Ειδική μελέτη σχετικά με την αναδιοργάνωση του συστήματος είσπραξης ληξιπρόθεσμων οφειλών θα εκπονήσει ο ΕΦΚΑ, με στόχο τη βελτίωση της εισπραξιμότητάς τους, ώστε να επιτευχθεί ακόμη και διπλασιασμός των ετήσιων εσόδων που αποφέρει στον φορέα το Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ).
Η αλματώδης αύξηση του χρέους προβληματίζει τόσο το υπουργείο Εργασίας όσο και τη διοίκηση του ΕΦΚΑ, καθώς κατά το πρώτο τρίμηνο του έτους σχεδόν άγγιξε τα 48 δισ. ευρώ.
Βέβαια, κατά κύριο λόγο αυξάνονται οι παλαιές οφειλές λόγω των προσαυξήσεων, καθώς το τελευταίο διάστημα δεν υπάρχει –τουλάχιστον μαζικά– δημιουργία νέων χρεών. Η «Κ» έχει αποκαλύψει την πρόθεση του ΕΦΚΑ να επιταχύνει τη διαδικασία και να γίνει πιο αποτελεσματική, για να μπορεί το ΚΕΑΟ να στοχεύει στους οφειλέτες εκείνους που πραγματικά μπορούν να αποπληρώσουν το χρέος τους είτε αυτό είναι μικρό είτε μεγαλύτερο.
Η μελέτη που θα περιγράψει τις δυνατότητες και τις μεθόδους που απαιτούνται κατά περίπτωση θα πραγματοποιηθεί από ιδιωτική εταιρεία και από τα αποτελέσματα που θα προκύψουν θα προγραμματιστούν και οι επόμενες κινήσεις του φορέα.
Σε πρώτη φάση εκτιμάται ότι θα απαιτηθεί να γίνει διαγωνισμός, ώστε να επιλεχθεί εκείνος ο ανάδοχος που θα μπορεί να υποστηρίξει την προσπάθεια του ΚΕΑΟ, ώστε από κοινού να επιτευχθεί το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα για τη βελτίωση των εσόδων από ληξιπρόθεσμες οφειλές.
Να σημειωθεί ότι ήδη έχουν εισπραχθεί έσοδα της τάξης των 448,89 εκατ. ευρώ, με τον στόχο για το σύνολο του έτους να θεωρείται εφικτός, αφού ο πήχυς έχει τεθεί στα 1,65 δισ. ευρώ. Για να αυξηθούν όμως ετησίως τα έσοδα, εκτιμάται ότι πρέπει να υπάρξουν ευρύτερες συνέργειες, με αξιοποίηση και του ιδιωτικού τομέα, όπου αυτό είναι εφικτό.
Μεταξύ των σεναρίων που εξετάζονται είναι, για παράδειγμα, η δημιουργία ενός ενιαίου «Τειρεσία» για τις οφειλές προς το Δημόσιο και τα ασφαλιστικά , καθώς σήμερα ο ΕΦΚΑ και το ΚΕΑΟ δεν γνωρίζουν τη συμπεριφορά των οφειλετών ούτε έχουν πρόσβαση σε πληροφορίες σχετικά με τις ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις τους στο υπόλοιπο Δημόσιο αλλά και τις τράπεζες, και δεν μπορούν αυτόματα να ανταλλάσσουν πληροφορίες.
Εμφαση αναμένεται να δοθεί σε όσους χρωστούν έως 15.000 ευρώ, καθώς εκτιμάται ότι με την κατάλληλη στήριξη μπορούν να μηδενίσουν το χρέος τους.
Συνέργειες θα μπορούσαν να υπάρξουν, όπως σημειώνουν στην «Κ» ειδικοί στην κοινωνική ασφάλιση, στον διαχωρισμό των ανεπίδεκτων προς είσπραξη οφειλών από αυτά που μπορεί να εισπραχθούν.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, υπάρχουν περίπου 12 δισ. ευρώ στο χαρτοφυλάκιο του ΚΕΑΟ (κύρια οφειλή και πρόσθετα τέλη), που αποτελούν τα λεγόμενα «ανεπίδεκτα είσπραξης χρέη». Πρόκειται για οφειλές που έχουν δημιουργηθεί από φυσικά και νομικά πρόσωπα και που η πιθανότητα είσπραξής τους είναι εξαιρετικά χαμηλή.
Περιθώρια παρεμβάσεων διαφαίνονται και στον τομέα των πρόσθετων τελών, αφού από τα συνολικά 47,88 δισ. ευρώ των οφειλών προς το ΚΕΑΟ, τα 29,4 δισ. αντιστοιχούν στην πραγματική οφειλή. Τα υπόλοιπα 18,47 δισ. ευρώ αντιστοιχούν σε προσαυξήσεις λόγω των πρόσθετων τελών. Ετσι, δεν είναι σπάνιες οι περιπτώσεις που τα πρόσθετα τέλη, πλέον, έχουν ξεπεράσει την κύρια οφειλή.
Εμφαση αναμένεται να δοθεί σε όσους οφειλέτες βρίσκονται με χρέος που δεν υπερβαίνει τα 15.000 ευρώ, καθώς εκτιμάται ότι πρόκειται για οφειλέτες που μπορούν με την κατάλληλη στήριξη να μηδενίσουν το χρέος τους.
Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία που προκύπτουν από την α΄ τριμηνιαία έκθεση του ΚΕΑΟ, 1.625.969 φυσικά και νομικά πρόσωπα ή 74,4% χρωστάνε μικροποσά έως 15.000 ευρώ έκαστος. Το σύνολο του χρέους γι’ αυτές τις περιπτώσεις ανέρχεται σε 6,6 δισ. ευρώ. Επίσης, μέχρι 30.000 ευρώ χρωστούν στα ασφαλιστικά ταμεία 1.931.710 οφειλέτες (ποσοστό 88,44%). Το συνολικό χρέος για οφειλές μέχρι 30.000 ευρώ ανέρχεται σε 9,77 δισ. ευρώ.
Κι ενώ οι υπηρεσίες του ΚΕΑΟ επικεντρώνονται στην είσπραξη μικρών οφειλών και κυρίως στην αποτροπή νέων, αποστέλλοντας μαζικά χιλιάδες ειδοποιητήρια προς τους ασφαλισμένους και τους εργοδότες, ως προς το ύψος του χρέους και τις δυνατότητες διακανονισμού, υπάρχουν και περίπου 550.000 οφειλέτες με χρέη από 15.000 έως 150.000 ευρώ, που δύσκολα εκτιμάται ότι μπορεί να προσεγγίσει συστηματικά το κέντρο. Κι αυτή η ομάδα φαίνεται πως θα μπορούσε να αποτελέσει πεδίο για συνεργασία του ΕΦΚΑ με ιδιώτες.
Επίσης, έχει διαπιστωθεί ότι με την υπάρχουσα πάγια ρύθμιση των έως 24 δόσεων υπάρχουν οφειλέτες που θέλουν να πληρώσουν τη μηνιαία δόση τους, αλλά χάνουν για λίγες μέρες την προθεσμία που ορίζει ο νόμος.
Για να αποφεύγεται η απώλεια των δόσεων, τόσο από αβλεψία όσο και από λάθος πολλές φορές των συστημάτων, σχεδιάζεται η δημιουργία ενός ειδικού τμήματος, που θα αναλάβει την ενημέρωση – υπενθύμιση σε αυτούς τους οφειλέτες σε «πραγματικό χρόνο».
