Στο υψηλότερο σημείο της τελευταίας δεκαετίας βρίσκονται οι τιμές πώλησης εξοχικών κατοικιών σε επιλεγμένα νησιά, καθώς συνεχίζονται και φέτος οι αυξήσεις των τιμών, ενώ η αγορά των πολυτελών ακινήτων ξεχωρίζει, ιδίως σε νησιά, όπως η Μύκονος και η Σαντορίνη, όπου εντοπίζονται και πιο πολλά ακίνητα τέτοιου χαρακτήρα. Σύμφωνα με την τελευταία ετήσια έρευνα της Geoaxis για την αγορά των εξοχικών κατοικιών, ένα εξοχικό με μοναδικά χαρακτηριστικά από πλευράς τοποθεσίας και προδιαγραφών μπορεί να πουληθεί ακόμα και για 32.350 ευρώ/τ.μ. στη Μύκονο, ενώ στη Σαντορίνη η αντίστοιχη τιμή διαμορφώνεται σε 25.000 ευρώ/τ.μ. και στην Πάρο σε 17.780 ευρώ/τ.μ.
Ασφαλώς, οι τιμές αυτές αφορούν περιπτώσεις ακινήτων που μετριούνται στα δάχτυλα του ενός χεριού και σπάνια διατίθενται προς πώληση. Είναι όμως χαρακτηριστικό τού πόσο μπορεί να πουληθεί ένα τέτοιο ακίνητο στα δημοφιλέστερα νησιά των Κυκλάδων, που ανέκαθεν προσέλκυαν επιχειρηματίες και επωνύμους τόσο από την Ελλάδα όσο και από το εξωτερικό. Παράλληλα, δεν είναι λίγοι εκείνοι που απέκτησαν κάποιο πολυτελές ακίνητο πριν από μερικά χρόνια και σήμερα επιδιώκουν να κεφαλαιοποιήσουν την υπεραξία που έχει δημιουργηθεί.
Πριν από μερικές εβδομάδες ο οίκος Sotheby’s, μέσω της ελληνικής Greece International Sotheby’s Realty, δημοπράτησε σε ζωντανό χρόνο μια έπαυλη 520 τ.μ. του Αμερικανού δισεκατομμυριούχου επενδυτή Τζον Ρόα. Πρόκειται για ένα ακίνητο με οκτώ υπνοδωμάτια, εννέα μπάνια, πισίνα και θέα στη θάλασσα, ενώ αποτελεί και αντικείμενο εκμετάλλευσης, καθώς εκμισθώνεται έναντι 38.000 ευρώ την εβδομάδα κατά την περίοδο Ιουλίου και Αυγούστου. Οι προσδοκίες για το εκτιμώμενο τίμημα για το συγκεκριμένο ακίνητο ανέρχονταν σε ένα ποσό άνω των 7 εκατ. ευρώ. Ο Τζον Ρόα έχει επενδύσει σε διάφορα ακίνητα στη Μύκονο.
Στην αγορά της Μυκόνου επένδυσε πρόσφατα και ο δημοφιλής τραγουδιστής Νίκος Οικονομόπουλος. Συγκεκριμένα, έχει αποκτήσει ένα συγκρότημα πολυτελών βιλών, τις οποίες ανακαίνισε και πλέον εκμεταλλεύεται μέσω εκμισθώσεων. Πρόκειται για ένα συγκρότημα που βρίσκεται κοντά στον Πάνορμο και στον Αγιο Σώστη.
Ενα εξοχικό με μοναδικά χαρακτηριστικά από πλευράς τοποθεσίας και προδιαγραφών μπορεί να πουληθεί ακόμα και για 32.350 ευρώ/τ.μ.
Με βάση τα στοιχεία της Geoaxis, οι τιμές των πολυτελών κατοικιών έχουν αυξηθεί σχεδόν με διπλάσιο ρυθμό συγκριτικά με τις αντίστοιχες των «συμβατικών» εξοχικών κατοικιών. Συγκεκριμένα, στην αγορά των πολυτελών κατοικιών, η φετινή αύξηση των τιμών αγγίζει το 10,4% κατά μέσον όρο σε σχέση με πέρυσι. Η μεγαλύτερη αύξηση καταγράφεται στο νησί της Πάρου με 13,6% και τη μέση τιμή να ανέρχεται πλέον σε 9.100 ευρώ/τ.μ., από 8.000 ευρώ/τ.μ. πέρυσι, ενώ ακολουθεί η Μύκονος, όπου οι τιμές ανήλθαν σε 15.136 ευρώ/τ.μ., αυξημένες κατά 13,3% σε ετήσια βάση. Στη Σαντορίνη σημειώνεται άνοδος τιμών κατά 11,8%, σε 12.600 ευρώ/τ.μ., ενώ στην Κέα οι τιμές αυξήθηκαν φέτος κατά 7%, σε 5.850 ευρώ/τ.μ. Στη Σέριφο η αύξηση άγγιξε το 6,4% και η μέση τιμή πώλησης ανήλθε σε 3.618 ευρώ/τ.μ.
