«Θετικό cash flow το 2025». Aυτή τη σημείωση έκανε γνωστός Ελληνας startupper πριν από λίγους μήνες όταν κατέγραφε τους στόχους και τις προτεραιότητες της εταιρείας του. «Το θετικό cash flow το έχω βάλει μαζί με το Δ.Σ. μας σαν στόχο εδώ και περίπου εννέα μήνες. Θέλω να έχουμε ένα business model που να μην καθιστά αναγκαία την εξωτερική μας χρηματοδότηση. Να μεγαλώνουμε υγιώς και να είμαστε οικονομικά ανεξάρτητοι», επισήμανε, μιλώντας στην «Κ».
Οι νοικοκυρεμένοι ισολογισμοί και η στροφή των νεοφυών επιχειρήσεων προς την κερδοφορία δεν αποτελούσαν πάντα βασική τους επιδίωξη, καθώς αρκετές startups, ιδίως στα πρώτα τους βήματα, «έκαιγαν» λεφτά ή αντλούσαν κεφάλαια σε παράλογα υψηλές αποτιμήσεις. «Αρκετές εταιρείες σήκωναν κεφάλαια ακόμη και γιατί χωρίς αυτά δεν θα μπορούσαν να επιβιώσουν», εξηγεί. Στην Αμερική, όπου και ο ίδιος διατηρεί την έδρα του, μέσα στους πρώτους τρεις μήνες του 2024, 254 startups έβαλαν λουκέτο, όπως αναφέρει η εταιρεία Carta, αριθμός αυξημένος κατά 60% σε σύγκριση με ένα χρόνο πριν.
Ομως, το πληθωριστικό σοκ του 2022, απόρροια και της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, η αύξηση του κόστους δανεισμού κατά τα τελευταία χρόνια και η κατάρρευση της τράπεζας των startups, Silicon Valley Bank, άλλαξαν το επενδυτικό κλίμα. Στο μεταξύ, ακόμη και σήμερα οι κεντρικές τράπεζες παραμένουν αρκετά προσεκτικές σε ό,τι αφορά τις μειώσεις των επιτοκίων.
«Η αφθονία του χρήματος οδηγεί τις εταιρείες να ξοδεύουν περισσότερα από όσα θα ξόδευαν σε άλλες περιόδους, όπου η νομισματική πολιτική είναι πιο σφιχτή. Πολλές εταιρείες τεχνολογίας που άντλησαν χρηματοδότηση από το 2018-2022 είχαν τεράστιες ζημιές τις οποίες κάλυπταν από ιδιωτικές χρηματοδοτήσεις. Καθώς οι συνθήκες είναι πιο δυσμενείς, αυτές είτε αναγκάζονται να στραφούν σε κερδοφορία είτε να κλείσουν», σχολιάζει στην «Κ» ο Νίκος Καλλιαγκόπουλος, εταίρος στο ελληνικό επενδυτικό κεφάλαιο Big Pi Ventures.
Το Big Pi έχει επενδύσει σε εταιρείες όπως η Accusonus από την Πάτρα, που εξαγοράστηκε από τη Μeta, αλλά και στην ελληνικών συμφερόντων εταιρεία τεχνολογίας TileDB, στην οποία έχει επενδύσει και η Intel. «Είναι λογικό πολλές φορές για μια τεχνολογική startup να καταγράφει στην αρχή ζημίες, γι’ αυτό άλλωστε υπάρχουν και τα venture capitals. Αλλά προσωπικά πάντα ψάχνω εταιρείες με βιώσιμο οικονομικό μοντέλο, τουλάχιστον μεσομακροπρόθεσμα», τονίζει.
Αρκετές νεοφυείς, ιδίως στα πρώτα τους βήματα, «έκαιγαν» λεφτά ή αντλούσαν κεφάλαια σε παράλογα υψηλές αποτιμήσεις.
