Επειτα από μια εικονική στασιμότητα καθ’ όλη τη διάρκεια του 2023, η οικονομία της Ευρωζώνης επέστρεψε στην ανάπτυξη το πρώτο εξάμηνο τρέχοντος.
Η αύξηση 0,3% του πραγματικού ΑΕΠ σε τριμηνιαία βάση είναι περίπου σύμφωνη με τον μακροπρόθεσμο ρυθμό ανάπτυξης του σχεδόν 1,3% σε ετήσια βάση.
Η εκτίμησή μας πως η οικονομία θα διευρυνθεί με παρόμοιο ρυθμό το δεύτερο εξάμηνο και θα επιταχυνθεί μέτρια το 2025, στηρίζεται σε τρία επιχειρήματα.
Πρώτον, η ύφεση της μεταποίησης που βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στις εξαγωγές, δεν θα χειροτερέψει πολύ το δεύτερο εξάμηνο του 2024 και θα αμβλυνθεί το 2025.
Δεύτερον, οι καταναλωτές θα μετατρέψουν σταδιακά την αυξανόμενη αγοραστική τους δύναμη σε περισσότερες δαπάνες και, τρίτον, η ΕΚΤ θα αποσύρει σιγά σιγά το πόδι της από το φρένο στη νομισματική πολιτική.
Από τη μια πλευρά η αδυναμία των δεικτών διευθυντών προμηθειών στη μεταποίηση της Ευρωζώνης υπογραμμίζει τον κίνδυνο εξασθένησης για τη βιομηχανική παραγωγή.
Από την άλλη, οι περικοπές των επιτοκίων της ΕΚΤ –αναμένουμε κινήσεις 25 μ.β. τον Σεπτέμβριο και τον Δεκέμβριο– ενισχύονται.
Μεταξύ άλλων παραγόντων, η χαλάρωση της αύξησης των μισθών από 4,7% σε ετήσια βάση το πρώτο τρίμηνο του 2024 σε 3,6% το δεύτερο στηρίζει αυτή την εκτίμηση, αν και ο χρόνος των εφάπαξ πληρωμών μάλλον έχει μεγαλοποιήσει την επιβράδυνση.
Σε αντίθεση με τα παράπονα που ακούγονται συχνά, τα εισοδήματα των καταναλωτών συνολικά συμβαδίζουν με την άνοδο των τιμών τα τελευταία χρόνια. Η πραγματική αγοραστική δύναμή τους μειώθηκε αισθητά το 2021 και το 2022, αν και προσωρινά.
Η αύξηση 0,3% του πραγματικού ΑΕΠ σε τριμηνιαία βάση είναι σύμφωνη με τον μακροπρόθεσμο ρυθμό ανάπτυξης του σχεδόν 1,3% ετησίως.
Οι κυβερνήσεις απέσυραν μέτρα εισοδηματικής στήριξης λόγω πανδημίας, ταυτόχρονα με την άνοδο του πληθωρισμού, κι ενώ γινόντουσαν ορατές οι συνέπειες της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία, προσθέτοντας πιέσεις στις τιμές.
Μέχρι τώρα, ωστόσο, το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών της Ευρωζώνης, προσαρμοσμένο στις μεταβολές των τιμών καταναλωτή, ξεπερνάει τα προ πανδημίας επίπεδά του στα τέλη του 2019 κατά 5,1% και την προηγούμενη κορύφωσή του την άνοιξη του 2021 κατά 1,7%. Ακόμη και σε κατά κεφαλήν βάση, το πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα αυξήθηκε 0,4% σε σύγκριση με το δεύτερο τρίμηνο του 2021.
Παρά την ελαφρά πτώση τον Αύγουστο στο -13,4 από -13 τον Ιούλιο, η καταναλωτική εμπιστοσύνη έχει ανακάμψει απότομα από το χαμηλό του Σεπτεμβρίου 2022, που ήταν -28,6, ήτοι ελάχιστα κάτω από τον μακροπρόθεσμο μέσο όρο του -11,7.
* Οι κ. Χόλγκερ Σμίεντινγκ, Φέλιξ Σμιντ και Σάλομον Φίντλερ είναι οικονομολόγοι της Berenberg Βank.
