Εταιρείες κατασκευής παιδικών παιχνιδιών φτιάχνουν πλέον παιχνίδια για ενήλικες, εταιρείες βρεφικών τροφών δραστηριοποιούνται σε προϊόντα ειδικής και κλινικής διατροφής για ενήλικες, άλλες σε τρόφιμα που απευθύνονται σε όσους πάσχουν από διαβήτη και άλλες σε συμπληρώματα διατροφής, ενώ άλλες με παράδοση στην παρασκευή μωρoμάντιλων εισέρχονται στην κατηγορία της πάνας ακράτειας, αντί γι’ αυτήν της βρεφικής πάνας.
Η υπογεννητικότητα και η γήρανση του πληθυσμού που μαστίζει την Ελλάδα, το περίφημο δημογραφικό πρόβλημα, δεν αποτελεί «βόμβα» μόνο για το ασφαλιστικό σύστημα, όπως συχνά αναφέρεται. Η δραματική μείωση των γεννήσεων απειλεί ολόκληρες επιχειρηματικές οντότητες, οι οποίες εξαρτούσαν μέχρι πρόσφατα την ύπαρξή τους από την παραγωγή και εμπορία ειδών για βρέφη και παιδιά. Τα όσα διαδραματίζονται τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα –και συνολικότερα στην Ευρώπη– τις οδηγούν σε αναπροσαρμογή της στρατηγικής τους και σε νέες κατηγορίες προϊόντων, προσαρμοσμένες στις ανάγκες των ενηλίκων, προκειμένου να περιορίσουν τις απώλειες.
Πριν από λίγες ημέρες, η εταιρεία ερευνών αγοράς που παρακολουθεί τις πωλήσεις ηλεκτρονικών καταστημάτων σε πραγματικό χρόνο, η Convert Group, ανακοίνωσε τα στοιχεία για τον τζίρο των ηλεκτρονικών φαρμακείων κατά το α΄ εξάμηνο του 2024. Σύμφωνα με αυτά, ο τζίρος των ηλεκτρονικών φαρμακείων αυξήθηκε κατά το διάστημα Ιανουαρίου – Ιουνίου 2024 μόλις κατά 1% σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα του 2023 και διαμορφώθηκε σε 145 εκατ. ευρώ. Πρόκειται στην πραγματικότητα για αρνητική εξέλιξη, δεδομένου ότι ο εν λόγω κλάδος γνώριζε τα τελευταία χρόνια –και όχι μόνο λόγω COVID-19– διψήφιο ρυθμό ανάπτυξης. Το ενδιαφέρον είναι ότι, σύμφωνα με την ανάλυση της Convert Group, πίσω από τις «χαμηλές πτήσεις» των ηλεκτρονικών φαρμακείων βρίσκεται μεταξύ άλλων η δραματική μείωση των γεννήσεων που καταγράφεται τα τελευταία χρόνια.
«Βουτιά» στις γεννήσεις
Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ), το 2022 καταγράφηκε ιστορικό αρνητικό ρεκόρ στον αριθμό των γεννήσεων, καθώς έπεσαν για πρώτη φορά κάτω από τις 80.000 και ήταν 76.095 από 85.346 το 2021. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι γεννήσεις στην Ελλάδα έπεσαν κάτω από το φράγμα των 100.000 για πρώτη φορά το 2013, στην καρδιά δηλαδή της οικονομικής κρίσης, όταν υποχώρησαν στις 94.134 από 100.371 το 2012 για να μην ανεβούν ποτέ πάνω από αυτό το όριο.
Οι πωλήσεις ειδών για βρέφη και παιδιά μειώνονται κατά 16% κάθε χρόνο στα ηλεκτρονικά φαρμακεία.
Κάθε άλλο παρά τυχαίο είναι, λοιπόν, ότι η μεγαλύτερη μείωση πωλήσεων στα ηλεκτρονικά φαρμακεία κατεγράφη στα είδη για βρέφη και παιδιά, μείωση της τάξης του 16% σε ετήσια βάση. Η μεγαλύτερη μείωση, 25%, αφορούσε στις πωλήσεις βρεφικού γάλακτος, ακολουθούν οι πωλήσεις στις βρεφικές πάνες (-21%), οι πωλήσεις στα είδη στοματικής φροντίδας για βρέφη και παιδιά (-9%), τα αξεσουάρ για μωρά (-5%), τα είδη για το μπάνιο (αφρόλουτρα, σφουγγάρια κ.ά.) για βρέφη και παιδιά (-3%), ενώ στα ίδια επίπεδα παρέμειναν οι πωλήσεις στα είδη φροντίδας δέρματος.
