Με τη φράση «όλα είναι ανοιχτά» για τα επιτόκια τον Σεπτέμβριο αποφάσισε η επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Κριστίν Λαγκάρντ, να αποχαιρετήσει τις αγορές για το καλοκαίρι, δίνοντας ραντεβού σε οκτώ εβδομάδες. Οπως αναμενόταν, η ΕΚΤ διατήρησε αμετάβλητη τη νομισματική πολιτική της και δεν έδωσε κανένα σαφές μήνυμα για τη συνέχεια, τονίζοντας ότι οι αποφάσεις θα λαμβάνονται από συνεδρίαση σε συνεδρίαση, κάτι που στήριξε ομόφωνα το διοικητικό συμβούλιο.
Ειδικότερα, η ΕΚΤ διατήρησε το επιτόκιο της διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων στο 3,75%, το επιτόκιο των πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης στο 4,25% και τα επιτόκια της διευκόλυνσης οριακής χρηματοδότησης στο 4,5%.
Καθώς το σκηνικό δεν έχει αλλάξει ουσιαστικά από τον Ιούνιο, όταν και μειώθηκαν τα τρία βασικά επιτόκια κατά 25 μονάδες βάσης, η κεντρική τράπεζα έκρινε πως έπρεπε να πατήσει το κουμπί του pause, υποστηρίζοντας ότι οι εγχώριες πιέσεις τιμών παραμένουν υψηλές και ο πληθωρισμός θα παραμείνει πάνω από το 2% για αρκετούς μήνες ακόμη. «Οι εγχώριες πιέσεις στις τιμές εξακολουθούν να είναι υψηλές, ο πληθωρισμός των τιμών των υπηρεσιών είναι αυξημένος και ο γενικός πληθωρισμός είναι πιθανόν να παραμείνει πάνω από τον στόχο για μεγάλο διάστημα του επόμενου έτους επίσης», όπως ανέφερε η σχετική ανακοίνωση.
Αυτό στέλνει παράλληλα και ένα μήνυμα ότι τα επιτόκια, παρά τις όποιες μειώσεις, θα παραμείνουν σε υψηλά επίπεδα για αρκετό διάστημα ακόμη.
Ο γενικός πληθωρισμός είναι πιθανόν να παραμείνει πάνω από τον στόχο του 2% για μεγάλο διάστημα και του επόμενου έτους, εκτιμά η ΕΚΤ.
Για να αποφευχθεί το «λάθος» που έγινε στις αρχές του έτους, όταν η Λαγκάρντ είχε δεσμευτεί ουσιαστικά από τον Μάρτιο για τη μείωση του Ιουνίου και έτσι δεν μπορούσε να την… πάρει πίσω, η ΕΚΤ τόνισε πως «δεν δεσμεύεται εκ των προτέρων για συγκεκριμένη πορεία των επιτοκίων». Οι αποφάσεις για τα επιτόκια, όπως επανέλαβε, «θα βασίζονται στην αξιολόγηση για τις προοπτικές του πληθωρισμού υπό το πρίσμα των εισερχόμενων οικονομικών και χρηματοπιστωτικών στοιχείων, για τη δυναμική του υποκείμενου πληθωρισμού και για την ένταση με την οποία μεταδίδεται η νομισματική πολιτική». Συνεπώς, θα συνεχίσει να ακολουθεί μια προσέγγιση που βασίζεται στα εκάστοτε διαθέσιμα στοιχεία και να λαμβάνει αποφάσεις από συνεδρίαση σε συνεδρίαση για τον καθορισμό της κατάλληλης έκτασης και διάρκειας της συσταλτικής μεταβολής της νομισματικής πολιτικής.
Η μόνη ίσως μικρή αναφορά σε (πιθανή) περαιτέρω χαλάρωση της πολιτικής ήταν το σχόλιο της Λαγκάρντ ότι εάν «τα στοιχεία επιβεβαιώσουν περαιτέρω μείωση του πληθωρισμού» τους επόμενους μήνες, αυτό θα ενισχύσει την εμπιστοσύνη της ΕΚΤ ότι ο πληθωρισμός θα επιστρέψει στον στόχο μέχρι το δεύτερο εξάμηνο του επόμενου έτους, προσθέτοντας ότι «θα δούμε». Οταν πιέστηκε από τις ερωτήσεις των δημοσιογράφων σχετικά με την απόφαση του Σεπτεμβρίου, η Λαγκάρντ είπε ότι «ο Σεπτέμβριος είναι ορθάνοιχτος».
«Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι δεν έχουμε μπει ακόμη σε έναν τυπικό κύκλο μείωσης των επιτοκίων στην Ευρωζώνη», σχολιάζει ο Κάρστεν Μπρζέσκι, επικεφαλής οικονομολόγος της ING. «Στο παρελθόν, οι κύκλοι χαλάρωσης πάντα πυροδοτούνταν από ύφεση ή κρίσεις. Ευτυχώς, κανένα από τα δύο δεν ισχύει αυτή τη στιγμή. Επομένως, τυχόν περαιτέρω μειώσεις τιμών δεν θα γίνονται με αυτόματο πιλότο», σημειώνει χαρακτηριστικά.
Πάντως, οι αναλυτές εκτιμούν πως μια κίνηση τον Σεπτέμβριο εξακολουθεί να είναι σχεδόν βέβαιη, όταν η ΕΚΤ θα έχει στα χέρια της και τις νέες προβλέψεις των εμπειρογνώμων της για τον πληθωρισμό και την ανάπτυξη. «Η ΕΚΤ παραμένει σε τροχιά για δεύτερη μείωση επιτοκίων τον Σεπτέμβριο. Παρά το γεγονός ότι ορισμένα πρόσφατα στοιχεία για τον πληθωρισμό είναι λιγότερο φιλικά, η ΕΚΤ εξήγησε πως κάποια από αυτά είναι έκτακτα και άλλα θα απορροφηθούν στα περιθώρια κέρδους των επιχειρήσεων», όπως σημειώνει ο Μαρκ Γουόλ, επικεφαλής οικονομολόγος της Deutsche Bank για την Ευρώπη.
«Εξακολουθούμε να πιστεύουμε ότι η μείωση τον Σεπτέμβριο είναι ένα αξιοπρεπές στοίχημα. Ο ονομαστικός και ο δομικός πληθωρισμός θα υποχωρήσουν λίγο περισσότερο τους επόμενους μήνες, ειδικά τον Αύγουστο, και επίσης η αύξηση των μισθών υποχώρησε το δεύτερο τρίμηνο. Το πιο σημαντικό, οι προβλέψεις της ΕΚΤ για τον πληθωρισμό αναμένεται να παραμείνουν σε γενικές γραμμές αμετάβλητες τον Σεπτέμβριο, επιτρέποντας μια δεύτερη μείωση επιτοκίων», τονίζει ο Κλάους Βίστενσεν, επικεφαλής οικονομολόγος της Pantheon Macroeconomics.
