Μήπως είναι μία ακόμη φούσκα, ανάλογη εκείνης στις αρχές της δεκαετίας του 2000 που έμεινε στην ιστορία ως η φούσκα των dot.com; Η πυρετώδης άνοδος των αγορών εν μέσω παγκόσμιου ενθουσιασμού για την τεχνητή νοημοσύνη και των ενδεχομένως παράλογων προσδοκιών που έχει εμπνεύσει, ωθεί πολλούς να την παρομοιάσουν με το τότε και να αναρωτηθούν κατά πόσον οι τιμές των μετοχών έχουν διογκωθεί από την αισιοδοξία για μια νέα ανατρεπτική τεχνολογία.
Ο πυρετός γύρω από την τεχνητή νοημοσύνη που έχει καταλάβει επιχειρήσεις και επενδυτές σε συνδυασμό με τις αντοχές πολλών οικονομιών και ιδιαιτέρως της αμερικανικής οικονομίας έχει εκτοξεύσει στα ύψη τον δείκτη S&P 500 που βρίσκεται πλέον σε επίπεδα 50% πάνω από το χαμηλό του Οκτωβρίου 2022. Σε ό,τι αφορά τον κυρίως δείκτη εταιρειών υψηλής τεχνολογίας, τον Nasdaq, έχει ενισχυθεί κατά 70% από τα τέλη του 2022. Εύκολα εντοπίζει κανείς ομοιότητες και αναλογίες με την κατάσταση που επικρατούσε στις αγορές στα τέλη του περασμένου αιώνα και τα πρώτα χρόνια του 21ου αιώνα. Μια μικρή ομάδα εταιρειών υψηλής τεχνολογίας, μεταξύ των οποίων η βιομηχανία μικροεπεξεργαστών Nvidia, αναδεικνύεται σε ηγετική δύναμη της σημερινής αγοράς και θυμίζει, έτσι, τους «τέσσερις ιππότες της Αποκάλυψης», όπως είχαν χαρακτηριστεί στα τέλη της δεκαετίας του 1990 οι Cisco, Dell, Microsoft και Intel.
Η έκρηξη των μετοχών της Nvidia κατά 4.300% σε 5 χρόνια θυμίζει την άνοδο κατά 4.500% της Cisco την πενταετία μέχρι το 2000.
Η ιλιγγιώδης άνοδος των μετοχών της Nvidia, η οποία μέσα στα τελευταία πέντε χρόνια έχει σημειώσει διαστημική εκτόξευση κατά 4.300%, θυμίζει την άνοδο κατά 4.500% που είχε σημειώσει η εταιρεία εξοπλισμού δικτύου Cisco την πενταετία μέχρι το 2000. Η Cisco ηγείτο τότε κι εκείνη μιας άλλης επανάστασης, της επανάστασης του Ιντερνετ, και όπως ακριβώς προσφάτως η Nvidia, η Cisco ξεπέρασε τότε τη Microsoft σε χρηματιστηριακή αξία. Η Nvidia, πρωταθλήτρια των μικροεπεξεργαστών για την τεχνητή νοημοσύνη, ξεπέρασε προ ημερών τη Microsoft σε χρηματιστηριακή αξία, καθώς έφτασε στα 3,3 τρισ. δολ. Οι χρηματιστηριακές αξίες των σημερινών τεχνολογικών εταιρειών έχουν αυξηθεί όπως και τότε. Πολλοί από τους σημερινούς τεχνολογικούς κολοσσούς φαίνεται, όμως, να βρίσκονται σε πολύ καλύτερη οικονομική κατάσταση από εκείνη στην οποία βρίσκονταν οι εταιρείες του dot.com στα τέλη της δεκαετίας του 1990 και στις αρχές της δεκαετίας του 2000. Από άλλη άποψη, μπορεί κανείς να διαπιστώσει ότι ο ενθουσιασμός των επενδυτών για τη νέα τεχνολογία δεν έχει εκτοξευθεί ακόμη στα παράλογα επίπεδα στα οποία βρισκόταν κατά την εκπνοή του προηγούμενου αιώνα και στις αρχές του αιώνα μας.
Με δεδομένες τις αναλογίες, τις ομοιότητες και τις διαφορές, επικρατεί η ανησυχία πως η άνοδος της τεχνητής νοημοσύνης και το ράλι που προκαλεί στις αγορές μπορεί να έχει το ίδιο άδοξο τέλος με αυτό που είχε η φούσκα των dot.com: μια συντριβή επικών διαστάσεων. Οπως ακριβώς είχε συμβεί με τη φούσκα των dot.com, έτσι και σήμερα ο τομέας της τεχνολογίας της πληροφορίας έχει διογκωθεί τόσο ώστε να αντιπροσωπεύει το 32% της συνολικής χρηματιστηριακής αξίας του δείκτη S&P 500. Πρόκειται για το μεγαλύτερο ποσοστό που έχει καταγραφεί από το 2.000, οπότε είχε φτάσει στο 35% σύμφωνα με στοιχεία της LSEG Datastream. Και επιπλέον τρεις μόνον εταιρείες, οι Microsoft, Apple και Nvidia, αντιπροσωπεύουν το 20% του δείκτη. Ισως, όμως, η σημαντικότερη διαφορά να είναι αυτή που επισήμανε προ ημερών ο τότε διευθύνων σύμβουλος της Cisco, Τζον Τσάμπερς. Μιλώντας στη Wall Street Journal, σχολίασε τη διαστημική εκτόξευση της Nvidia αναγνωρίζοντας τις αναλογίες ανάμεσα στο τότε και στο τώρα. Υπογράμμισε, ωστόσο, πως η τεχνητή νοημοσύνη έχει σήμερα μια δυναμική ασύγκριτη με κάθε άλλη από τις προηγούμενες τεχνολογικές επαναστάσεις.
