Δίκαιο μέτρο απέναντι σε μισθωτούς και συνταξιούχους χαρακτηρίζει ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης το τεκμήριο για τη φορολόγηση των ελευθέρων επαγγελματιών, που εφαρμόστηκε στις φετινές φορολογικές δηλώσεις για πρώτη φορά.
Τα στοιχεία της ΑΑΔΕ, που έδειξαν ότι 400.000 ελεύθεροι επαγγελματίες δήλωσαν μέσο μηνιαίο εισόδημα 268 ευρώ, απαντούν προφανώς από μόνα τους στην κριτική που δέχθηκε και εξακολουθεί να δέχεται. Ο κ. Χατζηδάκης επιμένει: συνειδησιακά δεν μπορώ να δεχθώ ότι θα στέκω αδιάφορος απέναντι σε τέτοιες φορολογικές δηλώσεις, λέει στη συνέντευξή του.
Σχετικά με τις «σημειακές» αλλαγές, στις οποίες έχει αναφερθεί και ο πρωθυπουργός, ο κ. Χατζηδάκης προαναγγέλλει επέκταση της περιμέτρου έκπτωσης 50% που ισχύει στους οικισμούς έως 500 κατοίκους και τα νησιά έως 3.100 κατοίκους.
– Ενόψει ΔΕΘ, τι απολογισμό της οικονομικής σας πολιτικής κάνετε; Σας επικρίνουν για καθυστερήσεις, ολιγωρίες, ανεπίλυτα ακόμη προβλήματα της κοινωνίας.
– Η Ελλάδα έχει ξεφύγει από τον κίνδυνο, έχει σημειώσει μεγάλη πρόοδο τα τελευταία πέντε χρόνια, αλλά δεν έχει γίνει ούτε Ελβετία ούτε Σουηδία. Η προσπάθεια πρέπει να συνεχιστεί με σοβαρότητα, συνδυάζοντας τη δημοσιονομική πειθαρχία με μια φιλoεπενδυτική πολιτική. Τα τελευταία 5 χρόνια το μείγμα αυτό λειτούργησε και η Ελλάδα ανέβηκε πολλά σκαλιά. Φαίνεται αυτό στη σημαντική μείωση της ανεργίας, στην αύξηση των επενδύσεων, στην αύξηση των εξαγωγών, στην αύξηση των μισθών. Τον τελευταίο χρόνο κατακτήσαμε την επενδυτική βαθμίδα, που σημαίνει ότι μόνο για τα δάνεια που πήραμε φέτος θα έχουμε όφελος 800 εκατ. ευρώ σε βάθος 10ετίας. Ψηφίσαμε μια φορολογική μεταρρύθμιση, προωθήσαμε μέτρα για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, όπως η διασύνδεση των POS με τις ταμειακές μηχανές, ολοκληρώθηκαν 10 αποκρατικοποιήσεις. Οι τράπεζές μας έχουν περάσει σε νέα φάση με την αποεπένδυση και την είσοδο ιδιωτών επενδυτών. Η χώρα είναι μεταξύ των πρώτων στην απορρόφηση πόρων από το ΕΣΠΑ και το Ταμείο Ανάκαμψης. Υιοθετήσαμε μια σειρά από εκσυγχρονιστικές πρωτοβουλίες για το Υπερταμείο, με στόχο να μετατρέψουμε τις θυγατρικές του σε «μικρές ΔΕΗ» και να δημιουργήσουμε το Ελληνικό Επενδυτικό Ταμείο. Αυξήσαμε τα φορολογικά έσοδα χωρίς αύξηση των φόρων και στείλαμε το μήνυμα ότι θέλουμε νομιμότητα σε όλα τα επίπεδα, είτε αυτό είναι η φοροδιαφυγή είτε η εφαρμογή του νόμου στις παραλίες. Με αυτό το πνεύμα θα προχωρήσουμε από δω και πέρα.
