Το δίπολο της αξιοποίησης των ευκαιριών που προκύπτουν από τη νέα τεχνολογία της GenAI και ταυτόχρονα της απόκτησης νέων δεξιοτήτων αποτελεί βασικό μέλημα των εργαζομένων παγκοσμίως, αλλά και στη χώρα μας. Σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας της PwC Global Workforce Hopes & Fears Survey 2024 που διεξήχθη μεταξύ 56.000 εργαζομένων σε 50 χώρες και περιοχές (συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας), περισσότεροι από ένας στους τέσσερις ερωτηθέντες δηλώνουν ότι είναι πολύ ή εξαιρετικά πιθανό να αλλάξουν εργοδότη τους επόμενους 12 μήνες. Το ποσοστό αυτό είναι υψηλότερο σε σύγκριση με την περίοδο της «μεγάλης παραίτησης» το 2022, με τις συνέπειες της πανδημίας να έχουν αφήσει ανεξίτηλο αποτύπωμα στην αγορά εργασίας.
Σύμφωνα με την ίδια έρευνα, οι εργαζόμενοι σε πολύ μεγάλο ποσοστό δηλώνουν ότι ο φόρτος εργασίας τους έχει αυξηθεί σημαντικά τον τελευταίο χρόνο, ενώ ταυτόχρονα σχεδόν τα δύο τρίτα των ερωτηθέντων παρατηρούν ότι ο ρυθμός των αλλαγών στην εργασία τους έχει αυξηθεί κατά το ίδιο χρονικό διάστημα. Οι εργαζόμενοι πλέον αισθάνονται μια διπλή πίεση, καθώς οι υψηλότερες απαιτήσεις και ανάγκες στην εργασία έρχονται να συνδυαστούν, αλλά και να ενταθούν, από ένα ντόμινο συνεχών αλλαγών στον τρόπο με τον οποίο εργάζονται. Εχοντας αυτό ως δεδομένο, αντίβαρο στις παραπάνω πιέσεις αποτελεί η ανάπτυξη των δεξιοτήτων, αλλά και η αξιοποίηση τεχνολογικών εργαλείων αιχμής. Με βάση τα ευρήματα της έρευνας, λιγότεροι από τους μισούς ερωτηθέντες πιστεύουν ότι οι εργοδότες τους τους παρέχουν αρκετές ευκαιρίες για την εκμάθηση νέων δεξιοτήτων, ενώ η μη παροχή των ευκαιριών αυτών αποτελεί βασικό παράγοντα αλλά και κίνητρο αλλαγής εργασιακού περιβάλλοντος.
Την ίδια στιγμή, εξαιρετικά σημαντικός εμφανίζεται να είναι και ο ρόλος της νέας τεχνολογίας της GenAI στην αγορά εργασίας, καθώς πάνω από το 80% των εργαζομένων που χρησιμοποιούν καθημερινά τη νέα αυτή τεχνολογία αναμένουν ότι θα κάνει τον χρόνο τους στη δουλειά πιο αποδοτικό τους επόμενους 12 μήνες. Παράλληλα, ένας στους δύο από εκείνους που την αξιοποιούν αναμένει ότι θα οδηγήσει σε υψηλότερους μισθούς, ποσοστό που αυξάνεται στο 76% μεταξύ εκείνων που αξιοποιούν την GenAI σε καθημερινή βάση. Εντούτοις, και σε αυτόν τον τομέα παρατηρείται έντονο ψηφιακό χάσμα, καθώς ένα σημαντικό ποσοστό των εργαζομένων δεν έχει χρησιμοποιήσει την GenAI στην εργασία του. Οι λόγοι, σύμφωνα με τους ίδιους, είναι πως είτε δεν υπάρχουν ευκαιρίες χρήσης της τεχνολογίας στον τομέα τους, είτε δεν έχουν πρόσβαση οι ίδιοι στα σχετικά εργαλεία, είτε δεν γνωρίζουν πώς να τα χρησιμοποιήσουν. Αυτό σημαίνει πως οι εργοδότες καλούνται να επενδύσουν σημαντικά στην εκπαίδευση και την πρόσβαση των εργαζομένων τους στις νέες και αναδυόμενες τεχνολογίες παρέχοντας στους ανθρώπους τους ευκαιρίες εξέλιξης.
Οι εργαζόμενοι σε πολύ μεγάλο ποσοστό δηλώνουν ότι ο φόρτος εργασίας τους έχει αυξηθεί σημαντικά τον τελευταίο χρόνο.
Λαμβάνοντας τα παραπάνω υπόψη, ένα συνεχώς αυξανόμενο ποσοστό εργαζομένων είναι διατεθειμένο να αλλάξει εργοδότη, εφόσον κρίνει πως οι ευκαιρίες ανάπτυξης νέων δεξιοτήτων και κατά συνέπεια εργασιακής ανέλιξης είναι περιορισμένες στο σημερινό εργασιακό περιβάλλον του. Αυτό με τη σειρά του αποτελεί ένα σήμα κινδύνου για τους εργοδότες, οι οποίοι θα πρέπει να προσφέρουν ένα συνδυασμό ευκαιριών για reskilling/upskilling και τρόπους ενεργής εμπλοκής των ίδιων των εργαζομένων στη συν-διαμόρφωση των επιχειρηματικών μετασχηματισμών που είναι αναγκαίοι για τις ίδιες τις επιχειρήσεις.
Οπως όμως και με άλλες τεχνολογικές καινοτομίες στο παρελθόν, υπάρχει κίνδυνος να διαψευσθούν εν μέρει οι προσδοκίες πολλών εργαζομένων και επιχειρήσεων, καθώς ακόμα και η γρήγορη υιοθέτηση της GenAI μπορεί να οδηγήσει σε νέα υψηλότερα επίπεδα αποδοτικότητας που να θεωρηθούν μέσα σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα το νέο σημείο αναφοράς. Αρα και τα οφέλη των νέων δυνατοτήτων που ξεδιπλώνονται από την GenAI, να μην οδηγήσουν σε μονομερή αύξηση μισθών, αλλά σε αναδιάρθρωση και δημιουργία νέων επαγγελμάτων, καθώς και μείωση κόστους για τις επιχειρήσεις που έχουν βάλει στο DNA τους την υιοθέτηση καινοτομίας.
*O κ. Κωνσταντίνος Τάκος είναι επικεφαλής του τμήματος Workforce Transformation της PwC Ελλάδας.
