«Υπάρχει τεράστια απόσταση από τον φόβο για ύφεση μέχρι την ύφεση», σχολιάζει χαρακτηριστικά στην «Κ» η Ντάνι Χιούσον (φωτ.), επικεφαλής χρηματοοικονομικής ανάλυσης στην AJ Bell, εταιρεία διαχείρισης επενδύσεων με έδρα το Λονδίνο. Αξιολογώντας την απότομη διακύμανση των διεθνών κεφαλαιαγορών, θεωρεί πως θα πρέπει μάλλον να συνηθίσει κανείς στην αστάθεια «για αρκετό καιρό ακόμη». Αναφέρεται στους παράγοντες που οδηγούν τις εξελίξεις και υπογραμμίζει ότι το ερώτημα πλέον δεν είναι το πότε αλλά το πόσο θα μειώσει τα επιτόκια η Fed, τον Σεπτέμβριο: «Το να ενεργήσει νωρίτερα θα προκαλούσε πανικό».
– Εσείς σε ποιους παράγοντες αποδίδετε το sell-off που είδαμε στις αγορές; Με άλλα λόγια, ποια είναι τα μηνύματα που στέλνουν οι επενδυτές; Κατ’ επέκταση, θα υπάρξει συνέχεια;
– Αν και η καταιγίδα που έπληξε τις αγορές έδειχνε να ήρθε από το πουθενά, δεν είναι έτσι. Μπορούμε να κοιτάξουμε πίσω και να εντοπίσουμε μια μεγάλη σειρά ζητημάτων που έχουν προβληματίσει τους επενδυτές. Πρώτον, υπήρξαν ορισμένες απογοητευτικές ενημερώσεις κερδών, με πιο σημαντική εκείνη των «Υπέροχων Επτά», που έχουν προκαλέσει ανησυχία σχετικά με τις «καυτές» αποτιμήσεις και τα ποσά των μετρητών που δαπανώνται στο περιβόητο μεγάλο όνειρο της τεχνητής νοημοσύνης. Δεύτερον, υπάρχουν πολλές φωνές που ζητούσαν από την κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ να ενεργήσει πιο γρήγορα για τη μείωση των επιτοκίων. Ως εκ τούτου, πυροδότησε δυσαρέσκεια η απόφαση της Fed να μη βιαστεί. Ας προσθέσουμε και τις ανησυχίες γύρω από την αυξημένη ένταση στη Μέση Ανατολή, όπως και τη μετατόπιση της νομισματικής πολιτικής από την Τράπεζα της Ιαπωνίας. Στη συνέχεια, ήρθαν να προστεθούν τα πιο ήπια από τα αναμενόμενα στατιστικά για τις αναμενόμενες θέσεις εργασίας στις ΗΠΑ, που άναψαν το φιτίλι για την κατάρρευση των αγορών τη Δευτέρα. Μέρος των απωλειών καλύφθηκε ήδη την αμέσως επόμενη μέρα, αλλά οι επενδυτές παραμένουν νευρικοί. Επομένως, η αστάθεια πιθανώς θα είναι ο παράγοντας που θα μας οδηγήσει για αρκετό καιρό ακόμη.
– Είναι δικαιολογημένη η ανησυχία για ύφεση στις ΗΠΑ;
– Οι αυστηρότεροι όροι δανεισμού εφαρμόστηκαν σκόπιμα για να περιορίσουν την οικονομία των ΗΠΑ και κατ’ επέκταση να καταπνίξουν τον μαινόμενο πληθωρισμό. Οι αυξήσεις των επιτοκίων έκαναν τη δουλειά τους και η Fed ήταν ξεκάθαρη πως είναι σχεδόν η ώρα για αλλαγή πολιτικής, ειδάλλως υπάρχει ο κίνδυνος να σταματήσει εντελώς η οικονομική μηχανή. Ωστόσο, για να επιταχύνεις μια οικονομία χρειάζεται χρόνος, εξ ου και έχουν γραφτεί αμέτρητες στήλες που προειδοποιούσαν ότι οι κεντρικοί τραπεζίτες θα πρέπει να βρίσκονται ένα βήμα μπροστά από τα δεδομένα. Τα τελευταία στοιχεία για τις θέσεις εργασίας υποδηλώνουν ότι η οικονομία είναι πιο υποτονική από ό,τι πολλοί περίμεναν. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι μια ύφεση είναι αναπόφευκτη – είμαστε μακριά από αυτό. Ομως η ανάπτυξη επιβραδύνεται και αν ο πληθωρισμός δεν είχε επιμείνει τόσο στις ΗΠΑ, τότε αναμφίβολα θα είχαν εφαρμοστεί ήδη οι μειώσεις των επιτοκίων – μια πράξη εξισορρόπησης, την οποία όμως οι επενδυτές προσδοκούσαν ότι η Fed θα είχε ήδη αποφασίσει προτού εκδηλωθεί ο φόβος στην οικονομία.
– Τελικά, πώς είναι σε θέση η αντίδραση των αγορών να επηρεάσει τα επόμενα βήματα της Fed στην επιτοκιακή πολιτική της;
– Οι κεντρικοί τραπεζίτες θα σταθμίζουν κάθε δείγμα δεδομένων που έρχεται στο γραφείο τους. Η ταλάντωση της αγοράς θα ληφθεί υπόψη, ειδικά αν δούμε περαιτέρω sell-offs. Ωστόσο, οι αγορές βιώνουν ταλαντώσεις, εμφανίζουν διορθώσεις και –τόσο στις ΗΠΑ όσο και στην Ευρώπη– οι κύριοι δείκτες παραμένουν ανοδικοί από την αρχή του έτους. Η Fed ήταν ξεκάθαρη: ο πληθωρισμός αποτελεί τη νούμερο ένα προτεραιότητά της και η σκηνή είχε ήδη στηθεί για μείωση επιτοκίων τον Σεπτέμβριο. Το να ενεργήσει νωρίτερα θα υποδείκνυε πανικό, ο οποίος με τη σειρά του θα προκαλούσε περαιτέρω πανικό. Επομένως, το αληθινό ερώτημα είναι πόσο μεγάλη θα αποδειχθεί η μείωση του επιτοκίου όταν θα έρθει η ώρα.
– Τι σημαίνουν όλα αυτά για την Ευρωζώνη και την πολιτική της ΕΚΤ;
– Η ΕΚΤ έπαιξε το δικό της παιχνίδι και αυτό είναι απίθανο να αλλάξει ουσιαστικά, βραχυπρόθεσμα. Η Ευρωζώνη έχει τις δικές της ιδιαίτερες συνθήκες τις οποίες θα πρέπει να αντιμετωπίσει και, παρότι η οικονομία των ΗΠΑ προκαλεί ανησυχία, στην πραγματικότητα υπάρχει τεράστια απόσταση από τον φόβο για ύφεση μέχρι την ύφεση.
