Κρυμμένοι στα ορεινά υψίπεδα του νοτίου Μεξικού, περίπου 150 καλλιεργητές καφέ στη φάρμα της οικογένειας Εντελμαν εργάζονται με τα χέρια τους για ώρες. Δουλεύουν κάτω από τη σκιά μεγάλων δέντρων, τα οποία προστατεύουν τους εργάτες από τον ήλιο, αλλά και τις καλλιέργειές τους από την ξηρασία. Ακόμη κι έτσι, όμως, οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, που φέρνουν περιόδους ξηρασίας μεγαλύτερες από ό,τι συνήθως, ταλαιπωρούν φέτος τις καλλιέργειες.
«Αν δεν έχεις τον σωστό καιρό δεν θα έχεις τη σωστή παραγωγή», αναφέρει στο CNN ο Τόμας Εντελμαν, παραγωγός καφέ τέταρτης γενιάς και αντιπρόεδρος της διεθνούς ένωσης Coffee Farmer’s Co-op. «Και με χαμηλές σοδειές, προφανώς το κόστος της παραγωγής σου αυξάνεται». Αυτή η αύξηση οδηγεί τις τιμές του καφέ σε υψηλότερα επίπεδα, αναγκάζοντας καταναλωτές από όλο τον κόσμο να ξοδεύουν περισσότερα για την καθημερινή τους συνήθεια. Οι ειδικοί του καφέ προειδοποιούν μάλιστα ότι οι τιμές θα μπορούσαν να παραμείνουν σε υψηλότερα επίπεδα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, καθώς παράγοντες όπως η κλιματική αλλαγή μειώνουν την παγκόσμια προσφορά.
Ο International Coffee Organization (ICO), ένας διακυβερνητικός οργανισμός που ιδρύθηκε το 1963 με την υποστήριξη των Ηνωμένων Εθνών, ανακοίνωσε τον περασμένο μήνα ότι η τιμή ICO Composite Indicator Price, που αποτελεί σημείο αναφοράς για την παγκόσμια βιομηχανία του καφέ, άγγιξε τα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων 13 ετών, με μέσο όρο 226,83 σεντς ανά λίβρα.
«Ο καφές είναι ένα πολύ περίπλοκο προϊόν. Εν μέρει αυτό οφείλεται στο ότι υπάρχουν διάφορα πλαίσια προσφοράς και ζήτησης που επηρεάζουν την τιμή», εξηγεί ο Ράιαν Ντιλέινι, ιδρυτής και επικεφαλής αναλυτής της Coffee Trading Academy. Και όπως λέει, δεν υπάρχει αρκετός καφές στον κόσμο. «Ο καφές είναι πιο ευαίσθητος στις αλλαγές της θερμοκρασίας από πολλές άλλες καλλιέργειες», προσθέτει ο Μάικλ Χόφμαν, καθηγητής στο κολέγιο γεωργίας και επιστημών της ζωής του Πανεπιστημίου Cornell. Και τα πρόσφατα γεγονότα που σχετίζονται με το κλίμα δεν βοηθούν την παραγωγή.
Η Βραζιλία είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός arabica, της premium ποικιλίας καφέ, που αποτελεί πάνω από το 60% της συνολικής παραγωγής.
Οταν ένας ασυνήθιστα ισχυρός παγετός αποδεκάτισε τις καλλιέργειες της Βραζιλίας το καλοκαίρι του 2021, τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης του καφέ στις ΗΠΑ έφτασαν τα 260 σεντς ανά λίβρα. Σύμφωνα με τον Ντελάινι, οι τιμές του καφέ κινούνται συνήθως μεταξύ 100 και 140 σεντς, αλλά παραμένουν σταθερά πάνω από αυτό το εύρος τα τελευταία τρία χρόνια. Η μεγάλη αύξηση της τιμής του arabica οδήγησε σε αύξηση της ζήτησης για την ποικιλία robusta, ανεβάζοντας παράλληλα και τις τιμές της.
Οι εταιρείες που πουλάνε καφέ στη λιανική αγορά έχουν ήδη αισθανθεί την πίεση. Η ιταλική Lavazza ανέφερε στο CNN ότι ανέβασε τις τιμές φέτος για διάφορους λόγους. «Ενας συνδυασμός φτωχών συγκομιδών, κλιματικής αλλαγής, πολέμου στην Ουκρανία, σύγκρουσης στην Ερυθρά Θάλασσα, παρέμβασης κερδοσκόπων και ισχυρού δολαρίου έχει δημιουργήσει μια “τέλεια καταιγίδα” για τη βιομηχανία του καφέ, που έχει δει τις τιμές να ανεβαίνουν από την πανδημία».
Η Nestle, που πουλάει τον καφέ Nescafe, απέδωσε την πτώση στο περιθώριο κέρδους της το 2023 στην αύξηση του κόστους του robusta. Οι λάτρεις των Starbucks, από την άλλη, πιθανότατα δεν θα δουν ακόμη αυξημένες τιμές, καθώς η εταιρεία αγοράζει καφέ πολύ νωρίτερα, χρησιμοποιώντας συμβόλαια σταθερής τιμής και στρατηγικές αντιστάθμισης κινδύνου για να «κλειδώσει» τις τιμές, προστατεύοντας τους πελάτες από τις διακυμάνσεις της αγοράς.