Αντιθέτως, στα πιο συμβατικά ακίνητα, η μέση φετινή αύξηση των τιμών δεν ξεπέρασε το 6,9%. Τη μεγαλύτερη άνοδο σημείωσε η Μύκονος με 10,1% (από 2.500 ευρώ/τ.μ. σε 2.750 ευρώ/τ.μ.), ενώ ακολουθεί η Σαντορίνη με αύξηση 7,1% σε 2.200 ευρώ/τ.μ. και η Πάρος με άνοδο τιμών 7% σε σχέση με πέρυσι, από 2.050 σε 2.195 ευρώ/τ.μ. Στη Σέριφο οι τιμές αυξήθηκαν κατά 5,2% σε 1.530 ευρώ/τ.μ. και στην Κέα κατά 4,9% αγγίζοντας τα 2.045 ευρώ/τ.μ.
Από πλευράς επιφανειών, όπως ήταν αναμενόμενο, οι μεγαλύτερες θερινές κατοικίες καταγράφονται στη Μύκονο και στην Πάρο με διάμεση επιφάνεια 250 τ.μ. και 168 τ.μ. αντιστοίχως. Στα υπόλοιπα τρία νησιά, οι διάμεσες επιφάνειες των διαθέσιμων προς πώληση κατοικιών κινούνται μεταξύ 120-168 τ.μ. Η διάμεση ηλικία των κατασκευών που υπάρχουν στην αγορά σε όλα τα νησιά είναι άνω των 20 ετών.
Οπως αναφέρει ο κ. Γιάννης Ξυλάς, επικεφαλής της Geoaxis, «η αγορά των πολυτελών κατοικιών εκτιμούμε ότι καταλαμβάνει περίπου το 5%-15% της συνολικής πίτας, ανάλογα με το νησί, και απευθύνεται κυρίως σε αγοραστές εκτός Ελλάδος, οι οποίοι αναζητώντας ιδιαίτερα ακίνητα είναι διατεθειμένοι να πληρώσουν σημαντικές υπεραξίες. Αξιοσημείωτη είναι η διαφορά που καταγράφεται στις μέσες τιμές ζήτησης μεταξύ πολυτελών και τυπικών κατοικιών. Ετσι, στη Μύκονο μια πολυτελής κατοικία μπορεί να κοστίζει μέχρι και 5,5 φορές περισσότερο από μια τυπική θερινή κατοικία, στη Σαντορίνη 5,7 φορές, στην Πάρο 4,1 φορές, στη Σέριφο 2,4 φορές και στην Κέα 2,8 φορές».
Πάντως, σύμφωνα με τον κ. Ξυλά, μεγάλο ερώτημα για τις Κυκλάδες αποτελεί όχι το εάν, αλλά το πότε η αλόγιστη ανάπτυξη και ο υπερτουρισμός, σε συνδυασμό με την ανεπάρκεια υποδομών (νερό, δρόμοι, απορρίμματα), την ακρίβεια (εισιτήρια και διαμονή) και την κλιματική αλλαγή (εξαιρετικά μεγάλη ζέστη και έντονα μελτέμια από τον Ιούνιο), θα επιφέρουν δομικές αλλαγές σε αυτό το μοναδικό οικοσύστημα.
Ανοδος της ζήτησης για πολυτελείς κατοικίες και από Ελληνες
Εντονα ανοδική είναι η πορεία της αγοράς πολυτελών κατοικιών στην ελληνική αγορά, είτε αυτή αφορά ακίνητα στην Αθηναϊκή Ριβιέρα είτε σε διάφορες περιοχές της χώρας. Μάλιστα, μια βασική τάση που καταγράφεται πλέον ξεκάθαρα αφορά τη σημαντική άνοδο της ζήτησης για πολυτελείς κατοικίες και από Ελληνες. Σε σχετική έρευνα που πραγματοποίησε κατά το φετινό πρώτο εξάμηνο η Greece Sotheby’s International Realty, καταγράφεται αύξηση του αγοραστικού ενδιαφέροντος από Ελληνες κατά 67% σε σχέση με το αντίστοιχο περυσινό διάστημα. Στην πρώτη θέση της ζήτησης πολυτελών κατοικιών βρίσκονται οι αγοραστές από τις ΗΠΑ, χωρίς ιδιαίτερες μεταβολές από πέρυσι, ενώ ακολουθούν οι Ελληνες, που έχουν «αναρριχηθεί» στη δεύτερη θέση, ξεπερνώντας τους αγοραστές από το Ηνωμένο Βασίλειο, που κατατάσσονται στην τρίτη θέση, με τη ζήτηση κι από εκείνους πάντως να σημειώνει φέτος άνοδο κατά 24%. Στην τέταρτη θέση βρέθηκε η γαλλική αγορά παραμένοντας στα ίδια επίπεδα ζήτησης με το πρώτο εξάμηνο του 2023. Επίσης, σύμφωνα με την ανάλυση της Greece Sotheby’s International Realty, όπως ήταν αναμενόμενο, η ζήτηση από τη γερμανική αγορά σημείωσε σημαντική κάμψη της τάξεως του 23% λόγω της μεγάλης κρίσης που ταλανίζει την αγορά του real estate στη χώρα εδώ και μια διετία, με ιστορικά χαμηλούς δείκτες καταναλωτικής διάθεσης.
