Την Παρασκευή, οι ηγέτες του τρικομματικού συνασπισμού της Γερμανίας ανακοίνωσαν τo πλαίσιο της δημοσιονομικής συμφωνίας τους, η οποία συνδυάζει τη μέτρια λιτότητα για τον προϋπολογισμό του 2025 με ορισμένα χρήσιμα μέτρα για την αναθέρμανση της προσφοράς. Ο κίνδυνος διάλυσης της κυβέρνησης με επακόλουθο τις πρόωρες εκλογές το φθινόπωρο δείχνει να έχει υποχωρήσει κι άλλο, χωρίς να έχει εξαφανιστεί εντελώς. Ομάδες των Σοσιαλδημοκρατών του SPD και των κεντροαριστερών Πρασίνων είναι δυσαρεστημένες με βασικές πτυχές του προσχεδίου του προϋπολογισμού, το οποίο η κυβέρνηση θέλει να οριστικοποιήσει έως τις 17 Ιουλίου, προτού αποφανθεί το κοινοβούλιο το φθινόπωρο. Πάντως, η προαναφερθείσα συμφωνία δεν αποτελεί τη σημαντική ανακάλυψη που χρειάζεται η Γερμανία για να επανέλθει σε ανάπτυξη σταθερή όμοια προς τον μέσο όρο της Ευρωζώνης ή πέραν αυτού. Ωστόσο, το Βερολίνο κάνει ένα σημαντικό βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση. Οι ηγέτες του κυβερνητικού συνασπισμού έλαβαν ορισμένες σκληρές δημοσιονομικές αποφάσεις, ενώ, ταυτόχρονα, τον διέσωσαν, αναβάλλοντας μερικές από τις δυσκολότερες επιλογές μετά τις επόμενες εκλογές, που πιθανότατα θα διεξαχθούν τον Σεπτέμβριο του 2025. Οι πιο ενδελεχείς μεταρρυθμίσεις, συμπεριλαμβανομένης της χαλάρωσης του φρένου του χρέους, ώστε να δημιουργηθεί χώρος για χαμηλότερους φόρους στις επιχειρήσεις, περισσότερες δημόσιες επενδύσεις και αξιόπιστη μακροπρόθεσμη χρηματοδότηση του στρατού, θα περιμένουν έως ότου μια (νέα) κυβέρνηση σφυρηλατήσει μια βάση συναίνεσης ανάμεσα στην Κεντροδεξιά και στην Κεντροαριστερά.
Η κυβέρνηση αναμένει ότι τα μέτρα αναζωογόνησης της προσφοράς θα ενισχύσουν 0,5 της ποσοστιαίας μονάδας την ανάπτυξη το 2025, εκτίμηση η οποία θεωρείται υψηλή. Η συμφωνία ωστόσο μας δίνει τη δυνατότητα να διατηρήσουμε τις προβλέψεις μας για την ανάπτυξη της Γερμανίας στο 0,2% το 2024 και στο 1,4% το 2025. Το βέλτιστο τμήμα της συμφωνίας ήταν η πρωτοβουλία για την ενδυνάμωση του αναπτυξιακού δυναμικού της Γερμανίας. Τα επιμέρους 49 μέτρα περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, δημοσιονομικά κίνητρα για εργασία πέρα από το νόμιμο όριο ηλικίας συνταξιοδότησης και υπερωρίες, άρση εμποδίων για την έναρξη εργασίας των μεταναστών, αυστηρότερες ποινές για τους λαμβάνοντες επιδόματα που αρνούνται προσφορά κατάλληλης εργασίας, φορολογικά κίνητρα για την αύξηση των εταιρικών επενδύσεων (ελαφρώς πιο γενναιόδωρες αποσβέσεις για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα), πιο πολλές προσιτές πιστώσεις από την κρατική τράπεζα KfW για μικρομεσαίες επιχειρήσεις, καθώς και φορολογικά κίνητρα για έρευνα και ανάπτυξη. Οπως ήταν αναμενόμενο, οι συμμετέχοντες στις σχετικές συνομιλίες χρειάστηκε να καταφύγουν σε μερικά ενδιαφέροντα λογιστικά μέτρα για να καταστήσουν τις πολιτικές προτεραιότητες των τριών μερών (όχι αυξήσεις φόρων, όχι περικοπές κοινωνικής πρόνοιας, τόνωση της πράσινης πολιτικής και αμυντικές δαπάνες τουλάχιστον στο 2% του ΑΕΠ) συμβατές με το περιοριστικό πλαίσιο του συνταγματικού φρένου στον δανεισμό.
Επιπλέον, πρέπει να εξασφαλισθεί εξοικονόμηση 16 δισ. ευρώ τους προσεχείς μήνες ή να υλοποιηθεί με την εκτέλεση του προϋπολογισμού το 2025, διότι μέρος των χρημάτων, που διατίθενται για συγκεκριμένους σκοπούς, συνήθως δεν δαπανάται. Μια σοβαρή αύξηση κατά 1,2 δισ. ευρώ για την άμυνα, πλην των δαπανών στο πλαίσιο του ειδικού ταμείου εκτός προϋπολογισμού των 100 δισ. ευρώ, που συστήθηκε αμέσως μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022, συνδυάζεται με το ότι εξουσιοδοτείται το υπουργείο Αμυνας να μεταφέρει την πληρωμή ορισμένων μεγάλων εξοπλιστικών παραγγελιών μετά το 2027. Τέλος, μια ελαφρά μείωση των ομοσπονδιακών δαπανών στα 481 δισ. ευρώ το 2025 από 489 δισ. ευρώ φέτος υποτίθεται ότι θα μειώσει το δημοσιονομικό έλλειμμα στα 44 δισ. ευρώ το επόμενο έτος από 50,5 δισ. ευρώ το 2024.
* O κ. Χόλγκερ Σμίεντινγκ είναι οικονομολόγος της επενδυτικής τράπεζας Berenberg.
