Ενας ακόμη κύκλος οικονομικών δραστηριοτήτων πρόκειται να υπαχθεί στο καθεστώς της απλοποίησης αδειοδότησης βάσει νομοσχεδίου που ήδη έχουν καταρτίσει οι αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Ανάπτυξης.
Αν και η σχετική νομοθετική ρύθμιση ήταν έτοιμη από τον Νοέμβριο του 2023, με το χρονοδιάγραμμα να προβλέπει ότι θα περνούσε από το υπουργικό συμβούλιο τον περασμένο Μάρτιο, κάτι τέτοιο δεν συνέβη τελικά. Το φθινόπωρο, εξάλλου, ύστερα από αρκετές παρατάσεις και καθυστέρηση σχεδόν ενός έτους, αναμένεται να τεθεί σε κανονική λειτουργία –καθώς σήμερα είναι σε φάση δοκιμών– και η νέα ηλεκτρονική πλατφόρμα μέσω της οποίας θα γίνεται η διαδικασία της αδειοδότησης.
Στη νέα πλατφόρμα, που θα ονομάζεται open business και θα αντικαταστήσει την υφιστάμενη, τη notify business, θα υπάρχουν δύο σημαντικές αλλαγές:
πρώτον, τα δικαιολογητικά που απαιτείται να έχει συγκεντρώσει μια επιχείρηση που προβαίνει σε γνωστοποίηση θα είναι «ανεβασμένα» στην πλατφόρμα και όχι απλώς σε κάποιο συρτάρι της επιχείρησης ή μιας δημόσιας υπηρεσίας.
Δεύτερον –και κυριότερο ίσως– η νέα πλατφόρμα δεν θα αποτελεί μόνο το πληροφοριακό σύστημα για τη διαδικασία της αδειοδότησης λειτουργίας των επιχειρήσεων, αλλά θα προβλεφθεί σε εύλογο χρονικό διάστημα η καταχώριση των στοιχείων όλων των επιχειρήσεων που έχουν άδεια λειτουργίας –και όχι απλώς έχουν κάνει έναρξη–, κάτι που σημαίνει τη δημιουργία μιας εξαιρετικά χρήσιμης βάσης δεδομένων, ειδικά μάλιστα καθώς προβλέπεται να είναι διαλειτουργική με διάφορες υπηρεσίες.
Οι νέες δραστηριότητες που θα ενταχθούν στο καθεστώς της απλοποίησης αδειοδότησης και αναλόγως θα προβλέπεται απλή γνωστοποίηση ή έγκριση λειτουργίας είναι οι ακόλουθες: βρεφονηπιακοί σταθμοί, γηροκομεία, κέντρα υποστήριξης ΑμεΑ, επιχειρήσεις για τη φυσική ευεξία (μασάζ, σάουνα, σπα, σολάριουμ), συνεδριακά κέντρα, εκθεσιακά κέντρα, internet café, καντίνες σε ιδιωτικό και δημόσιο χώρο, χώροι φύλαξης και στάθμευσης σκαφών (πάρκινγκ σκαφών).
Νέες δραστηριότητες υπάγονται από το φθινόπωρο στο καθεστώς της απλοποίησης αδειοδότησης βάσει νομοσχεδίου του υπ. Ανάπτυξης.
Οσο κι αν φαίνεται παράδοξο, η ένταξη των δύο τελευταίων δραστηριοτήτων στο καθεστώς απλοποίησης αδειοδότησης αποδείχθηκε εξαιρετικά δύσκολη για τις αρμόδιες υπηρεσίες της δημόσιας διοίκησης και ειδικά για τη Διεύθυνση Συντονισμού και Παρακολούθησης του Κανονιστικού Πλαισίου για το Επιχειρηματικό Περιβάλλον, η οποία είναι υπεύθυνη για την οριζόντια μεταρρύθμιση.
Σε ό,τι αφορά τις καντίνες, αυτές είχαν διαφορετική «πατρότητα», δηλαδή η αρμοδιότητα ανήκε σε διαφορετικό υπουργείο ή υπουργεία, αναλόγως εάν βρίσκονταν σε ιδιωτικό χώρο, σε δημόσιο, εάν ήταν σε υπαίθριο ή σε κλειστό χώρο, εάν ήταν σταθερές ή μετακινούμενες.
Αξίζει να επισημάνουμε εδώ ότι για να απλοποιηθεί το καθεστώς αδειοδότησης για κάθε κατηγορία οικονομικής δραστηριότητας θα πρέπει πρώτα να εξεταστεί το προηγούμενο θεσμικό πλαίσιο και να υπάρχει συνεργασία της προαναφερθείσας διεύθυνσης (η οποία ανήκει στη Γενική Γραμματεία Βιομηχανίας του υπουργείου Ανάπτυξης) με τα συναρμόδια υπουργεία και υπηρεσίες των υπουργείων. Κάτι που μοιάζει, αλλά κάθε άλλο παρά αυτονόητο είναι.