Και οι ίδιοι λοιπόν οι επενδυτές πιέζουν πλέον τις εταιρείες να κοιτάξουν τα οικονομικά τους.
Ο Νίκος Μπονάτσος, general manager στο αμερικανικό επενδυτικό κεφάλαιο General Catalyst, το οποίο διαχειρίζεται κεφάλαια ύψους 28 δισ. δολ., εξηγεί στην «Κ» τη στρατηγική του. «Πολλές φορές έχουμε απορρίψει εταιρείες επειδή πιστεύουμε πως θα χρειαστούν πολλά κεφάλαια για να πετύχουν κερδοφορία. Ειδικά όταν το κόστος του χρήματος, λόγω και των υψηλών επιτοκίων, είναι ακριβό και τα venture capitals δεν έχουν διάθεση να κάνουν πολλές και ριψοκίνδυνες επενδύσεις, τότε όποιες startups “καίνε” λεφτά, βρίσκονται σε μειονεκτική θέση».
Οπως υπογραμμίζει, είναι καλό να κάνουν «ό,τι περνάει από το χέρι τους για να έχουν κεφάλαια για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Φυσικά όμως, η στροφή στην κερδοφορία χωρίς έναν καλό ρυθμό αύξησης των εσόδων μιας startup δεν είναι πανάκεια. Σε αυτή την περίπτωση, η αποτίμηση των startups δεν είναι ικανοποιητική».
Στο πλαίσιο αυτό, αρκετές ελληνικές startups κοιτάζουν να προσαρμοστούν στις νέες επιταγές της αγοράς, αποβλέποντας στην κερδοφορία. Μία από αυτές είναι και η Blueground, που δραστηριοποιείται στον κλάδο της εκμίσθωσης διαμερισμάτων. Σήμερα έχει στο χαρτοφυλάκιό της περίπου 15.000 διαμερίσματα σε 17 χώρες παγκοσμίως. Η εταιρεία όπως είχε αποκαλύψει σε συνέντευξή του στην «Κ» ο συνιδρυτής και CEO Αλέξανδρος Χατζηελευθερίου, μπήκε πρόσφατα στο κλειστό κλαμπ των εταιρειών με αποτίμηση άνω του 1 δισ. δολ. «Σίγουρα αυτό έχει αξία για εμάς και αποτελεί μεγάλη επιτυχία.
Βέβαια, αυτή τη στιγμή εστιάζουμε πέραν της ανάπτυξης και στην επίτευξη σημαντικής κερδοφορίας», είχε δηλώσει, προσθέτοντας πως «στο πρόσφατο παρελθόν, υπήρχαν αρκετές εταιρείες τεχνολογίας που ενώ έφτασαν να έχουν υψηλές αποτιμήσεις, δεν μπόρεσαν να αποδείξουν ότι είχαν βιώσιμο business model». Η Blueground εκτιμά πως το 2024 θα κλείσει με κερδοφορία.
Σε αντίστοιχη φάση βρίσκονται και άλλες εταιρείες, όπως η fintech Plum με έδρα το Λονδίνο και παρουσία στην Αθήνα. Η εταιρεία, μέσω της εφαρμογής που έχει αναπτύξει, δίνει τη δυνατότητα στους χρήστες να εξοικονομούν χρήματα, να αποταμιεύουν, αλλά και να επενδύουν σε μετοχές ακόμη και μεγάλων εταιρειών π.χ. Tesla, Meta κ.ά. Μεταξύ των στόχων της εταιρείας, μετά και την άντληση κεφαλαίων ύψους 19 εκατ. ευρώ, είναι και η στροφή στην κερδοφορία.
Οπως είχε γράψει η «Κ», το οικονομικό έτος (από Απρίλιο 2022 έως Μάρτιο 2023) η εταιρεία κατέγραψε ζημίες 7,8 εκατ. στερλινών, σχεδόν διπλασίασε τα έσοδά της και το 2025, σκοπεύει να μπει σε τροχιά κερδοφορίας.
