Καθώς η Αθήνα ανακάμπτει από μια παρατεταμένη οικονομική κρίση και από τις επιπτώσεις της πανδημίας COVID-19, αντιμετωπίζει αυξημένα επίπεδα κυκλοφοριακής συμφόρησης, ξεπερνώντας τα προ κρίσης επίπεδα. Ταυτόχρονα, το σύστημα δημόσιων συγκοινωνιών δυσκολεύεται να ανταποκριθεί στην υψηλή ζήτηση αστικών μετακινήσεων, ενώ η αγορά ταξί παραμένει αυστηρά ρυθμισμένη. Σε αυτό το απαιτητικό πλαίσιο, οι καινοτόμες υπηρεσίες κινητικότητας μπορούν να προσφέρουν πιο αποτελεσματικές, ευέλικτες και οικονομικά προσιτές λύσεις μετακίνησης.
Οι υπηρεσίες διαμοιρασμού μεταφορών, γνωστές και ως «ridesharing», αναδεικνύονται ως σημαντικός παράγοντας για την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη της Αθήνας. Οι υπηρεσίες «ridesharing» περιλαμβάνουν διάφορα μοντέλα, όπως οι υπηρεσίες μίσθωσης διαδρομών «ridehailing», που παρέχουν τη δυνατότητα παραγγελίας εξατομικευμένου δρομολογίου με ιδιωτικής χρήσης όχημα από επαγγελματίες ή μη επαγγελματίες οδηγούς, μέσω πλατφόρμας και με δυναμικά μεταβαλλόμενο κόμιστρο. Από την άλλη, οι υπηρεσίες μίσθωσης διαδρομών με ταξί «e-hail taxi» παρέχουν τη δυνατότητα παραγγελίας εξατομικευμένου δρομολογίου μέσω πλατφόρμας και με σταθερή τιμολόγηση, όπως καθορίζεται από τη νομοθεσία. Επιπλέον, μέσω των υπηρεσιών συνεπιβατισμού «ridepooling» προβλέπεται η κοινή χρήση μιας διαδρομής με άλλους μετακινούμενους-χρήστες της πλατφόρμας, σε ιδιωτικής χρήσης οχήματα.
Συνεπώς, οι υπηρεσίες αυτές όχι μόνο ενισχύουν την κινητικότητα, αλλά επίσης συμβάλλουν στην αποφόρτιση του οδικού δικτύου, στη μείωση της κυκλοφοριακής συμφόρησης και των εκπομπών CO2, και στη βελτίωση της οδικής ασφάλειας. Στο πλαίσιο αυτό και κυρίως στις δυνατότητες και στα οφέλη των υπηρεσιών ridesharing στην Αθήνα έως το 2030 εστίασε και η έρευνα που πραγματοποίησε ο Τομέας Μεταφορών και Συγκοινωνιακής Υποδομής του ΕΜΠ.
Η έρευνα ανέδειξε ότι η εισαγωγή αυτών των υπηρεσιών αναμένεται να προσελκύσει εκατοντάδες χιλιάδες καθημερινούς χρήστες, να δημιουργήσει χιλιάδες θέσεις εργασίας και να έχει σημαντικά οφέλη σε όρους εξοικονόμησης καυσίμων και μείωσης εκπομπών ρύπων. Η κοινωνικοοικονομική ανάλυση της έρευνας κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι υπηρεσίες «ridesharing» έχουν υψηλό εσωτερικό βαθμό απόδοσης και καθαρή παρούσα αξία, δείχνοντας ότι η επένδυση σε αυτές μπορεί να έχει σημαντικό, θετικό αντίκτυπο στην οικονομική ευημερία και την ποιότητα ζωής στην πόλη.
Συγκεκριμένα, με βάση την κοινωνικοοικονομική ανάλυση και ανάλυση αγοράς μέχρι το 2030, η υιοθέτηση των υπηρεσιών «ridesharing» στην ευρύτερη περιοχή της Αθήνας αναμένεται να:
Οι υπηρεσίες «ridesharing» ενισχύουν την κινητικότητα και συμβάλλουν στην αποφόρτιση του οδικού δικτύου.
– Προσελκύσει από 647.000 έως 772.000 καθημερινά μετακινούμενους.
– Δημιουργήσει 17.400 έως 36.000 πλήρους και μερικής απασχόλησης θέσεις εργασίας.
– Μειώσει τον χρόνο ταξιδιού με ιδιωτικής χρήσης αυτοκίνητα κατά 92-116 εκατ. ώρες.
– Μειώσει τις εκπομπές CO2 κατά 71.000 έως 90.000 τόνους.
– Εξοικονομήσει 29 έως 37 εκατ. λίτρα καυσίμων.
– Βελτιώσει την οδική ασφάλεια, μειώνοντας τους ελαφρά τραυματίες και νεκρούς έως και 130 και 20, αντίστοιχα.
– Εξοικονομήσει δημόσιους χώρους από 4,2% έως 5,3%.
*Ο κ. Γιώργος Γιαννής είναι καθηγητής ΕΜΠ, διευθυντής Τομέα Μεταφορών και Συγκοινωνιακής Υποδομής ΕΜΠ.