Σε ό,τι αφορά τα πάρκινγκ σκαφών, αποδείχθηκε ότι κάποια από αυτά –και συγκεκριμένα αυτά που βρίσκονται στην ενδοχώρα και όχι στον αιγιαλό– είναι «ορφανά», η αδειοδότησή τους δηλαδή δεν υπάγεται μέχρι στιγμής σε κανένα υπουργείο.
Ετσι, αποφασίστηκε να ρυθμιστούν –να ενταχθούν δηλαδή στο καθεστώς απλοποίησης αδειοδότησης– μόνο οι χώροι φύλαξης και στάθμευσης σκαφών οι οποίοι βρίσκονται κοντά στη θάλασσα, όπου έχει αρμοδιότητα το υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας.
Τι σημαίνει το παραπάνω; Οτι στην πραγματικότητα επιχειρήσεις που ασκούν «ορφανές» δραστηριότητες, ξεκινούν τη δραστηριότητα απλώς λαμβάνοντας ένα ΑΦΜ από τη ΔΟΥ, χωρίς στην πραγματικότητα να προβλέπεται από κάπου να πληρούν κάποιες στοιχειώδεις προδιαγραφές.
Παρόμοια περίπτωση αποτελούν στην πραγματικότητα τα περίφημα Κέντρα Μελέτης, αλλά και τα summer camps, τα οποία κάθε καλοκαίρι –και πλέον ακόμη και το Πάσχα– «φυτρώνουν» σαν μανιτάρια. Το θέμα ανέδειξε πρόσφατα και ο Συνήγορος του Πολίτη, ο οποίος ύστερα από την εξέταση αναφορών σχετικά με τα προβλήματα λειτουργίας των Κέντρων Μελέτης για μαθητές πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης και των summer camps, διαπίστωσε την απουσία θεσμικού και ρυθμιστικού πλαισίου, καθώς και προδιαγραφών.
«Ειδικότερα, τα Κέντρα Μελέτης δεν μπορούν να θεωρηθούν φροντιστήρια, δεδομένου ότι δεν προβλέπεται εκ του νόμου αδειοδότηση φροντιστηρίου για την πρωτοβάθμια εκπαίδευση, ενώ από το οικείο θεσμικό εκπαιδευτικό πλαίσιο δεν προκύπτει ο ορισμός και η λειτουργία Κέντρων Μελέτης, ούτε προβλέπεται διαδικασία χορήγησης άδειας σχετικών κέντρων. Αποτέλεσμα είναι η ανεξέλεγκτη λειτουργία πολλών τέτοιων κέντρων σε όλη τη χώρα, στα οποία μαθητές και μαθήτριες δημοτικού περνούν ορισμένες ώρες την ημέρα κατά τη διάρκεια του σχολικού έτους, αλλά και κατά τις θερινές διακοπές τους με μη προβλεπόμενους και εποπτευόμενους όρους ασφαλείας, υγειονομικές προδιαγραφές, αλλά και προδιαγραφές κτιριακής και υλικοτεχνικής υποδομής, πιστοποίηση και προσοντολόγιο προσωπικού, όρους μεταφοράς των μαθητών-μαθητριών», αναφέρεται χαρακτηριστικά στην έκθεση του Συνηγόρου του Πολίτη.
Σε ό,τι αφορά τα summer camps που λειτουργούν σε ιδιωτικά σχολεία, η λειτουργία τους βασίζεται στον νόμο 4713/2020 που προβλέπει διοργάνωση δραστηριοτήτων μετά το πέρας των διδακτικών ωρών. Ωστόσο και εδώ οι όροι λειτουργίας και ασφαλείας είναι ασαφείς, καθώς η θερινή δραστηριότητα δεν υπάγεται στην υποχρεωτική εκπαίδευση και δεν τυγχάνουν εφαρμογής οι διατάξεις του νόμου 682/1977.
Ας σημειωθεί εδώ ότι από τις δραστηριότητες ιδιωτικής εκπαίδευσης έχουν υπαχθεί στο καθεστώς απλοποίησης αδειοδότησης τα κολέγια, τα ιδιωτικά ΙΕΚ, τα φροντιστήρια και τα φροντιστήρια ξένων γλωσσών, με όλα να απαιτούν έγκριση λειτουργίας και όχι απλώς γνωστοποίηση. Τι ισχύει με τα ιδιωτικά σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης; Η αδειοδότησή τους δεν έχει υπαχθεί στην οριζόντια μεταρρύθμιση και διέπεται από τις διατάξεις του νόμου 682/1977, ο οποίος έχει υποστεί τροποποιήσεις και το θεσμικό πλαίσιο χαρακτηρίζεται «ομιχλώδες».
