Αλλαγή στον τραπεζικό χάρτη των τελευταίων ετών δημιουργεί ύστερα από μεγάλο χρονικό διάστημα η «γέννηση» του πέμπτου τραπεζικού πόλου, που προκύπτει από τη συγχώνευση Attica Bank και Παγκρήτιας Τράπεζας, που βρίσκεται σε τελικό στάδιο. Ενας χάρτης όπου οι μεταβολές στη διάρκεια των τελευταίων τριών δεκαετιών ήταν καταιγιστικές και οδήγησαν στη «γέννηση» αρκετών νέων επωνυμιών και τη μετέπειτα εξαφάνισή τους.
Πώς οδηγηθήκαμε όμως από τα 50 τραπεζικά brand names στις τέσσερις συστημικές και στον πέμπτο πόλο; Ποιες ιστορικές αλλά και νεότερες επωνυμίες έσβησαν από τον χάρτη;
Στα τέλη της δεκαετίας του 1990 και στις αρχές της δεκαετίας του 2000 η Eurobank και η Τράπεζα Πειραιώς στο πλαίσιο της στρατηγικής τους για δυναμική περαιτέρω ανάπτυξη εργασιών και δικτύου καταστημάτων προχώρησαν σε σειρά εξαγορών, συγχωνεύσεων και απορροφήσεων τραπεζικών ιδρυμάτων που λειτουργούσαν στη χώρα μας.
Ειδικότερα, η Τράπεζα Πειραιώς προχώρησε στην εξαγορά των τραπεζών Μακεδονίας-Θράκης, Credit Lyonnais Greece, Χίου, Natwest (δίκτυο Ελλάδος) και ΕΤΒΑ, που είχε ιδρυθεί το 1964 προκειμένου να συμβάλει στη βιομηχανική ανάπτυξη της χώρας.
Η Eurobank την ίδια χρονική περίοδο εξαγόρασε και προχώρησε σε συγχώνευση με τις τράπεζες Αθηνών –με ιστορία έξι και πλέον δεκαετιών–, Κρήτης, Εργασίας, που είχε ιδρυθεί το 1975 και της Τelesis Επενδύσεων. Αρκετά χρόνια αργότερα η Eurobank, τo 2013, έκανε ένα περαιτέρω ουσιαστικό βήμα επέκτασης του δικτύου της εξαγοράζοντας το Νέο Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, που στο μεταξύ το 2011 εξαγόρασε την T Bank (πρώην Aspis). Ενα ακόμη ιστορικό brand name με ημερομηνία «γέννησης» το 1900 ολοκλήρωνε την πορεία του.
Υπήρξαν τρεις μεγάλες προσπάθειες συνένωσης δυνάμεων μεταξύ συστημικών τραπεζών, που δεν κατέληξαν τελικά σε συμφωνία.
Το 1999 πραγματοποιήθηκε μία από τις σημαντικότερες εξαγορές στην ιστορία του εγχώριου τραπεζικού συστήματος. Η Alpha Bank πραγματοποίησε την εξαγορά του 51% των μετοχών της Ιονικής Τράπεζας, της αρχαιότερης σε λειτουργία τράπεζας της χώρας, με ημερομηνία ίδρυσης το 1839, από τη μητρική της Εμπορική Τράπεζα. Δεκατέσσερα χρόνια μετά, η Alpha Bank προχώρησε στην εξαγορά και της Εμπορικής Τράπεζας, που στο ενδιάμεσο χρονικό διάστημα είχε περάσει στον γαλλικό τραπεζικό όμιλο Credit Agricole, που είχε επεκτείνει τις εργασίες στη χώρα μας.
Η Εθνική Τράπεζα, από την πλευρά της, δύο χρόνια πριν από το ξεκίνημα της νέας χιλιετίας προχώρησε σε εσωτερικές κινήσεις, αποφασίζοντας τη συγχώνευση διά απορροφήσεως της θυγατρικής της Εθνικής Κτηματικής Τράπεζας (η οποία είχε προέλθει από τη συγχώνευση δύο πρώην θυγατρικών της, της Εθνικής Κτηματικής και της Εθνικής Στεγαστικής Τράπεζας).
Πρωταγωνίστρια στην επόμενη φάση των ανακατατάξεων ήταν η Τράπεζα Πειραιώς, όταν το καλοκαίρι του 2012 απέκτησε το «υγιές» τμήμα της Αγροτικής Τράπεζας, που ηλικιακά είχε φθάσει τα 83 της χρόνια, ενώ το ίδιο έτος υπέγραψε συμφωνία με τη Societe Generale για την απόκτηση της Γενικής Τράπεζας, που είχε ιδρυθεί το 1937. Τον Μάρτιο του 2013 η Τράπεζα Πειραιώς απέκτησε τις τραπεζικές δραστηριότητες στην Ελλάδα της Τράπεζας Κύπρου, της Cyprus Popular Bank και της Ελληνικής Τράπεζας και λίγο αργότερα της Millennium Bank. Αλλες μικρότερες σε μέγεθος τράπεζες που η επωνυμία τους έσβησε από τον χάρτη, καθώς απορροφήθηκαν από άλλες τράπεζες, ήταν: Δωρική Τράπεζα (το 1999 από την Telesis), Nova Scotia Ελλάδος (από την FBB τo 2001), ABN Amro (το 2002 από την Aspis Bank) και Omega Bank (το 2006 από την Proton Bank).
Για την ιστορία αναφέρονται τρεις μεγάλες προσπάθειες συνένωσης δυνάμεων μεταξύ συστημικών τραπεζών, που δεν κατέληξαν τελικά σε συμφωνία. Τον Νοέμβριο του 2001 ανακοινώθηκε η δημιουργία του «εθνικού μας πρωταθλητή» στον τραπεζικό τομέα μεταξύ Εθνικής Τράπεζας και Alpha Bank. Μια συμφωνία που δεν ολοκληρώθηκε για λόγους που, όπως έγινε γνωστό, ήταν μακριά από τη βούληση των δύο πρωταγωνιστών, του Θεόδωρου Καρατζά και του Γιάννη Κωστόπουλου. Σε αδιέξοδο οδηγήθηκε και η δεύτερη προσπάθεια, μέσα σε δέκα χρόνια, συγχώνευσης Εθνικής Τράπεζας και Alpha Bank, μετά από υποβολή σχετικής πρότασης φιλικής συγχώνευσης της πρώτης προς τη δεύτερη. Μια δεκαετία μετά, το καλοκαίρι του 2011, ανακοινώθηκε η συμφωνία μεταξύ Alpha Bank και Eurobank, με συμμετοχή στη νέα τράπεζα επενδυτικού σχήματος από το Κατάρ, για τη δημιουργία της μεγαλύτερης τράπεζας στη ΝΑ Ευρώπη, που τελικά δεν ολοκληρώθηκε.
Σήμερα το εγχώριο τραπεζικό σύστημα, όπως σύσσωμες οι διοικήσεις των τραπεζών και οι εποπτικές αρχές επισημαίνουν, έχει γυρίσει σελίδα φιλοδοξώντας να διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο στην αναπτυξιακή προσπάθεια της χώρας, παρά τις όποιες προκλήσεις δημιουργούνται. Τα τραπεζικά brands που «συνθέτουν» τον χάρτη είναι σε αριθμό πολύ λιγότερα, είναι όμως απαλλαγμένα από τα βάρη του παρελθόντος και ατενίζουν το μέλλον με αισιοδοξία.