Αξίζει να σημειωθεί εδώ ότι το κανάλι του ηλεκτρονικού φαρμακείου αποτελεί πολύ σημαντικό προμηθευτή των ελληνικών οικογενειών σε γάλα πρώτης και δεύτερης βρεφικής ηλικίας, ειδικά καθώς η πώλησή του από τα σούπερ μάρκετ που επετράπη την προηγούμενη δεκαετία δεν επέφερε σημαντική μείωση της τιμής του, ενώ αντιθέτως τα ηλεκτρονικά φαρμακεία προβαίνουν συχνά σε προσφορές. Πριν από λίγους μήνες, άλλωστε, όταν οι εταιρείες παραγωγής και εμπορίας βρεφικού γάλακτος βρέθηκαν στο στόχαστρο του υπουργείου Ανάπτυξης λόγω των υψηλών τιμών στις οποίες διαθέτουν τα προϊόντα τους στην Ελλάδα σε σύγκριση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, αρκετές επικαλέστηκαν το μικρό μέγεθος της εγχώριας αγοράς, το οποίο βαίνει διαρκώς μειούμενο, προειδοποιώντας ακόμη και με πλήρη απόσυρση των βρεφικών τροφών από τα ράφια.
Στροφή στους ενηλίκους
Βεβαίως, έχουν υιοθετήσει και πιο μακρόπνοη στρατηγική, αυτήν της στροφής σε προϊόντα που απευθύνονται κυρίως σε ενηλίκους. Ο όμιλος Danone, με ισχυρή παρουσία στις βρεφικές τροφές (Nutricia) πλέον, ρίχνει το βάρος σε προϊόντα ειδικής κλινικής και διατροφής.
Η Nestle Ελλάς απέκτησε πέρυσι τη δραστηριότητα διανομής των προϊόντων της Solgar στην Ελλάδα, αποκτώντας παρουσία στην κατηγορία των βιταμινών και των συμπληρωμάτων διατροφής, ενώ μία από τις πλέον ιστορικές βιομηχανίες της Ελλάδας, η «Γιώτης», εδώ και χρόνια έχει επεκταθεί σε άλλες κατηγορίες προϊόντων, με μεγάλη έμφαση στα τρόφιμα χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη. Η εταιρεία, πάντως, επιδεικνύει ιδιαίτερη ευαισθησία στο πρόβλημα της υπογεννητικότητας, υλοποιώντας τα τελευταία έξι χρόνια το πρόγραμμα «Μια ελπίδα γεννιέται», στηρίζοντας γυναίκες που θέλουν να αποκτήσουν παιδί σε απομακρυσμένες περιοχές της Ελλάδας, μέσω κάλυψης βασικών εξόδων.
Σε ό,τι αφορά τις βρεφικές πάνες, ενδεικτικά είναι τα όσα είχε δηλώσει πριν από μερικούς μήνες στην «Καθημερινή» της Κυριακής η κ. Κωνσταντίνα Ευαγγελίου, επικεφαλής της Septona. Ερωτηθείσα σχετικά με το ενδεχόμενο εισόδου στην κατηγορία της βρεφικής πάνας, ανέφερε ότι εάν ληφθεί τέτοια απόφαση θα έχει ως στόχο κυρίως τις εξαγωγές. Η ίδια εταιρεία εισήλθε το 2022 στις πάνες ακράτειας για ενήλικες, εξαγοράζοντας το σήμα Cliniva.
Σε εκτυπώσεις, συσκευασίες και λίγο παλιότερα σε είδη αρχειοθέτησης στράφηκε η Skag, η εταιρεία που παρήγαγε το μπλε τετράδιο «Διεθνές», προκειμένου να αντισταθμίσει τις απώλειες από τη μείωση του μαθητικού πληθυσμού. Η Skag, την οποία ίδρυσε το 1967 ο Θεόδωρος Σκαγιάς, παράγει πλέον περί τα 8 εκατ. τετράδια ετησίως, όταν τη δεκαετία του ’80 η ετήσια παραγωγή ήταν τετραπλάσια, φτάνοντας τα 32 εκατ. τετράδια.
Στροφή στα παιχνίδια για ενήλικες κάνει από την πλευρά της η εισηγμένη στο Χρηματιστήριο ελληνική εταιρεία AS Company, με την εν λόγω κατηγορία να σημειώνει διψήφιο ρυθμό ανάπτυξης.
