Σε εγρήγορση βρίσκεται ο ελεγκτικός μηχανισμός προκειμένου να ολοκληρώσει ελέγχους για τους οποίους έχει γίνει κοινοποίηση ή έχουν ξεκινήσει και δεν έχουν ολοκληρωθεί. Κι αυτό καθώς με το νέο πλαίσιο που προβλέπεται στον κώδικα φορολογικών διαδικασιών, οι έλεγχοι πρέπει να ολοκληρώνονται σε διάστημα 2 ετών (μαζί με τις παρατάσεις).
Συγκεκριμένα, ο νέος νόμος αναφέρει ότι η διάρκεια του φορολογικού ελέγχου ορίζεται σε έως ένα έτος και μπορεί να παραταθεί άπαξ κατά έξι μήνες. Προϋπόθεση χορήγησης της παράτασης είναι η έναρξη της ελεγκτικής διαδικασίας εντός της αρχικής διάρκειας του φορολογικού ελέγχου. Περαιτέρω παράταση μέχρι έξι ακόμη μήνες είναι δυνατή σε εξαιρετικές περιπτώσεις που αιτιολογούνται ειδικώς.
Οπως σημειώνει ανώτατο στέλεχος της φορολογικής διοίκησης, οι προθεσμίες ελέγχονται κεντρικά και εφόσον χρειαστεί παράταση μιας υπόθεσης, αυτή δίνεται αν συντρέχουν λόγοι. Συγκεκριμένα, σε αρκετές υποθέσεις αναμένονται στοιχεία από το εξωτερικό στο πλαίσιο της ανταλλαγής πληροφοριών.
Σε αυτές τις υποθέσεις είναι υποχρεωτική η παράταση, καθώς το διάστημα που χρειάζονται οι ξένες φορολογικές αρχές για να ερευνήσουν μια υπόθεση ή να αναζητήσουν στοιχεία απαιτεί κάποιους μήνες. Αυτή τη στιγμή (με βάση τα τελευταία δημοσιοποιημένα στατιστικά) είναι σε εξέλιξη από όλους τους ελεγκτικούς μηχανισμούς περί τους 24.000 ελέγχους, χωρίς τους θερινούς που είναι ακόμα σε εξέλιξη.
Ειδική ομάδα παρακολουθεί την εξέλιξη των ελέγχων και των εντολών που εκδίδονται σε μηνιαία βάση και ενημερώνει τα ελεγκτικά κέντρα και τους ελεγκτές που έχουν χρεωθεί τις υποθέσεις. Οπως τονίζεται στον νόμο, η διάρκεια του ελέγχου δεν αναστέλλει ούτε επιμηκύνει τον χρόνο παραγραφής. Σε κάθε περίπτωση, η υπόθεση θα μπαίνει στο αρχείο και μόνο εάν προκύψουν νέα στοιχεία θα μπορούν οι ελεγκτές να την ανοίξουν.
Ετσι λοιπόν η φορολογική διοίκηση έχει ζητήσει όσες υποθέσεις βρίσκονται στα όρια να ανασυρθούν άμεσα από τα συρτάρια προκειμένου να ολοκληρωθούν είτε να ζητήσουν παράταση. Βαρύτητα θα πρέπει να δώσουν σε σημαντικές υποθέσεις που μπορεί να υποκρύπτουν μεγάλη φοροδιαφυγή, προκειμένου να μη ζημιωθεί το Δημόσιο.
Σημειώνεται ότι η αλλαγή στη νομοθεσία έγινε με στόχο να μη «φρακάρει» ο ελεγκτικός μηχανισμός με ελέγχους που είναι αδύνατο να ολοκληρώσει, αλλά και για να μην είναι εγκλωβισμένες οι επιχειρήσεις από τη φορολογική διοίκηση.
Οπως προαναφέρθηκε, οι υποθέσεις σε καμιά περίπτωση δεν θα παραγράφονται στη διετία. Η παραγραφή των υποθέσεων, ανάλογα με την περίπτωση, μπορεί να ξεκινάει από τα τρία χρόνια (αφορά μόνο τις επιχειρήσεις που έχουν ενταχθεί στην ηλεκτρονική τιμολόγηση) και να φθάνει έως και 15 έτη. Ωστόσο, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο εάν μια υπόθεση μπαίνει στο αρχείο δύσκολα θα ξαναβγεί.
Σύμφωνα με τη νομοθεσία, το χρονικό διάστημα για τη δυνατότητα του Δημοσίου να κοινοποιήσει φύλλο ελέγχου εξαρτάται από σειρά προϋποθέσεων που θέτει το φορολογικό σύστημα και το Συμβούλιο της Επικρατείας. Συγκεκριμένα, εάν υπήρχαν πρόσθετα πληροφοριακά στοιχεία ή όχι, από πού λαμβάνονται τα στοιχεία αυτά και συγκεκριμένα εάν είναι από την Ελλάδα ή το εξωτερικό, ακόμη κι αν ο ελεγχόμενος έχει υποβάλει τις φορολογικές του δηλώσεις.
Η πραγματικότητα είναι ότι οι τελευταίες αποφάσεις της φορολογικής διοίκησης και του Ανωτάτου Δικαστηρίου της χώρας έχουν αποσαφηνίσει σε σημαντικό βαθμό τα δικαιώματα που έχουν οι Αρχές και οι φορολογούμενοι.