– Εκφράζονται φόβοι από σοβαρές πηγές για μεταρρυθμιστική κόπωση της κυβέρνησης…
– Η κατεύθυνσή μας εδώ στο υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, όπως άλλωστε και η κατεύθυνση του Κυριάκου Μητσοτάκη, είναι μεταρρυθμίσεις. Με ταχύτητα και αποφασιστικότητα. Στο δίλημμα, δηλαδή, μεταρρυθμίσεις ή «μη μιλάς, μη γελάς», εμείς απαντάμε ξεκάθαρα: μεταρρυθμίσεις! Η φιλοσοφία της πολιτικής μας συμπυκνώνεται σε τρεις λέξεις: ελευθερία, δημιουργικότητα, δικαιοσύνη. Με άλλα λόγια, ενθαρρύνουμε την οικονομική ελευθερία. Προωθούμε τη δημιουργικότητα, τις επενδύσεις, την καινοτομία, την εξωστρέφεια. Και επιδιώκουμε να ασκούμε μία πολιτική από την οποία ωφελούνται αυτοί που πραγματικά έχουν περισσότερη ανάγκη. Δεν μας νοιάζουν οι πιέσεις των συντεχνιών. Βάζουμε πάνω απ’ όλα τα συμφέροντα των πολλών ανυπεράσπιστων Ελλήνων.
– Η ΔΕΘ είναι όμως και βήμα εξαγγελιών νέων μέτρων. Τι να περιμένουμε;
– Σε σχέση με τη ΔΕΘ, θα επιδιώξουμε να συνδυάσουμε τρία πράγματα: να επικαιροποιήσουμε την πολιτική μας, απαντώντας σε σύγχρονες προκλήσεις, όπως η κλιματική αλλαγή, το δημογραφικό, το στεγαστικό, να απαντήσουμε σε δικαιολογημένα αιτήματα της κοινωνίας για στήριξη αυτών που πράγματι έχουν ανάγκη, αλλά και να μην υπονομεύσουμε την οικονομική θέση της χώρας και την πρόοδο που έχουμε πετύχει μέχρι τώρα.
– Τι περιθώρια υπάρχουν για μέτρα στήριξης, ενόψει και του νέου Συμφώνου Σταθερότητας που θέτει όριο δαπανών;
– Με βάση την πρόταση που μας έστειλε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, οι δαπάνες του 2025 μπορεί να αυξηθούν κατά 3 δισ. ευρώ σε σχέση με το 2024 και η προσπάθεια που κάνουμε είναι να αυξηθούν κάπως περισσότερο. Είμαστε αισιόδοξοι ότι θα τα καταφέρουμε, αν και συνεχίζονται οι συζητήσεις. Πρέπει, όμως, να σημειώσω ότι το 2025 θα έχουμε οπωσδήποτε αύξηση 1 δισ. ευρώ των τακτικών δαπανών, κυρίως για την υγεία και την παιδεία, επιπλέον 1 δισ. ευρώ αυξήσεις για τις συντάξεις, εκ των οποίων 400 εκατ. ευρώ για τις νομοθετημένες αυξήσεις και 600 εκατ. ευρώ επιπλέον για νέες συντάξεις, αφού έχουμε ολοένα και περισσότερους συνταξιούχους, καθώς και περίπου 850 εκατ. ευρώ αύξηση για την άμυνα, λόγω της αύξησης των φυσικών παραλαβών, κυρίως σε σχέση με τις φρεγάτες Belharra. Φτάνουμε επομένως σχεδόν τα 3 δισ. ευρώ και η προσπάθεια που κάνουμε είναι να υπάρξει δημοσιονομικός χώρος προκειμένου μπορέσουν να γίνουν επιπλέον δαπάνες.
– Σχετικά με το στεγαστικό, θα δώσετε κίνητρα, όπως για επισκευές, ώστε να ανοίξουν κλειστά σπίτια;
– Θέλουμε να δώσουμε κίνητρα στους ιδιοκτήτες, ώστε να αυξηθεί η προσφορά διαμερισμάτων, ιδιαίτερα μικρών και μεσαίων διαμερισμάτων, για να καλύψουμε τις ανάγκες των κοινωνικών στρωμάτων που έχουν μεγαλύτερη πίεση.
– Αρα θα υπάρξει μια φορολογική ελάφρυνση;
– Δεν μπορώ να γίνω προς το παρόν πιο συγκεκριμένος.
