Οι Βρυξέλλες καλούν την Ουγγαρία και τη Σλοβακία να αποδεσμευτούν από το ρωσικό πετρέλαιο και να αναζητήσουν εναλλακτικές ενεργειακές πηγές, μετά τις καταγγελίες τους ότι η Ουκρανία εμποδίζει τις προμήθειες από τη Ρωσία. «Η διαφοροποίηση από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα θα πρέπει να επιδιωχθεί ενεργά», τόνισε χαρακτηριστικά σε επιστολή του προς τη Βουδαπέστη και την Μπρατισλάβα ο Ευρωπαίος επίτροπος Εμπορίου, Βάλντις Ντομπρόβσκις.
Οι κυβερνήσεις των δύο χωρών ζήτησαν πρόσφατα από την Κομισιόν να παρέμβει στη διαμάχη τους με την Ουκρανία, μετά την επιβολή κυρώσεων από το Κίεβο στη ρωσική ενεργειακή εταιρεία Lukoil, σύμφωνα με τους Financial Times. Οι κυρώσεις, όπως είπαν, τις απειλούν με ελλείψεις καυσίμων, δεδομένου ότι και οι δύο βασίζονται στο ρωσικό αργό που ρέει από την Ουκρανία μέσω του αγωγού Ντρούζμπα, ο οποίος χρησιμοποιείται επίσης από τον κολοσσό Lukoil. Σύμφωνα με την Κομισιόν, η συνολική ροή δεν έχει μειωθεί, άρα «οι επείγουσες διαβουλεύσεις» που ζήτησαν οι δύο χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, στο πλαίσιο της εμπορικής συμφωνίας της Ε.Ε. με την Ουκρανία, δεν κρίνονται απαραίτητες.
Η Ουγγαρία και η Σλοβακία, σημειωτέον, εξαιρέθηκαν από την απαγόρευση των εισαγωγών ρωσικού πετρελαίου σε ολόκληρη την Ε.Ε., μετά την πλήρη εισβολή της Μόσχας στην Ουκρανία το 2022, επειδή όπως είπαν δεν υπήρχαν διαθέσιμες εναλλακτικές λύσεις. Με φόντο τη νέα διαμάχη, ωστόσο, που έχει και πολιτικές ρίζες, ο Ντομπρόβσκις είπε ότι θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν έναν υπάρχοντα αγωγό που φέρνει αργό πετρέλαιο από την Κροατία. «Η τρέχουσα ανάλυση της Επιτροπής δείχνει επαρκή χωρητικότητα για την Ουγγαρία και τη Σλοβακία μέσω εναλλακτικών αγωγών όπως ο Janaf Adriatic», επισήμανε. Η Κροατία από την πλευρά της δήλωσε χθες έτοιμη να συνεισφέρει στην ενεργειακή ασφάλεια της Ε.Ε., ενημερώνοντας επίσημα την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, την Ουγγαρία και τη Σλοβακία σχετικά με την ετοιμότητα να προσφέρει στις δύο χώρες πετρέλαιο μέσω του πετρελαιαγωγού της Αδριατικής, όπως είπε ο πρωθυπουργός της Κροατίας Αντρέι Πλένκοβιτς σε συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου.
Η διαφοροποίηση από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα θα πρέπει να επιδιωχθεί ενεργά, τόνισε προς Βουδαπέστη και Μπρατισλάβα ο Βάλντις Ντομπρόβσκις.
