Ενα κλίμα εγρήγορσης και προετοιμασίας επικρατεί στην Ε.Ε. που ανασυντάσσει τις δυνάμεις της ενόψει μιας δεύτερης θητείας του Ντόναλντ Τραμπ στο τιμόνι της υπερδύναμης και των όσων ενδέχεται να συνεπάγεται τόσο για τις εμπορικές σχέσεις ανάμεσα στις δύο πλευρές του Ατλαντικού όσο και για τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις. Δεδομένου ότι ο Ντόναλντ Τραμπ απειλεί και πάλι τα ευρωπαϊκά προϊόντα με δασμούς ύψους 10%, σε θεσμικό επίπεδο η Κομισιόν ετοιμάζει τη στρατηγική με την οποία θα αντιμετωπίσει μια επανάληψη του εμπορικού πολέμου, αλλά την ίδια στιγμή οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις αναθεωρούν τα σχέδιά τους μέχρις ότου δουν το αποτέλεσμα των προεδρικών εκλογών.
Οπως αναφέρει σχετικό ρεπορτάζ των Financial Times, η εμπορική στρατηγική της Ε.Ε. έναντι του Τραμπ θα αποτελείται από δύο σκέλη: σε πρώτο επίπεδο θα προτείνει στην ομάδα συμβούλων του Ντόναλντ Τραμπ να αυξήσει η Ε.Ε. τις εισαγωγές ορισμένων αμερικανικών προϊόντων. Κάτι ανάλογο δηλαδή με αυτό που είχε συμφωνήσει, ή είχε αναγκαστεί να δεχτεί, περίπου προ οκτώ ετών ο τότε πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ μετά από πιέσεις του τότε προέδρου Τραμπ. Αν, όμως, αποτύχει αυτή η προσέγγιση και δεν επιτευχθεί βελτίωση των διμερών εμπορικών σχέσεων, η διαπραγματευτική ομάδα της Ε.Ε. σχεδιάζει να μπει στην αντεπίθεση, καθώς η Κομισιόν συντάσσει αυτή τη στιγμή κατάλογο αμερικανικών προϊόντων στα οποία μπορεί να επιβάλει δασμούς έως και κατά 50% ή και ακόμη περισσότερο. Μιλώντας στη βρετανική εφημερίδα σε καθεστώς ανωνυμίας, ανώτερος αξιωματούχος της Ε.Ε. τόνισε πως «πρέπει να εμφανιστούμε ως εταίρος των ΗΠΑ και όχι ως πρόβλημα, γι’ αυτό και θα επιδιώξουμε συμφωνίες, αλλά είμαστε έτοιμοι να υπερασπιστούμε τα συμφέροντά μας και δεν θα αφήσουμε τον φόβο να μας κυριεύσει».
Σχεδιάζοντας τα αντίποινα, η Κομισιόν επέλεξε να πλήξει όσα ενδιαφέρουν μέγιστα τους ψηφοφόρους του Τραμπ και να επιβάλει δυσανάλογα μεγάλους δασμούς σε αμερικανικά προϊόντα, όπως το αμερικανικό ουίσκι, οι μοτοσικλέτες Harley-Davidson και τα μικρά σκάφη. Μέχρι τον Μάρτιο, πάντως, δεν πρόκειται να επιβληθούν αυτοί οι δασμοί, καθώς αυτό προβλέπει συμφωνία που έχει συνάψει η Κομισιόν με την κυβέρνηση Μπάιντεν και η οποία αναστέλλει κάθε δασμό στα μέταλλα.
Η Ε.Ε. συντάσσει αυτή τη στιγμή λίστα αμερικανικών προϊόντων στα οποία μπορεί να επιβάλει δασμούς έως και πάνω από 50%.