– Για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις θα υπάρξει κάποια παρέμβαση;
– Οι βραχυχρόνιες μισθώσεις έχουν μια μεγάλη χρησιμότητα διότι αυξάνουν τις διαθέσιμες κλίνες και μ’ αυτόν τον τρόπο βοηθούν το τουριστικό προϊόν της χώρας και την ίδια ώρα αυξάνουν το εισόδημα δεκάδων χιλιάδων συμπολιτών μας. Από την άλλη πλευρά είναι βέβαιο ότι σε μερικές περιοχές, όπως και στο εξωτερικό, δημιουργούν κάποιες δυσπλασίες. Εξετάζουμε προσεκτικά την εικόνα σε όλες τις επιμέρους περιοχές και θα παρέμβουμε μ’ ένα πνεύμα δικαιοσύνης, χωρίς να δημιουργούμε θέμα στην αγορά των βραχυχρόνιων μισθώσεων, αλλά και χωρίς να αγνοούμε τις επιπτώσεις που δημιουργούνται σε αρκετές περιπτώσεις, ιδιαίτερα στην Αθήνα.
Δημιουργείται ενιαίο μητρώο επιδομάτων, έτσι ώστε να υπάρχει ένας κεντρικός έλεγχος για τα βοηθήματα, προκειμένου να τα λαμβάνουν αυτοί που πραγματικά έχουν ανάγκη.
– Σε σχέση με την κλιματική αλλαγή θα υπάρξουν μέτρα για την ασφάλιση;
– Το θέμα έχει ανοίξει από πέρυσι με πρωτοβουλία του ίδιου του πρωθυπουργού, έχουμε προχωρήσει ήδη στην υποχρεωτική ασφάλιση κάποιων επιχειρήσεων, όπως γίνεται και σε άλλες χώρες και συζητάμε επέκταση της περιμέτρου σε μικρότερες επιχειρήσεις.
– Τι θα περιλαμβάνουν οι πρωτοβουλίες για το δημογραφικό;
– Θα επιχειρηθεί στο μέτρο των δυνατοτήτων του προϋπολογισμού να υιοθετηθεί ένα πακέτο μέτρων το οποίο δεν θα είναι μόνο οικονομικού χαρακτήρα, αλλά θα περιλαμβάνει και μέτρα συμφιλίωσης της επαγγελματικής με την οικογενειακή ζωή.
– Αισθανθήκατε ότι δικαιωθήκατε στο μέτρο των τεκμηρίων στους ελεύθερους επαγγελματίες από τα στοιχεία της ΑΑΔΕ, που εδειξαν ότι 400.000 ελεύθεροι επαγγελματίες δήλωσαν εισόδημα 268 ευρώ τον μήνα;
– Η κυβέρνηση αυτή έχει μειώσει μια σειρά από φόρους: ΕΝΦΙΑ 35%, φόρος νομικών προσώπων από 28% στο 22%, φόρος μερισμάτων, φόροι οικογενειών με παιδιά, φόρος συγκέντρωσης κεφαλαίου, φόρος χρηματιστηριακών συναλλαγών, μηδενισμός του φόρου για την απόκτηση κρατικών ομολόγων, φόρος χαρτοσήμου, ΦΠΑ στις μεταφορές και την εστίαση, κατάργηση φόρου για γονικές παροχές.
Αλλο όμως είναι η μείωση των φόρων και η στήριξη της επιχειρηματικότητας και άλλο είναι η ανοχή στην παραβατικότητα. Η παραβατικότητα είναι άλλωστε νόθευση του ελεύθερου ανταγωνισμού.
