Στις 30 Σεπτεμβρίου μπορούν να υποβληθούν οι πρώτες αιτήσεις για την εξαγορά των καταπατημένων ακινήτων του ελληνικού Δημοσίου από ιδιώτες. Στην πρώτη φάση οι αιτήσεις θα αφορούν 20 περιφερειακές ενότητες και στα τέλη Οκτωβρίου θα επεκταθούν σε όλη την επικράτεια.
Το τίμημα της εξαγοράς θα υπολογίζεται με βάση τις αντικειμενικές αξίες των ακινήτων και κοινωνικά κριτήρια (για ευπαθείς ομάδες, πολυτέκνους, άτομα με αναπηρία), ενώ προβλέπονται και εκπτώσεις που θα φθάνουν έως και το 80% της αντικειμενικής αξίας.
Οπως αναφέρουν πηγές του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, από το σύνολο των καταπατημένων εκτάσεων (ξεπερνούν τις 150.000), αίτηση εξαγοράς μπορούν να υποβάλουν περί τους 50.000 πολίτες, χωρίς να αποκλείεται να εμφανισθούν περισσότερες αιτήσεις, καθώς η ακίνητη περιουσία του Δημοσίου δεν είναι καταγεγραμμένη στο σύνολό της.
Αυτό που μένει να δούμε είναι πόσοι εκ των καταπατητών θα υποβάλουν αίτηση, αλλά κυρίως τι θα γίνει με όσους έχουν καταπατήσει εκτάσεις του ελληνικού Δημοσίου και δεν εμπίπτουν στις διατάξεις του νόμου. Δηλαδή, εάν θα εφαρμοσθούν τα πρωτόκολλα απομάκρυνσης.
Σύμφωνα με την απόφαση των συναρμόδιων υπουργείων, οι αιτήσεις για την εξαγορά των ακινήτων θα υλοποιηθούν ηλεκτρονικά μέσω του ολοκληρωμένου πληροφοριακού συστήματος «Αιτήσεις Εξαγοράς Δημοσίων Ακινήτων».
Συγκεκριμένα:
– Οι αιτήσεις για την εξαγορά των καταπατημένων εκτάσεων θα υποβάλλονται αποκλειστικά μέσω της νέας ψηφιακής πλατφόρμας.
– Η είσοδος θα γίνεται με κωδικούς Τaxisnet, ενώ θα παρέχεται επίσης η δυνατότητα υποβολής της αίτησης εξαγοράς από εξουσιοδοτημένο πρόσωπο, το οποίο πρέπει να συμπληρώσει στο σύστημα τον ΑΦΜ του και να επισυνάψει υπεύθυνη δήλωση εξουσιοδότησης από το gov.gr ή με βεβαίωση γνησίου υπογραφής. Η πρόσβαση στο ολοκληρωμένο πληροφοριακό σύστημα γίνεται μέσω του gov.gr στην ηλεκτρονική διεύθυνση https://aeda.apps.gov.gr.
Το τίμημα της εξαγοράς θα υπολογίζεται με βάση τις αντικειμενικές αξίες των ακινήτων, ενώ προβλέπονται και εκπτώσεις που θα φθάνουν έως και το 80% της αντικειμενικής αξίας.
Το χρονοδιάγραμμα
• 30 Σεπτεμβρίου 2024 για τις περιφερειακές ενότητες Αιτωλοακαρνανίας, Αρκαδίας, Εβρου, Εύβοιας, Ηρακλείου, Ιωαννίνων, Καρδίτσας, Κέρκυρας, Λάρισας, Λασιθίου, Λέσβου, Μαγνησίας, Ξάνθης, Πιερίας, Ρεθύμνου, Σάμου, Τρικάλων, Φθιώτιδας, Χανίων, Χίου. Η δυνατότητα υποβολής αιτήσεων για τις περιοχές αυτές λήγει στις 30 Σεπτεμβρίου 2025.
• 31 Οκτωβρίου 2024 για όλες τις υπόλοιπες περιφερειακές ενότητες. Η δυνατότητα υποβολής αιτήσεων λήγει στις 31 Οκτωβρίου 2025.
Βασική προϋπόθεση του δικαιώματος υποβολής αίτησης εξαγοράς είναι η άσκηση από τον ίδιο τον αιτούντα ή τους δικαιοπαρόχους, επί δημοσίου ακινήτου, αδιαλείπτως κατοχής:
α) Επί 30 τουλάχιστον έτη με τίτλο.
β) Επί 40 τουλάχιστον έτη χωρίς τίτλο, εφόσον ο αιτών χρησιμοποιεί το ακίνητο ως την κύρια κατοικία του ή ως βοηθητικό χώρο αυτής, ή για να ασκεί τουριστική, βιοτεχνική, βιομηχανική, εμπορική ή αγροτική δραστηριότητα.
γ) Η δήλωση του ακινήτου στο έντυπο «Ε9» για τα 5 τουλάχιστον έτη που προηγούνται της αίτησης, προκειμένου να είναι σαφές ότι οι αιτούντες θεωρούσαν πως το ακίνητο είναι δικό τους.
Το τίμημα της εξαγοράς θα υπολογίζεται με βάση τις αντικειμενικές αξίες των ακινήτων και κοινωνικά κριτήρια (για ευπαθείς ομάδες, πολυτέκνους, άτομα με αναπηρία). Επιπρόσθετα, το τίμημα εξαγοράς σε ειδικές περιπτώσεις αμφισβήτησης της κυριότητας του δημοσίου ακινήτου διαμορφώνεται με έκπτωση:
• 50% για αιτούντα που έχει αναγνωρισθεί από πρωτοβάθμιο δικαστήριο ως κύριος του ακινήτου ή που έχει αναγραφεί ως κύριος στις πρώτες κτηματολογικές εγγραφές και έχει ασκηθεί αγωγή από το Δημόσιο ή δεν έχει παρέλθει η προθεσμία άσκησης αγωγής.
• 70% αν ο αιτών έχει ασκήσει ένδικο μέσο κατά δικαστικής απόφασης για την αναγνώριση της κυριότητας του ακινήτου έως την 31η.12.2022.
• Ειδική πρόβλεψη υπάρχει για ακίνητο που καλύπτει τις στεγαστικές ανάγκες του αιτούντος ή του αρχικού δικαιοπαρόχου ως αποτέλεσμα μαζικής εγκατάστασης πληθυσμιακών ομάδων πριν από το 1964. Σε αυτή την περίπτωση το τίμημα αντιστοιχεί στο 20% της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου.
Τα δικαιολογητικά
Μετά την υποβολή της αίτησης και στην περίπτωση που εγκριθεί από την αρμόδια επιτροπή εκδίδεται πιστοποιητικό αποδοχής, το οποίο κοινοποιείται στον αιτούντα. Η αίτηση εξαγοράς συνοδεύεται από τα ακόλουθα δικαιολογητικά: τοπογραφικό διάγραμμα, φύλλο προσδιορισμού της αντικειμενικής αξίας οικοπέδου ή γηπέδου, βεβαίωση όρων δόμησης, οικοδομική άδεια εφόσον αυτή υπάρχει, απόσπασμα κτηματολογικού διαγράμματος, πράξη προσδιορισμού ΕΝΦΙΑ των τελευταίων 5 ετών.