Στην πρώτη θέση βρίσκονται οι αγοραστές από τις ΗΠΑ – Η αύξηση της αξίας των πωλήσεων φέτος αγγίζει το 90% συγκριτικά με πέρυσι.
Συνολικά φέτος η ζήτηση είναι υψηλότερη κατά 11%. Την ίδια στιγμή όμως, κι αυτό αποτελεί σημαντική εξέλιξη, η άνοδος της αξίας των πωλήσεων πολυτελών κατοικιών φέτος αγγίζει το 90% σε σχέση με πέρυσι, ως αποτέλεσμα της σημαντικής ανόδου των αγοραπωλησιών. Οπως τονίζει η εταιρεία στην έρευνά της, αυτό οφείλεται στη «φυσική προσαρμογή των πωλητών σε ρεαλιστικότερες αποτιμήσεις του χαρτοφυλακίου τους, ενώ σηματοδοτεί και μια μερική επιστροφή στην κανονικότητα σε σχέση με τα προηγούμενα δύο χρόνια, περίοδο κατά την οποία οι αγοραστές ήταν αρκετά διστακτικοί εν μέσω ευρύτερης γεωπολιτικής και μακροοικονομικής αβεβαιότητας». Σημαντικό ρόλο στη βελτίωση των προσδοκιών των αγοραστών διαδραμάτισε η θεαματική υποχώρηση των πληθωριστικών πιέσεων, καθώς οι βασικές αγορές, όπως οι ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ευρωπαϊκή Ενωση, κατάφεραν να τιθασεύσουν τον πληθωρισμό, ο οποίος έφτασε για πρώτη φορά σε υψηλά 30 ετών προκαλώντας παγκόσμια ανησυχία. Οπως αναφέρει ο κ. Σάββας Σαββαΐδης, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Greece Sotheby’s International Realty, «βλέποντας μέσα από μια μακροπρόθεσμη οπτική τα μεγέθη των δύο πρώτων τριμήνων είδαμε τους ιδιοκτήτες πωλητές ακινήτων να αναπροσαρμόζουν τις τιμές πώλησης σε ρεαλιστικότερες θέσεις και να είναι περισσότερο ευέλικτοι στις διαπραγματεύσεις πώλησης. Για πρώτη φορά έπειτα από πολύ καιρό βλέπουμε τόσο υψηλό ποσοστό μετατροπής υποδείξεων σε πωλήσεις και αυτό οφείλεται ξεκάθαρα στο ότι οι αγοραστές αφενός έχουν διάθεση για αγορά και ταυτόχρονα είναι σε θέση να κλείνουν συμφωνίες αγοράς σε λογικές τιμές».
Παράλληλα, ο κ. Σαββαΐδης επισημαίνει και το γεγονός ότι η αγοραστική διάθεση στον χώρο των εξοχικών κατοικιών πολυτελείας είναι ιδιαίτερα ευμετάβλητη. Σημαντικό ποσοστό των αγορών αυτών είναι παρορμητικές, η δε χώρα μας, έχοντας μόλις το 3,5% μεριδίου αγορών στη Μεσόγειο σε αυτή την κατηγορία, απέχει μακράν από το να θεωρείται εδραιωμένος προορισμός των ανθρώπων πολύ υψηλής οικονομικής επιφάνειας. «Τα πρωτοφανή υψηλά επίπεδα πληθωρισμού του 2023 και το κλίμα διεθνούς αβεβαιότητας με νέες εστίες γεωπολιτικής αναταραχής μείωσαν την περασμένη χρονιά τη διάθεση των αγοραστών, τη στιγμή που η μεγάλη μερίδα Ελλήνων πωλητών ανέβαζε τις ζητούμενες τιμές πώλησης. Είναι σύνηθες να υπάρχει ετεροχρονισμός στις προσδοκίες αγοραστών και πωλητών στην αγορά του real estate από τη στιγμή που ο χρόνος πώλησης μπορεί να διαρκεί κατά μέσον όρο από 3 μήνες έως και 12 μήνες, ανάλογα με τη χώρα, την τοποθεσία και τη φάση του κύκλου της αγοράς», καταλήγει ο κ. Σαββαΐδης.