Οι πράσινες επιδοτήσεις
Κι ενώ στις Βρυξέλλες είναι σε εξέλιξη οι συζητήσεις για το θέμα, όσες ευρωπαϊκές επιχειρήσεις επικεντρώνονται στην καθαρή ενέργεια και στις καθαρές τεχνολογίες «παγώνουν» τα αναπτυξιακά τους σχέδια φοβούμενες μείωση των πωλήσεών τους, αλλά προπαντός φοβούμενες πως θα χάσουν τις επιδοτήσεις από την Ουάσιγκτον. Ο λόγος είναι ότι ο Ντόναλντ Τραμπ διαφωνεί ριζικά με την πολιτική Μπάιντεν για τη στήριξη της καθαρής ενέργειας και των καθαρών τεχνολογιών, την οποία αποκαλεί «πράσινη νέα απάτη». Σε περίπτωση ανάδειξής του σε νικητή των προεδρικών εκλογών αναμένεται να αναστείλει την ισχύ των πολιτικών του προκατόχου του, συμπεριλαμβανομένου και του λεγόμενου «πακέτου Μπάιντεν», των επιδοτήσεων και φοροαπαλλαγών ύψους 360 δισ. δολ. για πράσινες επενδύσεις που γίνονται εντός της επικράτειας των ΗΠΑ.
Το εν λόγω πακέτο ανακοινώθηκε το 2022 και έκτοτε έχει προσελκύσει στις ΗΠΑ ευρωπαϊκές επιχειρήσεις του κλάδου που έχουν σπεύσει να επωφεληθούν από τις επιδοτήσεις και τις φοροαπαλλαγές. Σε περίπτωση επανεκλογής του Τραμπ, όμως, όλα αυτά τα κίνητρα ενδέχεται να εξανεμιστούν. Μιλώντας στο Reuters ο Πίτερ Ρόνσερ, διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας υδρογόνου H2Apex που έχει έδρα στο Λουξεμβούργο, επισήμανε πως «πρέπει κανείς να αναρωτηθεί αν έχει νόημα να στοιχηματίσει σε μια τέτοια επένδυση με πρόεδρο τον Τραμπ, που είναι καιροσκόπος, επιθετικός και απολύτως απρόβλεπτος». Με το πακέτο Μπάιντεν εν ισχύι, η εν λόγω εταιρεία θα μπορούσε να κατασκευάσει στις ΗΠΑ μονάδα παραγωγής υδρογόνου με το 1/3 του κόστους, ύψους περίπου 15 εκατ. δολ. Τον Φεβρουάριο, όμως, κι ενώ είχαν προηγηθεί συνομιλίες με ενδεχόμενους μελλοντικούς πελάτες της, ο Ρόσνερ αποφάσισε να «παγώσει» τα σχέδιά της υπό τον φόβο μιας επανεκλογής του Τραμπ. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της συμβουλευτικής Wood Mackenzie, η επανεκλογή του απρόβλεπτου τέως προέδρου ενδέχεται να θέσει σε κίνδυνο επενδύσεις σε καθαρή ενέργεια συνολικού ύψους 1 τρισ. δολ.
Η συμβουλευτική Roland Berger θεωρεί, πάντως, απίθανη μια πλήρη ανάκληση του «πακέτου Μπάιντεν», αλλά υπογραμμίζει πως μια δεύτερη κυβέρνηση Τραμπ μπορεί να θέσει σε κίνδυνο όσα κίνητρα έχουν δοθεί για την ανάπτυξη ηλεκτροκίνητων οχημάτων, την ανέγερση σταθμών τροφοδοσίας, την παραγωγή φωτοβολταϊκών, αλλά και τη λήψη μέτρων που θα διασφαλίζουν την αποτελεσματική χρήση της ενέργειας και την εξοικονόμησή της. Σημειωτέον ότι η γερμανική εταιρεία φωτοβολταϊκών SMA Solar έχει ήδη ανακοινώσει από τον περασμένο μήνα ότι θεωρεί πιθανή μια πτώση των κερδών της εξαιτίας της αναμενόμενης πολιτικής αλλαγής στις ΗΠΑ, που είναι και η δεύτερη σε μέγεθος αγορά φωτοβολταϊκών μετά την Κίνα.