Η φορολόγηση των ελευθέρων επαγγελματιών είναι μόνο μία από τις 11 πρωτοβουλίες που υιοθετήσαμε. Είναι ένα μέτρο δίκαιο απέναντι σε μισθωτούς και συνταξιούχους, μια ήπια παρέμβαση, καθώς ανεβάζει την κατά κεφαλήν φορολόγηση των ελευθέρων επαγγελματιών στο επίπεδο των μισθωτών. Προσωπικά, συνειδησιακά δεν μπορώ να δεχθώ ότι ως υπουργός Οικονομικών θα στέκω αδιάφορος απέναντι σε δηλώσεις, με βάση τις οποίες ένας ελεύθερος επαγγελματίας ζει με 268 ευρώ τον μήνα. Μια τέτοια κυνική και πελατειακή αντίληψη δεν μου ταιριάζει και δεν ταιριάζει στην κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη. Οι ελεύθεροι επαγγελματίες μπορούσαν να αμφισβητήσουν το τεκμήριο, το έκαναν όμως μόνο λίγες εκατοντάδες, ένα απειροελάχιστο ποσοστό. Νομίζω αυτό κάτι λέει. Δεν μπορούμε να αγνοήσουμε, ακόμη, ότι από τους επιπλέον φόρους ενισχύσαμε την παιδεία και την υγεία. Αν το καταργήσουμε, πού θα βρούμε τα λεφτά;
– Θα υπάρξουν κάποιες αλλαγές και σε ποια κατεύθυνση;
– Οπως είπε ο πρωθυπουργός, θα προχωρήσουμε σε ορισμένες σημειακές αλλαγές, αλλά μόνο σημειακές. Βασικό στοιχείο των παρεμβάσεων αυτών θα είναι η πλήρης κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος, που σημαίνει μια ελάφρυνση των ελεύθερων επαγγελματιών κατά 325 ευρώ τον χρόνο, ενώ θα επεκταθεί η περίμετρος της έκπτωσης του 50%, που ισχύει για μικρά χωριά.
– Ποια είναι τα επόμενα βήματα που σχεδιάζετε για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής;
– Προχωρούμε με το myDΑΤΑ, στο οποίο από το τέλος του χρόνου θα μηδενιστεί η απόκλιση του 30% στη δήλωση που υπήρχε μέχρι τώρα. Θα ακολουθήσει το ψηφιακό δελτίο αποστολής από αρχές Δεκεμβρίου σε πιλοτική βάση και η καθολική ηλεκτρονική τιμολόγηση, αφού πάρουμε τη σχετική άδεια από τη Γενική Διεύθυνση Φορολογίας της Ε.Ε. Στόχος μας είναι μια ψηφιακή ΑΑΔΕ. Παράλληλα, προχωρούμε τη μάχη με το λαθρεμπόριο των καυσίμων, αν και καμιά φορά μας εκπλήσσουν οι αποφάσεις ορισμένων δικαστηρίων, τις οποίες πάντως σεβόμαστε.
Η μάχη αυτή έχει αποτελέσματα. Πέρυσι είχαμε 9% πρόσθετα έσοδα χωρίς να αυξήσουμε κανέναν φόρο, ένα σημαντικό μέρος από αυτό προέρχεται από την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής. Το 2024 τα αποτελέσματα θα είναι σημαντικότερα, λόγω τεκμηρίων και σύνδεσης ταμειακών μηχανών με POS. Ηδη το α΄ εξάμηνο τα έσοδα από ΦΠΑ ήταν αυξημένα γύρω στο 10%, με πληθωρισμό κάτω από 3%. Η αύξηση αυτή σχετίζεται με την ανάπτυξη και με τα POS.
– Eκτός από τη φοροδιαφυγή, ποιες άλλες είναι προτεραιότητές σας;
– Η δεύτερη είναι η δημιουργία ενός ενιαίου μητρώου επιδομάτων, έτσι ώστε –πέρα από την παρέμβαση που θα γίνει τώρα για τα επιδόματα του ΟΠΕΚΑ και πέρα από τις όποιες παρεμβάσεις για το επίδομα ανεργίας– να υπάρχει ένας κεντρικός έλεγχος για τα επιδόματα, προκειμένου να τα λαμβάνουν αυτοί που πραγματικά έχουν ανάγκη.
Η τρίτη είναι –μετά τις 10 αποκρατικοποιήσεις του περασμένου χρόνου– να προχωρήσουμε στην ουσιαστική πια αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου, με την αναβάθμιση του Μητρώου Ακίνητης Περιουσίας, την προώθηση της συνεργασίας μεταξύ ΤΑΙΠΕΔ και ΕΤΑΔ και με τη δημιουργία holding companies, για την ομαδική αξιοποίηση ακινήτων του Δημοσίου, γιατί αν πάμε με τη λογική του ένα προς ένα, θα καθυστερήσουμε πολύ.
– Οι holding companies θα είναι δημόσιες;
– Το Δημόσιο θα τις δημιουργήσει, αλλά στη συνέχεια θα μπουν ιδιώτες μέτοχοι για την αξιοποίηση των ακινήτων.
