«Γνωρίζεις κάποιον που πουλάει “ύποπτα” κουτιά;». Αυτό είναι το βασικό ερώτημα της εκστρατείας που πραγματοποιούν στην Ιρλανδία το τελευταίο διάστημα φορείς κατά του ψηφιακού εγκλήματος και της απάτης με στόχο την πάταξη της πειρατείας της συνδρομητικής τηλεόρασης, όπου βασικός εξοπλισμός είναι μια ηλεκτρονική συσκευή που επιτρέπει στους χρήστες να έχουν πρόσβαση σε παράνομο οπτικοακουστικό υλικό. Η συγκεκριμένη καμπάνια καλεί τους πολίτες της χώρας να καταγγέλλουν υποθέσεις πειρατείας μέσω ειδικής τηλεφωνικής γραμμής. Στην Ελλάδα τέτοιου είδους εγχειρήματα δεν έχουν ποτέ υιοθετηθεί με ολοκληρωμένο τρόπο.
Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με την έλλειψη αποτελεσματικού νομοθετικού πλαισίου κατά της πειρατείας στη συνδρομητική τηλεόραση, οδήγησε τους ίδιους τους παρόχους στη λήψη μέτρων, με κυριότερο την τριετή συμφωνία της Cosmote TV με τη Nova για την ανταλλαγή αθλητικού περιεχομένου με επιπλέον κόστος της τάξεως των 3 ευρώ.
Η συμφωνία αυτή, αν και ξεκίνησε να ισχύει από την προηγούμενη Παρασκευή, σε συνδυασμό με την πρόσβαση, μέσω της πλατφόρμας της Cosmote TV, στο περιεχόμενο της Netflix, έχει ήδη ενισχύσει σημαντικά τη ζήτηση για συνδρομητική τηλεόραση. Τουλάχιστον οι κλήσεις που δέχονται τα τηλεφωνικά κέντρα των δύο παρόχων από ενδιαφερόμενους συνδρομητές pay TV έχουν πολλαπλασιαστεί, όπως αναφέρουν στελέχη των τηλεπικοινωνιών. Βάσει των νέων δεδομένων, τα νοικοκυριά σβήνουν και ξαναγράφουν τον προϋπολογισμό για συνδρομητική τηλεόραση, σταθμίζοντας εάν συμφέρει ακόμη και η κοινή χρήση συνδρομών, πρακτική που ήταν ακόμη πιο διαδεδομένη στο παρελθόν προτού μπουν περιορισμοί στον μέγιστο αριθμό ατόμων που διαμοιράζονται τον ίδιο λογαριασμό.
Οι κλήσεις που δέχονται τα τηλεφωνικά κέντρα των δύο παρόχων από ενδιαφερόμενους συνδρομητές pay TV έχουν πολλαπλασιαστεί μετά τη συμφωνία.
Η Cosmote και η Nova, που προσφέρουν δύο μήνες δωρεάν συνδρομή στους συνδρομητές οι οποίοι θα επιλέξουν το συγκεκριμένο προϊόν για κοινό αθλητικό περιεχόμενο, διατηρούν υψηλές προσδοκίες για την προσέλκυση νέων συνδρομητών, ως επί το πλείστον από την «ομάδα» των χρηστών πειρατικού περιεχομένου. Κι αυτό με δεδομένο ότι οι κοινές συνδρομές (και στους δύο παρόχους) τοποθετούνται σε περίπου 50.000, ενώ οι καταναλωτές παράνομου οπτικοακουστικού περιεχομένου κυμαίνονται από 650.000 έως 900.000. Αυτή τη στιγμή η Cosmote TV διαθέτει 688.000 συνδρομητές, ο αντίστοιχος αριθμός για τη Nova τοποθετείται σε 435.000 (στοιχεία 2023), ενώ η Vodafone TV αριθμεί περίπου 200.000 χρήστες. Στους συνολικά περίπου 1,3 εκατ. συνδρομητές των τριών παρόχων έρχονται να προστεθούν δεκάδες χιλιάδες πελάτες της Cinobo, όπως και των ξένων πλατφορμών (Netflix, Amazon TV κ.τ.λ.), οι οποίες δεν ανακοινώνουν επίσημα τον αριθμό των συμβολαίων τους. Σε κάθε περίπτωση, η διείσδυση της συνδρομητικής τηλεόρασης είναι χαμηλή στην Ελλάδα και διαμορφώνεται στο 31%, όταν το αντίστοιχο ποσοστό στα υπόλοιπα κράτη-μέλη τοποθετείται σε 67%. Στην τελευταία θέση βρίσκεται με 16% η Ιταλία, όπου το πρόβλημα της πειρατείας είναι εκτεταμένο, ενώ η διείσδυση της pay TV σε Λετονία, Ουγγαρία, Πορτογαλία, Ρουμανία και Μάλτα είναι περίπου 90%.
Οι προσδοκίες για αύξηση των νόμιμων συνδρομητών μετά τη συμφωνία Cosmote TV – Nova και την προσθήκη στην πλατφόρμα της πρώτης του Netflix στηρίζονται στο γεγονός ότι σήμερα μια πειρατική συνδρομή κοστίζει μηνιαίως περίπου 15 ευρώ. Ταυτόχρονα, οι πειρατικές συνδρομές θέτουν σε κίνδυνο τα προσωπικά δεδομένα των χρηστών, οι οποίοι έρχονται αντιμέτωποι και με τον νόμο, δεδομένου ότι η διανομή και χρήση πειρατικού οπτικοακουστικού περιεχομένου αποτελεί διαρκές έγκλημα. Στον αντίποδα, για τους υφιστάμενους πελάτες Cosmote TV και Nova η αναβάθμιση της συνδρομής συνεπάγεται επιπρόσθετο κόστος της τάξεως των 3 ευρώ, ενώ για τους καινούργιους συνδρομητές η απόκτηση pay TV, σε συνδυασμό με λογαριασμό σταθερής τηλεφωνίας, αντιστοιχεί σε επιπρόσθετη χρέωση ελαφρώς άνω των 20 ευρώ.
Υπολογίζεται ότι τα ετήσια έσοδα των πειρατών ξεπερνούν τα 160 εκατ. ευρώ (βάσει μετριοπαθών εκτιμήσεων για τουλάχιστον 500.000 παράνομους συνδρομητές). Λόγω της δραστηριότητας αυτής, σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, το Δημόσιο χάνει ετησίως περίπου 35 εκατ. ευρώ, η βιωσιμότητα της συνδρομητικής τηλεόρασης λόγω και της επαναφοράς της φορολόγησης των ελληνικών παρόχων περιεχομένου (over-the-top) απειλείται, ενώ υπολογίζεται ότι πανευρωπαϊκά χάνονται 18.000 θέσεις εργασίας στον οπτικοακουστικό τομέα.
Εκτός από την πειρατεία, μεγάλο «αγκάθι» για την ελληνική συνδρομητική τηλεόραση αποτελεί η φορολογία. Πάροχοι με έδρα στο εξωτερικό, όπως το Netflix, η Disney, το Amazon Prime, δεν υπόκεινται στους φόρους που επιβαρύνουν στην Ελλάδα τη συνδρομητική τηλεόραση, αποδίδοντας μόνο ΦΠΑ. Αντίθετα, η φορολόγηση που βαρύνει συνολικά τους ελληνικούς παρόχους οπτικοακουστικού περιεχομένου υπερβαίνει το 7% των εσόδων τους.
