Αν και ταχύτατα αναπτυσσόμενες οι οικονομίες της Ασίας, κρύβουν μια χαίνουσα πληγή που ενδεχομένως αποτελεί ωρολογιακή βόμβα στα θεμέλιά τους. Ο λόγος για την επίμονα υψηλή και τελευταία αυξανόμενη ανεργία μεταξύ των νέων αυτών των αναπτυσσόμενων χωρών, δεκάδων εκατομμυρίων νέων που δεν έχουν προοπτική. Οπως τονίζει σχετικό ρεπορτάζ της Wall Street Journal, ειδικότερα στις ασιατικές οικονομίες που δεν διαθέτουν τη βιομηχανική βάση της Κίνας τα διψήφια ποσοστά ανεργίας των νέων εγκυμονούν κινδύνους κοινωνικών εκρήξεων και εγείρουν ερωτήματα για το κατά πόσον μπορεί να συνεχιστεί η ανάπτυξη αυτών των χωρών με τα συγκεκριμένα δεδομένα.
Σύμφωνα με τη Διεθνή Οργάνωση Εργασίας των Ηνωμένων Εθνών, πρόκειται συνολικά για 30 εκατομμύρια νέους ηλικίας από 15 έως 24 ετών που αντιπροσωπεύουν σχεδόν το ήμισυ του συνόλου των 65 εκατομμυρίων άνεργων νέων αυτής της ηλικιακής κατηγορίας. Ανάμεσά τους ξεχωρίζουν χώρες όπως το Μπανγκλαντές, που έχει θεωρηθεί επιτυχές μοντέλο ανάπτυξης και εξόδου από την ακραία ένδεια και στη διάρκεια της περασμένης δεκαετίας σημείωνε κατά μέσον όρο ετήσια ανάπτυξη 6,5%. Τα τελευταία χρόνια, όμως, η ανεργία των νέων έχει φτάσει στο 16%, καταγράφοντας το υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων τουλάχιστον 30 ετών. Οπως τονίζει η αμερικανική εφημερίδα, η εν λόγω χώρα κατόρθωσε να βγει από την ακραία ένδεια επειδή εξελίχθηκε σε εργοστάσιο κλωστοϋφαντουργίας του κόσμου και άρχισε να παράγει ρούχα για τις μεγάλες φίρμες της Δύσης. Εκατομμύρια πολίτες του Μπανγκλαντές εγκατέλειψαν τα αγροκτήματα για να εργαστούν ως εργάτες στις βιομηχανίες κλωστοϋφαντουργίας.
Στη συνέχεια, όμως, η εξέλιξη σταμάτησε, καθώς το Μπανγκλαντές δεν προχώρησε στην παραγωγή πιο σύνθετων προϊόντων προστιθέμενης αξίας, όπως τα ηλεκτρονικά, ο βαρύς μηχανολογικός εξοπλισμός ή οι μικροεπεξεργαστές που δημιουργούν καλοπληρωμένες θέσεις εργασίας, κάτι που συνέβη στην Ιαπωνία, στη Νότια Κορέα και στην Κίνα. Και το πρόβλημα τόσο για το Μπανγκλαντές όσο και για άλλες χώρες της περιοχής είναι πως για να προχωρήσουν πρέπει να ανταγωνιστούν την Κίνα που είναι εξαιρετικά αποτελεσματική, ενώ ο αυτοματισμός αλλάζει το τοπίο της παγκόσμιας βιομηχανίας. Ακόμη και στο Μπανγκλαντές πολλές βιομηχανίες βασίζονται περισσότερο στα μηχανήματα παρά στο ανθρώπινο δυναμικό. Αυτή είναι και η άλλη μεγάλη παθογένεια των χωρών της περιοχής, ότι το επίπεδο εκπαίδευσης των νέων της δεν αντιστοιχεί στις θέσεις εργασίας.
Ολοένα και περισσότεροι αποκτούν πτυχία τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, αλλά οι οικονομίες των χωρών τους δεν παράγουν ανάλογες θέσεις εργασίας.
Στις αναπτυσσόμενες χώρες της Ασίας όλο και περισσότεροι νέοι αποκτούν πτυχία τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και επιδιώκουν να απασχοληθούν σε κάποια θέση γραφείου σε τομείς όπως το μάρκετινγκ, η τεχνολογία, τα χρηματοπιστωτικά ή το βιομηχανικό σχέδιο. Οι χώρες της Νότιας Ασίας, όμως, δεν δημιουργούν παρά ελάχιστες θέσεις εργασίας σε αυτούς τους τομείς.
