Κανένα διοικητικό συμβούλιο που σέβεται τον εαυτό του δεν θα πλήρωνε τον διευθύνοντα σύμβουλο μιας εταιρείας εξ ολοκλήρου σε μετρητά. Ωστόσο, για τους ίδιους τους διευθυντές, τουλάχιστον στην Ευρώπη, είναι ο κανόνας. Τα μη εκτελεστικά μέλη του διοικητικού συμβουλίου των επιχειρήσεων στο Λονδίνο, στο Αμστερνταμ και στη Φρανκφούρτη συνήθως εισπράττουν αμοιβές σε μετρητά, ενώ κατέχουν ένα σχετικά μικρό τμήμα μετοχών. Αρα έχουν ελάχιστο κοινό οικονομικό συμφέρον με τους μετόχους, που φαινομενικά εκπροσωπούν. Το να τους δώσουμε περισσότερες μετοχές, όπως συνηθίζεται στις ΗΠΑ, θα μπορούσε να βελτιώσει τη δέσμευσή τους και ακόμα και την ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης. Ενας τυπικός μη εκτελεστικός διευθυντής μιας εταιρείας στον S&P 500 λαμβάνει περίπου 300.000 δολάρια τον χρόνο, εκ των οποίων περίπου το 60% προέρχεται από κοινές μετοχές και το 40% από μετρητά, σύμφωνα με την εταιρεία συμβούλων αμοιβών Pay Governance. Επιπλέον, το 95% των εταιρειών του αμερικανικού δείκτη S&P 500 έχει ως κατευθυντήρια γραμμή την κατοχή μετοχών από τα διοικητικά στελέχη τους. Κι αυτό συνήθως μεταφράζεται στο ότι οι διευθυντές/ριες πρέπει να κατέχουν μετοχές αξίας τουλάχιστον πενταπλάσιας της ετήσιας βασικής αμοιβής τους σε μετρητά.
Στη Γηραιά Ηπειρο, τώρα, οι αποδοχές είναι χαμηλότερες. Οι συνολικές αμοιβές ανά μέλος του διοικητικού συμβουλίου σε μεγάλες εισηγμένες εταιρείες φθάνουν κατά μέσον όρο περίπου τις 100.000 δολάρια στη Βρετανία, στην Ισπανία, στην Ιταλία και στην Ολλανδία, σύμφωνα με δεδομένα του 2022 από την εταιρεία εξεύρεσης προσωπικού Spencer Stuart. Μια έκθεση από το WTW και το ecoDa, ένα πανευρωπαϊκό σώμα διευθυντών, διαπίστωσε ότι μόνο οι μισές από τις μεγαλύτερες εταιρείες του Ηνωμένου Βασιλείου είτε πλήρωναν σε μετοχές εξωτερικά μέλη του Δ.Σ. είτε είχαν κατευθυντήριες γραμμές για τη διακράτηση μετοχών. Τα ποσοστά στη Γερμανία και στην Ιταλία ήταν 20% και 10% αντιστοίχως. Καμία μεγάλη ισπανική εταιρεία δεν πληρώνει τους/τις διευθυντές/ριές της σε μετοχές. Αυτό εν μέρει μπορεί να αποδοθεί στους κανονισμούς. Στην Ολλανδία, ο κώδικας εταιρικής διακυβέρνησης αποθαρρύνει ρητώς τις εταιρείες που εδρεύουν στη χώρα να προσφέρουν στα μέλη του εποπτικού συμβουλίου αποζημίωση βάσει μετοχών. Το αποτέλεσμα είναι η έλλειψη ευθυγράμμισης μεταξύ των μετόχων των ευρωπαϊκών εταιρειών και των μελών του διοικητικού συμβουλίου, που υποθετικά τους υποστηρίζουν. Πάρτε τον γίγαντα ημιαγωγών ASML. Εκτός από τον πρόεδρο Νιλς Αντερσεν, κανένα μέλος του εποπτικού συμβουλίου δεν κατείχε μετοχές στην ολλανδική εταιρεία στα τέλη του 2023, σύμφωνα με την ετήσια έκθεσή της. Συγκρίνετε αυτό με τον αμερικανικό όμιλο ημιαγωγών Qualcomm, όπου τα μη εκτελεστικά στελέχη, εκτός προέδρου Δ.Σ., κατέχουν μετοχές πενταπλάσιας αξίας των αμοιβών τους σε μετρητά, σύμφωνα με υπολογισμούς του Breakingviews.
Σχεδόν οι μισοί διευθυντές σε ευρωπαϊκές εταιρείες πιστεύουν ότι υπάρχει πιθανή σύγκρουση συμφερόντων, που είναι εγγενής στη λήψη μετοχών, σύμφωνα με έρευνα της WTW και της ecoDa. Μια παλιά ιδέα στη Βρετανία και στην ηπειρωτική Ευρώπη είναι ότι τα εξωτερικά μέλη του Δ.Σ. με κάποιο τρόπο συμβιβάζουν την ανεξαρτησία τους διατηρώντας μετοχές. Μια άλλη κοινή αιτιολόγηση για την αποφυγή παροχής ιδίων κεφαλαίων σε διευθυντές/ριες είναι ότι τα Δ.Σ. των ευρωπαϊκών ομίλων υποτίθεται πως λαμβάνουν υπ’ όψιν τα συμφέροντα της ευρύτερης κοινωνίας και όχι μόνο τις αποδόσεις των μετόχων. Στην πραγματικότητα, η ιδιοκτησία μετοχών του διευθυντή θα μπορούσε να βοηθήσει. Οι πιο έντονοι κοινωνικοί κίνδυνοι είναι επίσης συχνά κίνδυνοι σχετικά με την τιμή της μετοχής – ειδικά στην Ευρώπη, όπου οι επενδυτές δίνουν μεγαλύτερη προσοχή στους περιβαλλοντικούς και κοινωνικούς παράγοντες. Τέλος, η αποζημίωση σε μετρητά μπορεί να δημιουργήσει από μόνη της συγκρούσεις. Οταν οι διευθυντές/ριες με ελάχιστα ίδια κεφάλαια εξετάζουν μια προσφορά εξαγοράς, για παράδειγμα, το οικονομικό συμφέρον τους αντίκειται σε εκείνο των επενδυτών.