Ο Ευρωπαίος επίτροπος Ντομπρόβσκις τόνισε ότι το θέμα παίρνει διαστάσεις, καθώς σε μια συνάντηση την περασμένη εβδομάδα με εκπροσώπους όλων των κρατών-μελών «ένας σημαντικός αριθμός αναρωτήθηκε γιατί η Ουγγαρία και η Σλοβακία δεν είχαν εξερευνήσει μέχρι στιγμής εναλλακτικές λύσεις». Οπως ανέφερε η ουγγρική ενεργειακή εταιρεία MOL (σ.σ. η οποία έχει μακροχρόνιες συμβάσεις με Ρώσους προμηθευτές) είχε «διατυπώσει με επίσημες επιστολές της ότι η Lukoil δεν ήταν πράγματι ο ιδιοκτήτης του πετρελαίου που μεταφέρθηκε μέσω της Ουκρανίας για τον όμιλο MOL», πράγμα που σημαίνει ότι οι προμήθειες που έρχονται μέσω του αγωγού Ντρούζμπα δεν επηρεάστηκαν από τις κυρώσεις του Κιέβου. Ο Ντομπρόβσκις συνάντησε τον πρωθυπουργό της Ουκρανίας Ντένις Σμιχάλ στις Βρυξέλλες την Πέμπτη (1/8), ο οποίος τον διαβεβαίωσε ότι αρκετό πετρέλαιο ρέει ακόμη μέσω του εν λόγω αγωγού. Το αργό από τη Ρωσία αντιπροσωπεύει μόλις το 3% της ζήτησης σε όλη την Ε.Ε., ανέφερε η Επιτροπή.
Ο Ούγγρος υπουργός Εξωτερικών Πίτερ Σιγιάρτο κατηγόρησε αυτή την εβδομάδα την Κομισιόν για «εκβιασμό», λέγοντας ότι βάζει στο στόχαστρο τις δύο χώρες λόγω της αντίθεσής τους στην παροχή εξοπλιστικής βοήθειας στην Ουκρανία. Δήλωσε μάλιστα ότι ίσως ήταν «οι Βρυξέλλες, όχι το Κίεβο, που εφηύραν το όλο θέμα… θέλοντας να εκβιάσουν τις δύο χώρες επειδή τάχθηκαν υπέρ της ειρήνης [στην Ουκρανία] και απέρριψαν τις μεταφορές όπλων». Η Σλοβακία από την πλευρά της δήλωσε ότι θα παράσχει πρόσθετες πληροφορίες στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. «Εφόσον δεν επιλυθεί με κανέναν τρόπο η απεμπλοκή των προμηθειών πετρελαίου, εξακολουθούμε να θεωρούμε ότι η κατάσταση είναι σοβαρή και απειλεί την ενεργειακή μας ασφάλεια», σημείωσε.
Οι σχέσεις μεταξύ Ουγγαρίας και Βρυξελλών επιδεινώθηκαν τον περασμένο μήνα μετά την ανάληψη της εκ περιτροπής προεδρίας της Ε.Ε. από τη Βουδαπέστη. Ο πρωθυπουργός Βίκτορ Ορμπαν επισκέφθηκε τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν στη Μόσχα, όπου προσφέρθηκε να μεσολαβήσει για την ειρήνη στην Ουκρανία, προκαλώντας έντονες αντιδράσεις από άλλους ηγέτες της Ε.Ε. που έσπευσαν να ξεκαθαρίσουν ότι δεν τους εκπροσωπεί.
Η Επιτροπή παρακρατεί δισ. κονδύλια της Ε.Ε. από την Ουγγαρία λόγω ανησυχιών για το κράτος δικαίου, ενώ ο Ορμπαν με τη σειρά του εμποδίζει άλλα κράτη-μέλη να πληρωθούν από την Ε.Ε. για όπλα που έχουν στείλει στην Ουκρανία. Η Σλοβακία, τέλος, η οποία άλλαξε πρόσφατα κυβέρνηση και έχει πρωθυπουργό τον σύμμαχο του Ορμπαν, Ρόμπερτ Φίτσο, έχει απειλήσει με δράση κατά της Ουκρανίας. Υπενθυμίζεται ότι ο Φίτσο υπέστη απόπειρα δολοφονίας από φιλοουκρανό πολίτη ενώ χαιρέτιζε τους υποστηρικτές του στην πόλη Χάντλοβα και επέστρεψε πρόσφατα στη δημόσια ζωή μετά από μήνες ανάρρωσης.
