αυτό που είναι εμφανές πάντως, είναι η ενίσχυση του ρόλου του κατασκευαστικού τομέα στη δομή των εισηγμένων κατασκευαστικών ομίλων. Η διαφορά σε σχέση με το παρελθόν δεν είναι μόνο η αύξηση της συνεισφοράς του τομέα στον κύκλο εργασιών των εταιρειών, αλλά και στη λειτουργική κερδοφορία, καθώς τα έργα νέας γενιάς που έχουν αναλάβει την τελευταία διετία οι εταιρείες, εκτιμάται ότι θα είναι πιο κερδοφόρα σε σχέση με όσα ολοκληρώνονται αυτή την περίοδο. Αυτό κατέστη εφικτό λόγω της σημαντικής μείωσης των εκπτώσεων που δόθηκαν, ειδικά στις συμβάσεις μεγάλης αξίας, όπου παρατηρήθηκαν ακόμα και μονοψήφια ποσοστά.
Εν τω μεταξύ, όπως αναφέρουν φορείς της κατασκευαστικής αγοράς, πέραν του υφιστάμενου ανεκτέλεστου ύψους άνω των 17 δισ. ευρώ που έχουν συγκεντρώσει οι τέσσερις μεγάλοι όμιλοι (ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, Intrakat, Αβαξ και ΜΕΤΚΑ), εντός των επόμενων 18-24 μηνών αναμένεται να έχουν ολοκληρωθεί πρόσθετοι διαγωνισμοί ύψους 8-10 δισ. ευρώ. Συνολικά, έως το τέλος της δεκαετίας αναμένονται έργα υποδομών ύψους 40-50 δισ. ευρώ, εκ των οποίων περίπου το 37% αφορά ενεργειακά έργα, στο πλαίσιο της πράσινης μετάβασης, το 31% αφορά αναβαθμίσεις του σιδηροδρομικού δικτύου και το 17% νέους οδικούς άξονες.