Το ίδιο ποσοστό νέων ανέργων με το Μπανγκλαντές εμφανίζουν η Κίνα και η Ινδία, ενώ το αντίστοιχο στην Ινδονησία είναι 14% και στη Μαλαισία 12,5%. Εν ολίγοις, τα ποσοστά των άνεργων νέων στις ασιατικές χώρες είναι σαφώς υψηλότερα από τα αντίστοιχα στις ανεπτυγμένες χώρες της Δύσης, στις ΗΠΑ και στη Γερμανία, αλλά και στην Ιαπωνία, όπου επικρατεί μεγάλη δυσφορία μεταξύ των νέων, αν και χαμηλότερα από ορισμένες χώρες του ευρωπαϊκού Νότου όπως η Ιταλία και η Ισπανία, όπου το 25% των νέων αδυνατεί να ενταχθεί στην αγορά εργασίας. Πρωτίστως, όμως, τα υψηλά ποσοστά ανεργίας των νέων στις χώρες της Ασίας εγκυμονούν τον κίνδυνο κοινωνικών εκρήξεων, όπως κατέδειξαν προσφάτως τα επεισόδια στο Μπανγκλαντές όταν πλήθη φοιτητών ανάγκασαν τον σεΐχη Χαζίνα να παραιτηθεί από την πρωθυπουργία μετά από 15 συναπτά έτη. Στην Ινδία, άλλωστε, η οικονομία της οποίας αναπτύσσεται φέτος με ρυθμό 8%, η κυβέρνηση του Ναρέντρα Μόντι επανεξελέγη μεν, πλην όμως έχασε την κοινοβουλευτική πλειοψηφία.
Η ανεργία των νέων έχει μειωθεί τα τελευταία χρόνια στην Ινδία, αλλά και πάλι παραμένει πάνω από τον παγκόσμιο μέσο όρο, γι’ αυτό και πολιτικοί και οικονομικοί αναλυτές απέδωσαν την αποδυνάμωση της κυβέρνησης Μόντι στην έλλειψη επαγγελματικών ευκαιριών για τους νέους της χώρας. Σε ό,τι αφορά την Κίνα, αν και δεύτερη υπερδύναμη, κατέγραψε πέρυσι εκτόξευση της ανεργίας των νέων σε πάνω από 20% και έκτοτε σταμάτησε να δημοσιοποιεί τα σχετικά στοιχεία. Σε ό,τι αφορά την επίσης ταχύτατα αναπτυσσόμενη Ινδονησία, οφείλει τον ρυθμό ανάπτυξής της κατά 5% κυρίως στην άνευ προηγουμένου επέκταση της ινδονησιακής βιομηχανίας εξορύξεων και μετάλλων, σε έναν τομέα δηλαδή που βασίζεται στα βαριά μηχανήματα και απασχολεί πολύ περιορισμένο προσωπικό.
Σε πολλές από αυτές τις χώρες, άλλωστε, τα υψηλά επίπεδα ανεργίας ή επισφαλούς εργασίας επεκτείνονται και στις ηλικιακές κατηγορίες άνω των 20 ετών. Στις χώρες της Νότιας Ασίας και σύμφωνα με στοιχεία του περασμένου έτους, το 71% των νέων από 25 έως 29 ετών απασχολείτο σε ανασφαλείς θέσεις εργασίας είτε ως αυτοαπασχολούμενοι είτε σε προσωρινές θέσεις εργασίας. Το ποσοστό είναι σαφώς μικρότερο από το 77% που ήταν το αντίστοιχο πριν από δύο δεκαετίες, αλλά παραμένει ιδιαιτέρως υψηλό.
Κεντρική φωτό: To Mπανγκλαντές κατόρθωσε να βγει από την ακραία ένδεια επειδή εξελίχθηκε σε εργοστάσιο κλωστοϋφαντουργίας του κόσμου και άρχισε να παράγει ρούχα για τις μεγάλες φίρμες της Δύσης. Στη συνέχεια, όμως, η εξέλιξη σταμάτησε, καθώς η χώρα δεν προχώρησε στην παραγωγή πιο σύνθετων προϊόντων προστιθέμενης αξίας, όπως τα ηλεκτρονικά, ο βαρύς μηχανολογικός εξοπλισμός ή οι μικροεπεξεργαστές, που δημιουργούν καλοπληρωμένες θέσεις εργασίας. SHUTTERSTOCK
